Bugün, Osmanlı tarihinin en acı askeri felaketlerinden biri olarak kayıtlara geçen Sarıkamış Faciası’nın yıl dönümü.
Peki Sarıkamış’ta ne olmuştu?
Birinci Dünya Savaşı’nın ilk aylarında, Osmanlı Devleti Kafkas Cephesi’nde Rus ordusuna karşı büyük bir taarruz planladı. Amaç; Kars, Ardahan ve Batum’u geri almak ve Rus ilerleyişini durdurmaktı. Enver Paşa’nın planladığı harekat kapsamında, 3. Ordu’ya bağlı birlikler 1914 yılının Aralık ayında, sert kış koşullarına rağmen harekete geçti.
Ancak hesaba katılmayan şey, Allahuekber Dağları’nın acımasız doğasıydı.
Yeterli kışlık kıyafeti, erzağı ve lojistik desteği olmayan on binlerce asker; eksi 30 dereceleri bulan soğukta, diz boyu karda ilerlemeye çalıştı. Askerlerin büyük bölümü düşmanla çatışmaya bile giremeden, donma, açlık, hastalık ve yorgunluk nedeniyle hayatını kaybetti.
Resmi olmayan kaynaklara göre yaklaşık 60 ila 90 bin Osmanlı askeri, Sarıkamış Harekatı sırasında şehit oldu. Bu kayıpların büyük kısmı çatışma değil, ağır kış şartları nedeniyle yaşandı. Harekât başarısızlıkla sonuçlanırken, 3. Ordu neredeyse tamamen etkisiz hale geldi.
Yaşananlar, askeri tarihte “beyaz ölüm” olarak anıldı.
Bugün Sarıkamış ve Allahuekber Dağları, sadece bir coğrafya değil; plansızlığın, ihmallerin ve ağır bedellerin simgesi olarak hafızalarda yer alıyor. Her yıl düzenlenen anma programlarıyla Sarıkamış şehitleri, Türkiye’nin dört bir yanında rahmet ve saygıyla anılıyor.
Sarıkamış Faciası, yalnızca geçmişte yaşanmış bir askeri yenilgi değil; tarih boyunca unutulmaması gereken bir ders olarak kabul ediliyor.
O gün beyaz örtüye düşen gençler, bugün hala bu ülkenin vicdanında yaşamaya devam ediyor.
