EBRU APALAK
Sanat, insanın yaşam boyu süren bir yolculuğudur ve tiyatro, bu yolculuğun en güçlü duraklarından biri. Etimesgut Belediyesi bünyesinde kurulan Emekli Tiyatrosu, yıllarını farklı mesleklere adamış ama sanat tutkusunu hiç kaybetmemiş emeklileri bir araya getirdi.
Etimesgut Belediye Başkanı Erdal Beşikçioğlu'nun öncülüğünde kurulan topluluk, hem sahneye çıkmanın heyecanını yaşıyor hem de tiyatronun birleştirici gücünü hissediyor. Üstelik yalnızca Ankara'da değil, Türkiye’nin dört bir yanında oyunlarını sergileyerek tiyatronun toplumun farklı kesimlerine ulaşmasına katkı sağlıyorlar. Emekli Tiyatrosu Genel Sanat Yönetmeni ve Ankara Devlet Tiyatrosu Oyuncusu Çetin Azer Aras'la Emekli Tiyatrosu'nu ve Emekli Tiyatrosu Festivali'ni konuştuk.
- Emekli Tiyatrosu'nun kuruluş hikayesini anlatır mısınız?
- Çetin Azer Aras: Erdal Beşikçioğlu Başkan, emeklilerle bir araya geldiğinde onlara "Sizin için ne yapabilirim?" diye sormuş. Emekliler de "Biz emekliyiz, bizim için tiyatro yapar mısınız?" yanıtını vermiş. Bunun üzerine Beşikçioğlu, "Yaparım" diyerek Emekli Tiyatrosu'nun kurulmasını sağlamış. Böylece, Emekli Tiyatrosu emeklilerin isteği ve Başkan'ın önerisi doğrultusunda doğdu.
EMEKLİ TİYATROSU'NUN BÜTÇESİ YOK
- Emekli Tiyatrosu'nun ayrı bir bütçesi var mı?
- Çetin Azer Aras: Emekli Tiyatrosu'nun bütçesi maalesef yok. Kostüm masraflarını oyuncular kendileri karşıladı. Belediye, sadece dekorları Fen İşleri Müdürlüğü'ne yaptırdı ve salonları tahsis etti.
“EMEKLİLER, İŞLERİNİN BİTMEDİĞİNİ KANITLADI”
- Emeklilerin tiyatroyla kurduğu ilişkiyi çalışmalarınız sırasında nasıl gözlemlediniz?
- Çetin Azer Aras: Emekliler tiyatro sayesinde sosyalleştiler, evlerden çıktılar, evde bunalan, boş vakit geçiren ve kendisini atıl hisseden emekliler, hâlâ yeterli olduklarını ve işlerinin bitmediklerini hissettiler, ortaya koydukları oyunlarla da yeterliliklerini gösterdiler. Kendilerini daha değerli ve daha mutlu hissettiler; ayrıca, işlerinin bitmediğini de kanıtladılar.
EMEKLİ TİYATROSU FESTİVALİ'NDE DÖRT OYUN DAHA SAHNELENECEK
- Emekli Tiyatrosu Festivali'nin hazırlıkları nasıl geçti? Festivalde sahnelenen oyunları hangi kriterlere göre seçtiniz?
- Çetin Azer Aras: Festival çok iyi geçti. Ramazan olmasına rağmen festivale ilgi yoğundu. Herhangi bir teknik aksaklık yaşamadık. On tane oyun çalıştık, bunun altısını daha önce çıkarmıştık. Fakat dört oyun, yönetmenlerinin Kent Tiyatrosu'nda provaları olduğu ve orada oyun çıkardıkları için provalara giremediler. Giremedikleri için de oyunlarında yol alamadılar. O dört oyun için şu an provalar devam ediyor. Nisan veya Mayıs ayının hemen hemen her cuması bir prömiyerimiz olacak.
EMEKLİ TİYATROSU'NUN İKİ OYUNU, ORDU VE ARTVİN YOLCUSU
- Emekli Tiyatrosu, tiyatronun kamusallaşması ve daha geniş kitlelere ulaşması açısından kültür hakkının yaşama geçirilmesine nasıl katkı sağlıyor?
- Çetin Azer Aras: Mesela bir oyunumuz "Düğün ya da Davul" Bartın'da sahnelendi. "Şu Çılgın Türkler" 10 Nisan'da Ordu'da oynayacak. "Ben Anadolu" 4 Mayıs'ta Artvin'de oynayacak. Diğer oyunlar için de turne organizasyonları yapılıyor. Sadece Ankara'ya ve Etimesgut'a değil Türkiye'nin değişik illeri ve ilçelerine de turneler düzenleyerek oraya da tiyatro hizmeti götürüyor. "Bunlar artık emekli oldu, bunların işi bitti, bunlar artık atıldır." denilen kesim, şu anda kültür üretiyor. Hem Ankara için üretiyor hem Türkiye için üretiyor. Fırsat versinler dünyaya da gidelim.
TİYATRO İÇİN DAYANIŞMA
- Diğer illerdeki turnenin masrafları nasıl karşılanıyor?
- Çetin Azer Aras: Hayır, o bölgedeki festivaller Etimesgut Belediye Başkanlığı Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü'ne müracaat ediyor. Kültür Müdürümüz ve Belediye Başkanımız birlikte "hangi bölge için hangi oyunun daha uygun olduğuna karar vererek oyunları belirliyorlar. Ulaşımı, Etimesgut Belediyesi karşılıyor. Konaklama ve yiyeceği festivaller karşılıyor. Herhangi bir maddi ödeneğimiz yok. Onların da herhangi bir maddi ödeneği yok. Dolayısıyla işbirliği ve güç birliği yaparak, el ele ve omuz omuza vererek hem burada hem de farklı bölgelerde tiyatro yapıyoruz, kültür üretiyoruz. Türkiye'deki bütün vatandaşlarımıza kültür hizmetini ulaştırmaya çalışıyoruz.
EMEKLİ TİYATROSU, ORHAN VELİ'NİN YAŞAMINI MÜZİKLİ BİR OYUNA DÖNÜŞTÜRECEK
- Emekli Tiyatrosu'nun ve Emekli Tiyatrosu Festivali'nin gelecek planları neler?
- Çetin Azer Aras: Emekli Tiyatrosu önümüzdeki yıllarda da faaliyetlerine devam edecek. "Ah Şu Gençler" oyununu yönettikten sonra, Orhan Veli'nin şiirlerinden yola çıkarak hayatını anlatan müzikli bir oyun çalışmaya başladık. Oyunlarımız çıktıktan sonra durmak yok. Yeni oyunlar çalışmaya devam edeceğiz.
- Emekli Tiyatrosu'na katılmak istediği hâlde cesaret edemeyen emekli Etimesgutlulara ne tavsiye edersiniz?
- Çetin Azer Aras: Cesaret etsinler, başvuru yapsınlar ve duyuruları takip etsinler.
Gelecek yıl Emekli Tiyatrosu'nun sorumluluğunu üstlenmeyi mi düşünüyor musunuz?
Çetin Azer Aras: Evet, hem gelecek yıl hem de sonraki yıllarda bana fırsat verildikçe Emekli Tiyatrosu'nu çalıştırmak istiyorum. Çünkü amatör tiyatroyu çok seviyorum ve onun organik tiyatro olduğunu düşünüyorum. Bugün başka bir şey istemeyeceğim. İyi çalışmalar, iyi akşamlar.
ÇETİN AZER ARAS KİMDİR?
Çetin Azer Aras, 13 Mayıs 1965'te Van'da dünyaya geldi. İlk ve orta öğretimi Bursa'da okudu.
1981 yılında Bursa Devlet Tiyatrosu'nun çocuk ve gençlik tiyatro kursu sınavını kazanarak oyunculuğa adım attı.
Hacettepe Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuvarı Tiyatro Bölümü'nden 1991'de mezun oldu. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde, İletişim Psikolojisi alanında yüksek lisans yaptı. 2020 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nde Kriz Yönetimi eğitimi aldı.
1991-1993 yılları arasında Bursa Devlet Tiyatrosu'nda, 1994-2000 yılları arasında ise Diyarbakır Devlet Tiyatrosu'nda çalıştı. 2000'den beri Ankara Devlet Tiyatrosu'nda oyuncu olarak görev yapıyor.
"Sacide", "Gözlerimi Kaparım Vazifemi Yaparım", "Toros Canavarı", "Kaç Baba Kaç" ve "Reis Bey" gibi oyunlarda oynadı. "Tatlı Hayat", "Zerda", "Bizim Evin Hâlleri" ve "Deniz Yıldızı" gibi dizilerin yanı sıra "Adalet Oyunu" filminde de rol aldı.
Ankara Devlet Tiyatrosu'nun "Reis Bey" oyunu
Yıllardır birçok kurumda verdiği mesleki rol gelişim eğitimlerinde, katılımcıların yaşadığı komik, trajikomik ya da düşündürücü anılardan yola çıkarak, eğitimci ve oyun yazarı eşi Gonca Gülay Aras'ın derlediği "Anılarla Muhabbet" oyununu yönetti ve oynadı.
Turgut Özakman'ın kaleme aldığı "Ah Şu Gençler" oyununu Emekli Tiyatrosu Festivali'nde Nafiz Şahin'le birlikte yönetti.
Sağlık Bakanlığı'nın 112 Komuta Kontrol Merkezi çalışanlarına yönelik, Türkiye'nin birçok kentinde iletişim, kriz ve risk eğitimi verdi.
Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün çocuklara vakıf kavramını anlatmak için hayata geçirdiği projede "Masalcı Vakıf Dede" oyununu yazdı, yönetti ve oynadı.
"Masalcı Değer Dede Selanik'teki Atatürk Evi'nde
Avrupa Birliği'nin CultureCIVIC: Kültür Sanat Destek Programı kapsamında, 6 Şubat 2023 depreminden sonra, deprem bölgesindeki tiyatro öğrencileri ve profesyonel sanatçılar için eğitim ve sahneleme fırsatı sunan, depremden etkilenen aileler ile çocuklara ise psikososyal destek veren 'Karşılık Beklemeden İyilik' Projesi'nin yürütücülüğünü üstlendi.
Evinin altına, 100 kişilik tam donanımlı Yaşam Sanat Merkezi Tiyatrosu’nu kurdu.
