İkinci Dünya Savaşı sonlarına yakın Yalta Konferansı ve Bretton Woods antlaşması ile Dünyaya egemen olan ABD ve ABD’nin bu egemenliğine karşı 1960’lardan beri mücadele veren karşı güçlerce (Batı Avrupa ülkeleri İngiltere-Fransa-Almanya ve sonraları Çin) Millenyumun başına yani 2000 yılına kadar örtülü, asimetrik ve vekiller ile sürdürülen savaş, artık yavaş yavaş gün yüzüne çıkıyor ve değişik araçlar ile sürdürülmeye çalışılıyor. Bu araçlardan biri de TİCARET YOLLARIDIR.
Dünyaya egemen olmak için Dünyanın dört unsuruna hakim olunmalı, bunlar :1- Dünya Ticaret Yolları 2-Dünyanın Enerji kaynakları (Petrol-Doğal Gaz) 3-Bilişim ve Haberleşme Teknolojileri (İnternet-Bilgisayar vs) 4-Dünyanın Rezerv Parasıdır. (Şu an dolar)
Bizi ve şu an dünya gündemini ilgilendiren Dünya Ticaret Yoludur. Bu ticaret yollarından en önemlisi dünya üretiminin ve nüfusunun önemli bir kısmını barındıran Asya ile Avrupa arasındaki DENİZ TİCARET YOLUDUR...
Bu önemli Deniz Ticaret Yolu: Çin’in Sanghay Limanıdan çıkmakta güneye inerek Endonezya’nın Sumatra Adası ve Malezya Yarımadası arasından bulunan 805 km’lik Malakka Boğazından geçip Hindistan’ın güneyinden Hint Okyanus’unu katedip Arabistan yarımadası ile Afrika arasındaki Babülmendep Boğazından Kızıl Denize girip Mısır’da Süveyş Kanalını da aşarak Akdeniz’e ulaşıp buradan Avrupa’ya varan yoldur. Bu yol dünyanın en önemli ticaret yolu ve atardamarıdır.
Bahse konu deniz ticaret yolu gerek askeri deniz üsleri gerek savaş ve uçak gemiler ile ABD’nin kontrolündedir ve dolayısı ile ABD’ye bir Dünyaya hegemonu olma olanağı sağlamaktadır.
1970’lerden sonra ekonomik ve askeri açıdan yükselen ve yine batılı güçler tarafından yükselmesine olanak sağlanan Çin, ürettiği malları batıya ihraç etmek ve ihtiyaç duyduğu hammadde ve özellikle enerjiyi, petrolü ithal etmek için sözkonusu Deniz Ticaret Yolu’nu kullanmak zorunda idi. Ancak, Çin’in ekonomik ve askeri açıdan yükseldiğini gören ABD, hegemonyası altında tuttuğu bu ticaret yolunda özellikle 2000’li yıllardan sonra Çin’e büyük güçlükler çıkarmaya ve Çin-Avrupa ticaretini zorlaştırmaya başladı.
Çin, var olan deniz ticaret yolunda yaşadığı güçlüklerin geçici olmadığını ve kendi geleceğine yönelik bir engelleme içerdiğini fark edince bu Deniz Ticaret Yoluna alternatif aramaya başladı ve eski İpek Yolu’nu canlandırmaya karar verdi. Uzun süren bir proje, tasarım, analiz çalışmalarından ve katılımı sağlanacak ülkeler ile işin felsefesi belirlendikten sonra, eski İpek Yolu,’’ Bir Yol Bir Kuşak’’ veya ‘’Kuşak ve Yol’’ adıyla hayata geçirilmeye karar verildi. Projenin asıl tasarımı Malakka boğazını entegre ederek denizden iki ana hat oluşturarak Afrika ve Akdeniz üzerinden Avrupa’ya ulaşmaktı, fakat bu tasarımda hayata geçirilmeye çalışılmak ile birlikte Şangay’dan çıkan demiryolu ile Rusya ve Anadolu üzerinden Avrupa’ya ulaşma projesine son zamanlarda ağırlık verildi ve önemli ilerlemeler sağlandı. Karadan, Çin’i baştan başa kat eden Demir İpek Yolu diye de adlandırılan bu yol, Kırgızistan, Türkmenistan. Özbekistan. Kazakistan. , İran, Azerbaycan, Güneydoğu Asyadaki pek çok Ülkeyi ve Türkiye ile Rusya’yı da iki ayrı hatta ,içine alarak Avrupa’ya ulaşması tasarlandı..
7 Eylül 2013 tarihinde Çin Devlet Başkanı Xi Pinging tarafından Kazakistan’ın Nazarbayev Üniversitesinde ilan edilen bu projeye 64 Ülke katılım sağlamak için irade beyan etmiş ve birçok altyapı projesi bugüne kadar hayata geçirilmiştir. Çin’in 100. kuruluş yıl dönümü olan 2049 yılına yetiştirilmesi düşünülen proje ile Dünya Gayri Safi Milli Hasılasının %42’si, Dünya Nufusu’nun %64’ü, Dünya karalarının %40’ı ve enerji kaynaklarının %75’i bir birine ulaşım ağları, enerji ağlar ve telekomünikasyon ağları ile bağlanması tasarlanmakta ve dünya entegrasyonuna giden yolda önemli bir kavşağın geçilmesi planlanmaktadır.
Bir Kuşak Bir Yol’un bütün boyutları ile hayata geçirilmesi, Dünya hegemonya mücadelesinde Çin’e önemli bir avantaj sağlar mı? Elbetteki sağlar. Çin sağladığı bu avantaj ile ABD’yi geriletir mi? Elbetteki geriletir. Peki Çin’in, ABD’yi yerküreye egemen olma mücadelesinde geriletmesi insanlığın yararına olur mu? İşte orası muamma. Şu anda çok yumuşak ve kazan kazan ilkesi ile gelen Çin’in büyük mücadeleyi kazanması halinde sonucun insanlık açısından nasıl olacağını şimdiden kestirmek güç.
Çin’in bu eylemlerini ve ataklarını gören ABD, gidişatın kendisi açısından hiç de iyiye doğru yol almadığını çok önceden farketti ve mevcut Deniz Ticaret Yollarını Çin açısından zorlu hale getirdi. Eski ABD Başkanı Trump bu işi askeri yollardan çözmeye çalıştı fakat iktidarı yetmedi, yerine gelen Başkan Joe BİDEN işi Trump’ın tam tersinden giderek halletmeye çalıştı ve Çin’in yöntemleri ile yumuşak güç kullanarak sorunu çözmeye karar verdi. ABD tarafından 2022 yılında Kuşak YOL’ projesine alternatif yeni bir yol projesi oluşturulmaya başlandı. Başkan BİDEN öncelikle Arabistan ve İsraili sukunete erdirdi, oluşturulacak yeni yol projesine evet demelerini sağladı bir yıllık bir çalışma, projelendirme,analiz ve tasarlama aşamasından sonra nihayet sona gelindi ve Hindistanda yapılan G 20 Zirvesinde, ABD Başkanı Joe BİDEN ve Hindistan Başbakan’ı Narendra Mondi tarafından 11 Eylül 2023 tarihinde Hindistan-Ortadoğu-Avrupa Ekonomik Koridoru IMEC adı verilen Yeni Ticaret Yolu projesi açıklandı.
Bu Yol ile Hindistan denizyolu ile Güney Arabistan Yarımadasına bağlanıyor, Güney Arabistan Demiryolu ile İsrail’in Hayfa Limanına entegre ediliyor, buradanda tekrar deniz yolu ile Yunanistan’a dolayısı ile Avrupaya ulaşılıyordu. Bu Projeye İtalya, Almanya, Fransa ve Yunanistan yani Avrupa Birliği’nin tamamı evet dedi, İtalya İpek Yolu Projesinden çekildiğini açıkladı. Projenin on yılda bitirilmesi planlanmakta ve 2033 yılına yetiştirilerek Bir Yol Bir Kuşak Projesinin önüne geçerek Hindistan ve hinterlandının Avrupa ile ticaretinin bu yol ile yapılması sağlanmaya çalışılmaktadır.
Tabiki bu yeni yol ile Çinê karşı üretim alanında ucuz iş gücü de yeterli olan Hindistan öncelenmekte ve yeni ticaret yolunun yanı sıra alternatif bir üretim merkezi de oluşturulmaya ve Çin’in üretim gücünün Dünya üzerindeki etkisi de elimine edilmeye çalışılmaktadır.
Dünyaya egemen olma mücadelesinde bundan böyle, Bir Yol Bir Kuşak Yani Kadim İPEK YOLU ile Hindistan-Ortadoğu-Avrupa Ekonomik Koridoru IMEC Yani Kadim BAHARAT YOLU savaşına tanık olacağız.
Dünya Ticaret yolları ile birlikte Dünyanın Enerji Kaynaklarına, Bilişim ve Haberleşme teknolojilerine ve Rezerv paraya hakim olan , YENİ KURULAN DÜNYAYA DA EGEMEN OLACAKTIR.