Yaşamak Çok Ciddi Bir İş Sunay Akın’ın programında, kalbini sahnede bırakan ve milyonların yüreğini gidişiyle sızlatan rahmetli Volkan Konak şöyle diyordu:“Yaşamak çok ciddi bir iştir. Öğrenmek, okumak çok ciddi işlerdir. Ben bu yaşlarda daha çok okumaya başladım. Ve okudukça cahilliğim karşısında hayrete düştüm.” Evet… “Kuzeyin Oğlu”nun dediği gibi, yaşamak çok ciddi bir iştir.

Bu ciddiyeti, gerçekten yaşarken fark etmek ise başka bir hüner. Viktor Frankl’ın İnsanın Anlam Arayışı kitabı da tam bu hislerin altını çiziyor. 1947’den beri on milyonlarca kişiye ulaşan bu eser, insanın çaresizlikle nasıl başa çıktığını ve umutla yeniden nasıl ayağa kalktığını anlatıyor. Demek ki milyonlarca insan, bir “anlam” arayışında ışığı bulmak istiyor.
Volkan Konak’ın, “Okudukça cahilliğim karşısında dehşete düşüyorum” sözleri ise, öğrenmenin içten gelen ve insanı sarsan doğasını tarif ediyor. John Stuart Mill’in şu cümlesi bu duyguyu daha da netleştiriyor:

“Mutsuz bir Sokrates olmak, mutlu bir aptal olmaktan iyidir.”
Ve anlayana… Bu cümle çok acı bir netliktir.
Öğrenmenin ve okumanın değerinin, zaman zaman borsa gibi “devre kesmeye” uğradığı dönemler olabilir. Ama biz bu yoldan sapmamalıyız. Bilgiye saygı duymak, öğrenerek işimizde en azından etik duruşumuzu korumak zorundayız.
Bilgiye Açlık, Zamanın Hızını Yakalama
Bugün, bizi öğrenmekten alıkoyacak pek çok şey var. Teknoloji, cebimizde taşıdığımız bir bilgi hazinesi gibi dursa da, yanlış kullanıldığında sadece zamanımızı çalan bir hırsıza dönüşüyor.
Ama doğru kullanıldığında?
Dünyanın en verimli bilgi kaynağına…
Yuval Noah Harari’nin keyifle okuduğum Neksus kitabında, yapay zekanın ve dijital dönüşümün diğer yüzü anlatılıyor. Harari, korkularını dile getiriyor çünkü dünya artık başka bir hızda dönüyor.
Elon Musk’ın Twitter’a (şimdiki adıyla X) verdiği yüksek teklifin ardında sadece sosyal medya değil, veri vardı. Çünkü Musk, bu platformda her gün girilen milyonlarca gerçek veriyle, otonom sürüşten yapay zeka yazılımlarına kadar her alanda elini güçlendirmeyi hedefliyordu.

Harari, teokratik yönetimle idare edilen bir ülkenin, halkının günlük aktivitelerini izlemek için sistemlerini yapay zekayla güncellediğinden de söz ediyor. Bu şaşırtıcı değil; çünkü artık teknolojiye herkes muhtaç.

Deneyimle Kazanılan Bilgelik

Bu dünyadan geçen müthiş insan Doğan Cüceloğlu, bir söyleşisinde şöyle diyor:
“Bak evladım. Hiç kimse olmasa dahi senin hayatında sen varsın. Unutma bunu sakın. Senin tanıklığın, en önemli tanıklığın. Kendine emek ve zaman vermeye değer görüyor musun? Kendine saygın var mı?”
Cüceloğlu’nun bu sözleri, içimizdeki “biz”i keşfetmenin ve insanın kendisine duyduğu saygının ne kadar önemli olduğunu hatırlatıyor.
Bilginin ışığında kendimize değer vermek, öğrenmek ve öğrendiklerimizi paylaşmak, hayatın büyük puzzle’ındaki en kıymetli parçalardan biri.

Bilgi Paylaşınca Anlam Kazanır

2017 yılında işim gereği yaptığım bir teknik incelemede, Hacettepe Hastanesi’nin kemik ünitesinde tedavi gören gençlerle karşılaşmıştım. Küçücük bir alanda, hayattan nefes almaya çalışıyorlardı. O gün oradan mutsuz ayrılmıştım; çünkü hayatta neyin gerçekten önemli olduğunu bir kez daha anlamıştım.
Yıllar sonra, 2023’te derneğimiz, aynı ünitede tedavi gören gençlerimize laptop bağışında bulundu. Derneğimizi temsilen oradaydım. O an, 2017’de içimi burkan o tablo geldi gözümün önüne… Ama bu kez içimi umut kapladı.
Çünkü bilgi, nerede olursa olsun, paylaşıldığında anlam kazanıyor.
Ve bazen bir bilgisayar, bir kitap, bir fikir ya da sadece bir destek eli, bir insanın hayata tutunmasını sağlayabiliyor.
Ne Yapmalıyız?
“Hayret” bizim yol arkadaşımız olsa da, artık
•⁠  ⁠İyi bir eğitim almaktan,
•⁠  ⁠Öğrenmekten,
•⁠  ⁠Okumaktan
•⁠  ⁠Ve bilgiye aç yaşamaktan başka çaremiz yok.
Dünyadaki rakiplerimiz bir yana, kendi sektörümüzde bile gözümüzün önünde yenilikler gerçekleşiyor. Bugün, bir yönetici elinde telefonla sürekli sosyal medyada parmak kaydırıyorsa, üzülerek söylemeliyim ki…
Bir gün şirketi de hayatından kayar gider.
Yaşamak gerçekten ciddi bir iştir.
Ama yaşadığını fark etmek?
O, bilgiyle ve bilinçle olur.