1 Temmuz 1862 tarihinde doğan Besim Ömer Akalın, Kuleli Askeri Tıbbiye İdadisinden mezun olduktan sonra Mekteb-i Tıbbiye-yi Şahane'ye devam etti. 1885 yılında askeri hekim olarak mezun oldu. Bir süre Yunanistan sınırında askeri hekimlik yaptıktan sonra Mekteb-i Tıbbiye-yi Şahane Doğum Kliniğinde öğretmen yardımcısı oldu. Uzmanlık eğitimi için Paris'e gönderilen Akalın 1891 yılında eğitimini tamamlayarak yurda döndü. Paris'teki tecrübelerini kitap haline getirerek yayınladı. Onun "Doğum Tarihi" adlı kitabı Türk tarihinde doğumla ilgili yazılmış ilk çağdaş çalışmadır. Modern bir doğum kliniği açmak isteyen Akalın, Saray'a başvuruda bulunmasına rağmen olumlu cevap alamaması sebebiyle gizlice bir doğum kliniği açmıştır. Bu klinik, Türk tarihindeki ilk kadın doğum kliniğidir.
Kadınların hasta bakımında görev almasının yolunu açmıştır.
Kadınların çalışması ve hasta bakımında görev alması önündeki geleneksel yaklaşımların aksini düşünen Akalın, 1911 yılında kendisiyle aynı bakış açışına sahip ailelerin kızlarına yönelik "Gönüllü Hastabakıcılık Kursu" açtı. 6 ay süreli bu kurs sayesinde yaralı askerlerin bakımında görev alabilecek ilk kadın hasta bakıcılar yetişmiş oldu. 1913-1914 yıllarında tüm kadınların başvurabilecekleri hasta bakıcılık kursları açan Akalın, çok sayıda hasta bakıcının yetişmesine vesile oldu. Yetiştirdiği hastabakıcıların çoğu Birinci Dünya Savaşı sırasında özellikle Çanakkale Cephesinde çalışarak yaralı askerlerin bakımında görev aldı.
Modern ebeliğin gelişimine önderlik etti
"Doğurduktan Sonra", "Ebe Hanımlara Öğütlerim" ve "Ebelik" adlı kitapları kaleme alan Akalın, 1895 yılından itibaren Ebe Okulu'nda müdür oldu. Yaptığı çalışmalar ve kitaplarıyla ebelik eğitiminin kurumsallaşmasına hizmet etti. 1899 yılında Doğum Kliniği Şefliğine getirildi. Ebelik alanına yaptığı katkılar onun "ebelerin ebesi" olarak anılmasını sağladı. İlk hemşire okulu olan Hilâl-i Ahmer Hemşire Mektebinin ve ilk yardım teşkilatının kurulup hizmet geçirilmesinde de görev alan Akalın, Birinci Dünya Savaşı sırasında bir süre Osmanlı Hilal-i Ahmer Cemiyeti'nin müdürlüğünü yaptı.
Kızılay'a yaptığı hizmetlerle hatırlanıyor
Türk Kızılay'ı ilk olarak 11 Haziran 1868 tarihinde "Osmanlı Yaralı ve Hasta Askerlere Yardım Cemiyeti" adıyla kurulmuş
1877 yılından itibaren "Osmanlı Hilal-i Ahmer Cemiyeti" adıyla anılmıştı. 1907’de Londra’da yapılan VIII. Uluslararası Kızılhaç Konferansında, 1912'de Washington'da yapılan IX. Uluslararası Kızılhaç Konferansında ve 1921'de Cenevre'de düzenlenen X. Uluslararası Kızılhaç Konferansında Osmanlı Hilal-i Ahmer Cemiyeti'ni temsil eden Akalın, Washington'da uluslararası yardım kuruluşlarınca haç olarak belirlenen sembolün yerine Osmanlı Hilal-i Ahmer Cemiyeti tarafından hilal kullanılacağını gerekçeleriyle anlatan bir konuşma yaparak hilalin sembol olarak kabul edilmesinde önemli rol üstlendi.
Kadınlara doktorluk yolunu açtı
1917 yılında bugün İstanbul Üniversitesi olan Dar'ül-Fünun'un başına getirilen Akalın, 1922 yılında Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane'ye kız öğrenci kayıtlarının yapılmasını sağlayarak ülkemizin ilk kadın doktorlarının yetiştirilmelerini ve 1928 yılında mezun olmalarını sağladı.
Üniversite reformu sırasında kadro dışı bırakıldı
Paris'teki uzmanlık eğitimini tamamlayarak yurda dönmesinden sonra paşalığa yükseltilen Besim Ömer Akalın'ın paşalık rütbesi, II. Meşrutiyet sonrasında geri alınmıştı. Buna rağmen paşa olarak anılmaya devam etti. Benzer bir yanlış Üniversite reformu sırasında yaşandı.1933 Üniversite Reformu sırasında kadro dışı bırakılan Akalın, TBMM'nde 5. ve 6. Dönem Bilecik Milletvekili olarak görev yaptı.
Himaye-i Etfal Cemiyeti, Veremle Mücadele Osmanlı Cemiyeti, Osmanlı Hilâl-i Ahmer Cemiyeti Hanımlar Heyet-i Merkeziyyesi, Türk Hastabakıcılar Cemiyeti ve Türk Tıp Tarihi Cemiyeti gibi sağlıkla ilgili organizasyon ve derneklerin kuruluşunda ve çalışmalarında eşsiz hizmetleri olan müstesna insan Besim Ömer Akalın'ı saygıyla anıyoruz.
