CNN Türk’te daha önce damat beyi de ağırlayan ve o zaman ekonomiden anlamadığını söyleyen Ahmet Hakan’ın sunduğu Tarafsız Bölge programına katılan Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, ekonomi gündemine ilişkin açıklamalarda bulundu. Bakan Nebati, doların yaşadığı düşüşe ilişkin yaptığı değerlendirmede kimsenin dolara müdahale etmediğini öne sürerek 20 Aralık gecesi piyasalar ve döviz büfeleri kapalıyken kurların düşmesi ile ilgili olarak, “Cumhurbaşkanımızın konuşmasından sonra döviz düşüşünü gördüğümde kıpır kıpır oldum, arkadaşlara sordum biz bir şey yaptık mı? Yok efendim. Lan nasıl? Harika. 20 Aralık büyük bir geceydi” dedi.
CNN Türk’te daha önce damat beyi de ağırlayan ve o zaman ekonomiden anlamadığını söyleyen Ahmet Hakan’ın sunduğu Tarafsız Bölge programına katılan Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, ekonomi gündemine ilişkin açıklamalarda bulundu. Bakan Nebati, doların yaşadığı düşüşe ilişkin yaptığı değerlendirmede kimsenin dolara müdahale etmediğini öne sürerek 20 Aralık gecesi piyasalar ve döviz büfeleri kapalıyken kurların düşmesi ile ilgili olarak, “Cumhurbaşkanımızın konuşmasından sonra döviz düşüşünü gördüğümde kıpır kıpır oldum, arkadaşlara sordum biz bir şey yaptık mı? Yok efendim. Lan nasıl? Harika. 20 Aralık büyük bir geceydi” dedi.
Nureddin Nebati Kurlardaki dalgalanma ile ilgili olarak ise “Bu çok uzun sürmeyecek. 3 ay süre Türkiye’nin makroekonomik göstergeleriyle bağdaşmayan, tamamen yapay bir fırtına estirildi. Bu fırtına estirilirken dolar gittikçe gitti. 18 liralara kadar geldi. Sayın Cumhurbaşkanımızın, ben ekonomik manifesto diyorum, 20 Aralık’a kabine sonrası görüşmelerinden sonra ortaya koyduğu manifesto doların 18 liradan 11 liralara kadar gelmesine sebep oldu. Nasıl oldu? Kim ne derse desin hiç kimse müdahalede bulunmadı, ne Merkez Bankası ne dolaylı yoldan. O gece dolaylı dolaysız hiçbir şekilde müdahalede bulunulmadı. İnternet sitelerinin çoğu kilitlendi, enteresan bir şey oldu gerçekten insanlar dövizlerini bozmak için ellerinden gelen gayreti gösterdi. Peki, döviz 3 ayda geldiği performansı bir gecede nasıl kaybediyor? Çok basit, köpüğü üflerseniz dağılır ve küçük rakamlarla. Bir tanesi çıkmış çok akıllı ya, 40 milyar dolarla yaptı diyor. Ya 40 milyar doları ver bize. Bir tanesi de 7 milyar dolarla yaptı diyor, çok böyle bir şey. O kadar sığ bir piyasa ki, tamamen insan psikolojisi.” Diyor.
Peki, bu konuda veriler ne diyor:
TCMB verilerine göre, Bir önceki hafta 116,5 milyar olarak kaydedilmiş olan brüt rezervler kur korumalı TL mevduat enstrümanın devreye girdiği 24 Aralık haftasında 110,8 milyar dolara geriledi. Net rezervler ise 12,2 milyar dolardan 8,6 milyar dolara kadar gerilemiş bulunmaktadır.
Swap hariç net rezervler ise tarihteki en düşük seviyesini görerek 24 Aralık haftasında eksi 55,7 milyar dolar olarak kaydedildi. Bir önceki hafta bu rakam eksi 46,7 milyar dolar olmuştu.
Peki, döviz mevduat hesapları ile ilgili veriler ne diyor:
Erdoğan’ın kur korumalı TL mevduat ürününü pazartesi akşamı duyurduğu ve dolar/TL’nin 18.36 lira seviyelerinden 10.25 liraya kadar gerilediği geçen hafta Merkez Bankası verilerine göre yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatı parite etkisinden arındırılmış olarak 1 milyar 458 milyon dolar arttı.
Toplam döviz mevduatı parite etkisinden arındırılmamış olarak ise 238 milyar 974 milyon dolara çıktı. Böylece döviz mevduatı kur korumalı TL mevduat ürününün uygulamaya girdiği geçen hafta döviz mevduatları tarihi en yüksek seviyesine çıktı.
Nebati beyin dolar yeşili ile parıldayan çipil çipil gözleri bu tabloya bakınca ne görür bilmem ama bir ekonomist bakınca göreceği şey Merkez Bankasının döviz satarak kurlara müdahale ettiğidir.
Görünen o ki Erdoğan’ın kur garantili mevduat hesabına ciddi ve yoğun bir ilgi olmamış yabancı para cinsinden ve altın mevduat hesapları çözülüp bu yeni hesap türüne kaymamış.
Aslında ekonomi yönetiminin uyguladığı strateji piyasalar kapalı ve işlem hacmi son derecede sığken arka kapı yöntemleri ile düşük kurdan büyük miktarda döviz satıp piyasaları şok etmek, panik çıkararak vatandaşları daha da düşer diye korkutup, elindeki döviz ve altın hesaplarını bozdurmaya çalışmaktır. Büyük bir olasılıkla bu stratejisi kolaylaştırmak için kurun 18’in üzerine kadar tırmanmasını herhangi bir müdahalede bulunmadan seyrettiler.
Görünen o ki vatandaş paniğe kapılmadı, soğukkanlı davrandı, en doğru kararı aldı pozisyonunu korudu.
Kur 10,50 seviyesini görünce alıma geçti hem yabancı para cinsinden mevduatlar arttı ve hem de kurlar yeniden 13 seviyesinin üzerine çıktı.
Nebaticiğim biliyoruz sen ekonomist değilsin ama bu millet sayenizde parasını pulunu birikimini size kaptırmamak için uzmanlaştı, ekonomist oldu…
