Türkçe dünyada en yaygın şekilde kullanılan ana dillerden biridir, çok sayıda insan sonsuz geniş bir coğrafyada Türkçe konuşur. Türkçe konuşulur yazılır fakat bu kadim dile ait özellikler çok da bilinmez.
Türklerin dili, Türkçe en temelde bir ordu dilidir, bu makalemde Türkçe’nin neden bir ordu dili olarak evrimleştiğini konu alacağım.
Toplumların üretim biçimleri yaşamlarını ve kültürlerini belirleyen ana unsurdur. Her toplum kendi üretim biçimine özgü bir üstyapı geliştirir. Asya ve Avrupa’nın uçsuz bucaksız bozkırlarında yaşayan ve Türk adı verilen savaşçı, göçebe toplumlarda kendi üretim biçimlerine göre bir yaşam tarzı kurmuş, kültür dâhil bütün üstyapı kurumları bu yaşam biçimine göre şekillenmiştir. Dil de toplumların yaşam ve üretim biçimlerine göre şekillenen ve insanlar arasında iletişimin ana unsuru olan bu kültürel ögelerin en başında gelmektedir.
Göçebe toplumlar iklim koşullarına da bağlı olarak geniş ve verimli otlaklar arayarak büyük sürülerin peşinde dolaşıp dururlar. Bu onların üretim biçimidir ve bu üretim biçimi onların yaşamlarını şekillendirir, mesela taş, tuğla ya da ağaçtan evlerde değil kolayca kurulup sökülebilen çadırlarda yaşarlar. At ve deve gibi uzun mesafeleri kolayca kat edebilen binek hayvanları yetiştirirler, bu hayvanlar onların hayatlarında yaşamsal bir yer tutar.
Göçebeler yerleşik çiftçiler ile ticaret yaparak kürk, et, süt, deri gibi ürünleri yerleşiklerin çiftliklerde ürettikleri tahıl ve benzeri ürünler ile takas ederler. Yerleşikler ile göçebeler arasındaki bu ilişki her zaman barışçıl takas ve ticaret olarak ortaya çıkmaz zaman zaman çatışma ve savaşlarda ortaya çıkar.
Sağlam kale duvarları ile korunan yerleşiklerin aksine, her göçebe bozkırda varlığını sürdürebilmek yaşamını, sürülerini ve malını koruyabilmek için silahlı olmak ve savaşmayı bilmek zorundadır. Çelik dövmek, savaş atı yetiştirmek, Türk yayı olarak bilinen kısa yaylar ve ıslık çalan oklar yapmak yanında, organize hareket ederek çok iyi savaşabilen kalabalık topluluklar oluşturmak bozkırda var olabilmek için bulunmuş ve bir yaşam biçimine dönüşmüş çarelerdir.
Dil bir toplumun organize olabilmesinde en önemli unsurdur. Savaş kazanabilmek için organize olan kalabalık orduların iletişimini en verimli şekilde sağlayacak bir dil geliştirilebilmesi çok önemlidir. İşte Türkçe bu temel gereksinime bağlı olarak evrimleşmiş bir dildir.
Herkesin bildiği üzere tarih boyunca göçebe Türk obaları sık sık bir araya gelmiş, örgütlenmiş, Asya ve Avrupa’nın yerleşik toplumlarına karşı çok ciddi askeri başarılar kazanmışlardır.
Netice olarak savaşmak göçebe Türklerin doğal yaşam biçimidir ve tüm kültürel üst yapıları da bu yaşam biçimine özgü olarak şekillenmiştir.
Bu şartlarda evrimleşen Türk dili az sözcük ile çok şey anlatabilen, matematik mantığı çok kuvvetli, statik değil dinamik bir dil haline gelmiştir.
Türkçe'nin az araç ile çok iş yapmasının sırrı matematikte yatar. 0’dan 9’a kadar 10 tane rakam, artı, eksi, çarpı, bölü dört işlem işareti ve bir ondalık ayracı virgül, yani topu, topu 15 simge ile sonsuz sayıda işlem yapılabilir. Türkçe de benzer özellikler gösterir. Türkçe matematiğe dayalı olmaktan da öte, neredeyse matematiğin kılık değiştirmiş halidir diyebiliriz.
Türkçe'de, statik kelimeleri ezberlemek yerine dinamik kuralları öğrenmek gerekir ve bilindiği üzere Türkçe'de neredeyse hiç istisna da yoktur.
Savaşın kaotik ve aşırı gürültülü ortamlarında komutanların emirlerinin net olarak iletilip anlaşılabilmesi ancak dilin yüksek iletişim verimliliği sayesinde mümkün olacaktır. Büyük orduların savaş alanında hızla ve en doğru şekilde organize edilebilmesi ancak ve ancak dil ile iletişimin başarısına bağlıdır. Bir savaş alanında komutanlar tarafından verilecek mesajlar ancak algılanabildikleri ölçüde başarılı sonuç verirler.
Biliyoruz ki Türkçe tek bir emir kelimesi kimin ne yapacağını, ne zaman yapacağını net olarak anlatır, örneğin; “gel” ya da “git” dediğinde tek bir kelimede kimin, ne zaman, ne yapacağı açık ve net olarak bellidir.
Sonuç olarak Türklerin tarih boyunca gözlemlenen askeri başarılarının altında yatan sırrın, karmaşık askeri organizasyonlarda eşgüdüm sağlayabilmelerine, verimli iletişim kurabilmelerine, hızlı ve anlaşılabilir komut ya da mesajlar verebilmelerine olanak sağlayan dilleri Türkçe olduğunu iddia etmek yanlış olmayacaktır.
Bu yüzden Türkçe ordu dilidir diyorum ve Türkçemizi birde bu bakış açısından değerlendirmemizde büyük fayda vardır diye düşünüyorum.
