Savaşlar, Enflasyon… Ve Bahar Geldi!

Necati Yalçın

11.03.2024 - 14:11 Yayınlanma

11.03.2024 - 14:28 Güncelleme

Cumhuriyetin ilk yılı kutlanırken…

Yurtdışında okutulacak öğrenciler için de ilk sınav açıldı. İlk grup 22 kişiden oluşuyordu. 1928-1945 yılları arasında yılda ortalama 120 öğrenci yurt dışında okumak için gönderildi. Hepsi yurda döndü, büyük katkılar sağladı.

1930’lu yıllarda yurt dışına gönderilerek yakılan meşalelere yurda davet edilen yabancı bilim insanlarıyla devam edildi. 1933 Üniversite Reformu tam anlamıyla bir çığır açtı. Üç kaynaktan beslenildi. Darülfünun kadrosundan, değişime uyacak ve benimseyecek hocaları, yabancı bilim insanları ve Tanzimat’la başlayan Cumhuriyet’le artan yurt dışına gönderilip, öğrenimi tamamlayıp dönenler…

İki ayrıntı

Öğrenci ve bilim insanları üzerinden İki ayrıntı verelim…

Öğrenciler… Dünya savaşı yaşanıyor, Alman veya Fransız parası dehşet düşüyor, bizim para değerli mi değerli. Yurt dışına kıt kanaat gönderdiğimiz gençler çareyi sabah harcayacakları kadar bozdurup, öğleden sonra tekrar para bozdurarak bulmuşlar. Yetmez sanırken paraları yetmiş, pek rahat etmişler…

Bilim insanları… O sırada bizim gibi savaşa girmeyen ülkeler var. Özellikle Nazi rejiminden kaçan hocaları Amerika ve Japonya’da kapmak istiyor. ‘Elektrikli daire’ diye özellikle ilan verilen, yeni gelişmekte olan Ankara, bu hocaların tercih ettiği, hatta bazısının savaş bitince dönmek istemediği kent oluyor…

Bugün…

Gelen bilim insanlarının sayısı yayınlanırsa öğreneceğiz ama sayısını net bilmesem de milyonun üzerinde olduklarını okuduğum bilim insanı olmayan insanın yurda girdiğini biliyoruz. Bir zamanlar Rumeli’den Anavatanına gelen Türklere, ‘yardım istemeyeceklerine dair kâğıt imzalatmışız, son yıllarda gelen yardımlara bir belediye başkanı bile isyan etti. Eğitimden sağlığa yardım sağlayarak kucak açtığımız bu kişilerin enflasyondan şikâyet ederek artık anavatanlarına dönmek isteyenler var!

Uzun süredir savaşan iki ülke Rusya ve Ukrayna ile kısa bir araştırma yaptım. İnternetteki ilk başlık ‘Rusya'da enflasyon 2024’te de yüksek kalacak’ şeklindeydi ve hiç şaşırmadım. Haberi okuyunca şaşkınlığımın kaç kat arttığını sizinkiyle kıyaslayarak bulabiliriniz! İşte haberin girişi…

“Rusya'da yıllık enflasyonun yüzde 7,5 seviyesinde olduğunu anlatan Reşetnikov, ‘Gelecek yılın ortalama yıllık enflasyon oranı ise yüzde 7,2 seviyesinde olacak. Aralık 2024'te enflasyonun yıllık bazda yüzde 4,5'e gerilemesini bekliyoruz, ancak enflasyon gelecek yıl boyunca kayda değer seviyelerde kalacak’ dedi.”

Durum ‘Vay canına!’ denilebilecek şeklindeydi, hemen ‘Ukrayna’da enflasyon’ yazdım. Cümlede ‘yükseldi’ kelimesi vardı ama cümlenin tamamı, başka ülkeleri bilmem ama bizim için yine şaşırtıcıydı. İşte haberin başlığı…

“Ukrayna’da enflasyon Haziran’da %0,8 yükseldi, yıllık bazda %12,8 oldu.”

Bahar geldi

Geneli ne kadar etkiler bilmiyorum ama belediye seçimlerine giden memleketimde enflasyon, başta emekliler olmak üzere dar gelirlilere zor zamanlar yaşatıyor. Bu konuda yazan çok, ben size ‘bahar geliyor’ diye yazmak, geçen gün Ankara Üniversitesi Tandoğan Yerleşkesi bahçesinde yaptığımız yürüyüşte çekilmiş birkaç fotoğrafla içinizi ısıtmak istiyorum.

Sağlık diliyorum.

Bahar geldi…

Verimli Anadolu topraklarının üzerine doğan güneşle açan, birkaçını, belki de hepsini tanıyacağınız, bugünlerde açan çiçeklerle…