Malum 14 Haziran tarihinde Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Joe Biden ile Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Erdoğan Brüksel’deki NATO zirvesinde ilk yüz yüze teması gerçekleştirecekler.
Malum 14 Haziran tarihinde Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Joe Biden ile Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Erdoğan Brüksel’deki NATO zirvesinde ilk yüz yüze teması gerçekleştirecekler.
Amerika ile Türkiye arasındaki ilişkileri kopma noktasına getiren birden fazla sorun olduğunu hepimiz biliyoruz. Bu sorunların en başına da Rusya’dan alınan S 400 hava savunma sistemleri yerleşiyor. Amerikan tarafı bu alıma şiddetle itiraz etmiş ve yaptırım uygulama tehditleri savurmuştu. Bu yaptırım tehditlerinden en önemlisi Türkiye’nin F 35 projesinden çıkarılmasıydı ve bu tehdit resmen gerçekleşti. CAATSA yaptırımlarına yönelik karar alındı ve bir kısmı da yürürlüğe girdi.
Türkiye ve Amerika arasındaki tek sorun S 400’ler de değil, İran yaptırımlarının delinmesi ve bu çerçevede mahkemesi süren Halkbank davası ilişkileri kopma noktasına getiren diğer çözümü zor sorun alanları.
Türkiye açısından da ortaya koyulan sorunlar var ve bu sorunların başında da FETÖ terör örgütü ele başısının Amerika’da ikamet ediyor ve koruma görüyor olması geliyor. Türkiye’nin PKK’nın bir parçası olarak gördüğü YPG ye yapılan yardımlar ve verilen desteklerde çok önemli bir sorun noktası olarak karşımıza çıkıyor.
Halk Savunma Birlikleri (YPG), 2003’te PKK’nın Suriye kolu olarak kurulan Suriye Demokratik Birlik Partisi’nin (PYD) askeri kanadı olduğunu biliyoruz. 2011’de kurulan YPG, ABD’nin Suriye’de IŞİD’e karşı mücadelede en önemli müttefiki konumundaydı. YPG, IŞİD’le mücadele amacıyla kurulan Suriye Demokratik Güçleri’nin de (SDG) ana omurgasını oluşturuyor. Türkiye bu yapıları aynı PKK gibi bir terör örgütü olarak görüyor ve bunlara karşı mücadele edilmesini istiyor. Ne yazık ki bu isteği Amerika tarafından kabul görmüyor.
Ortada tüm bu sorunlar dururken 15 Haziran’da Erdoğan Biden ile bir araya gelecek ve Erdoğan içinde bulunduğu bu sıkışmışlıktan kurtulmaya çalışacak. Bu çerçevede S 400 sorununun nasıl çözüleceğine dair bazı formüller de kamuoyunda tartışılıyor.
Güvenlik analisti ve DEVA Parti kurucusu Metin Gürcan, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ABD Başkanı Joe Biden ile görüşmesinde S-400’lerin İncirlik Hava Üssü’ne yerleştirilmesini teklif edebileceğine dair sinyaller olduğunu ifade etti. Al Monitor için bir köşe yazısı kaleme alan Gürcan, ABD ile Türkiye arasında aciliyeti olan sorunun S-400’ler olduğunu ve Ankara’nın Washington’u memnun edecek bir çözüm bulmaya çalıştığını ifade etti.
Gürcan savına destek olarak Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu’nun Rus uzmanların geri gideceği ve S-400’lerin yüzde yüz Türkiye’nin kontrolü altında olacağı ile ilgili sözlerine de dikkat çekti.
Şimdi siz S 400’leri yediemine bırakır gibi sandığa koyar, İncirliğe kaldırır ve başına da bir Amerikalı çavuş dikerseniz bu Amerika’yı tatmin edebilir en azından epeyce bir gazını alır.
Fakat bu seferde Putin küplere biner, en gözde silahlarının Amerikalıların elinde ve denetiminde olmasına feci içerler. Bu sistemlerin Amerika’lı uzmanlar tarafından sökülüp incelenmesi ihtimali bile Rusya’yı çılgına çevirir.
Gerçi ben geçmişte Ruslar’ın bu olasılığı değerlendirerek Türkiye’ye ya deşifre edilmiş yahut da light bir teknoloji vermiş olabileceklerini ve bu yüzden de bu sistemlerin pek bir işe yaramayacağını söylemiştim, lakin Ruslar hakikaten deşifre edilmemiş stratejik bir teknolojiyi verdilerse böyle bir çözüm yöntemi Amerika ile Türkiye arasındaki ilişkileri düzeltse dahi bu sefer Rusya ile ipler tamamen kopar.
Kısacası Amerika ile ilişkileri düzeltmeden bu gün yaşanılan ekonomik krizden çıkmak mümkün değil, daha da kötüsü Amerika’nın tutumunu sertleştirmesi ekonomik krizi büsbütün derinleştirir. Bu noktada Amerika’nın karşısında Erdoğan’ın eli çok zayıf.
Amerika ile uzlaşı sağlamak ekonomik krizi derinleştirecek yaptırımları belki engelleyebilir ama ekonomik krize çözüm olacağına dair bir garanti sağlamaz.
Ekonomik krizi çözebilmek için ihracatımız arttırmak, döviz kazanmak ve yatırımcı çekebilmek lazım. Rusya gibi dev bir komşu ile problem yaşanırsa ki bunu daha önce gördük ekonomik krizden çıkmak kolay kolay mümkün olmaz.
