GONCAGÜL KONAŞ
Türkiye’de iç mekan mimarisi, kültürel alışkanlıklar ve modern tasarım trendlerinin etkisiyle dönüşüm geçiriyor. Özellikle mutfak tasarımları hem yerli hem de yabancı alıcıların beklentileri doğrultusunda yeniden şekilleniyor. Geleneksel Türk mutfağının kapalı alanlara duyduğu ihtiyaç sürerken, açık mutfak tasarımlarına olan ilgi de her geçen gün artıyor. İnşaat sektöründe yeni projeler bu iki yaklaşımı bir araya getirmeye çalışırken, mimari tercihlerde kültürel dinamikler belirleyici rol oynuyor. Özellikle mutfak tasarımlarına yönelik geleneksel yaklaşımlar, yabancı yatırımcılar ve farklı kültürlerden gelen göçmenler için sıkça dikkat çeken bir konu olmuştur.
İç mimar Meghdad Yousefi, Türkiye’de konut mimarisinin bazı temel sorunlarla karşı karşıya olduğunu ifade ederek, "Türkiye’de konut projeleri giderek artıyor ancak bu projelerde malzeme kalitesi ve tasarım konusunda bazı eksiklikler bulunuyor." dedi.
"TÜRKİYE'DE MALİYETLERİ DÜŞÜRMEK İÇİN DÜŞÜK KALİTELİ MALZEMELER KULLANILIYOR”
Türk mimarisinde estetik ve fonksiyonellik her ne kadar önemli olsa da bazı projelerde eksiklikler dikkat çekiyor. Yousefi bu konuda, "Türkiye’de toplu konut projelerinde genellikle maliyetleri düşürmek için düşük kaliteli malzemeler kullanılıyor. Oysa uzun vadede kaliteli malzeme kullanmak hem konfor hem de dayanıklılık acısından daha avantajlı olur." ifadelerini kullandı.
Doğal ışık eksikliğine de dikkat çeken Yousefi, "Büyük şehirlerde binalar birbirine çok yakın inşa ediliyor ve bu durum doğal ışık alımını kısıtlayarak iç mekanları daha karanlık hale getiriyor. Daha fazla geniş pencere ve ferah alan tasarımlarıyla bu sorun giderilebilir." şeklinde konuştu.
Yapılan araştırmalara göre, Türkiye'deki yeni konut projelerinin yaklaşık %40'ında açık mutfak tasarımına yer verilirken, %60'ında hala kapalı mutfak tercih ediliyor. Özellikle İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük şehirlerde, modern konut projelerinde açık mutfak tasarımlarının arttığı gözlemleniyor.
TÜRKİYE'DE NEDEN AÇIK MUTFAK YAYGIN DEĞİL?
Türkiye’de mutfak tasarımlarının genellikle kapalı olarak planlanması, batı ülkelerinden farklı bir mimari anlayışı yansıtmaktadır. Meghdad Yousefi, bu konuda görüşlerini dile getirerek, "Türk mutfağı, genellikle yoğun baharat ve yağ kullanılan yemeklerden oluşuyor. Kebabı, mantısı, böreği gibi yemekler pişirilirken koku ve buhar yayılıyor. Kapalı mutfak kullanımının en büyük nedenlerinden biri de bu kokuların evin diğer bölümlerine yayılmasını engellemek." ifadelerini kullandı.
Geleneksel aile yapısının da bu tercihte etkili olduğunu belirten Yousefi, "Türkiye’de mutfak, genellikle evin daha özel bir bölümü olarak kabul ediliyor. Özellikle geleneksel aile yapısında, misafirlerin mutfağa girmesi ya da mutfağı görmesi pek tercih edilmiyor." dedi.
Uzmanlara göre, açık mutfakların Türkiye'de yaygınlaşmasının önündeki bir diğer engel de apartman dairelerinde bulunan havalandırma sistemlerinin yetersizliği. Avrupa ve ABD'deki birçok yeni konutta gelişmiş havalandırma sistemleri bulunurken, Türkiye'de bu sistemler genellikle yeterli seviyede değil. Bu nedenle açık mutfak tercih edildiğinde yemek kokularının evin geneline yayılma ihtimali artıyor.
AÇIK MUTFAK TASARIMI YAYGINLAŞIYOR MU?
Son yıllarda, Türkiye’de açık mutfak tasarımlarına yönelik bir artış olduğu da gözlemleniyor. Yousefi bu konuda, "Özellikle yabancı yatırımcılar ve genç nesil, açık mutfaklara daha fazla ilgi gösteriyor. Bu nedenle inşaat şirketleri yeni projelerinde açık mutfak tasarımına daha fazla yer veriyor." ifadelerini kullandı.
Özellikle İstanbul, Antalya ve İzmir gibi yabancı yatırımcıların yoğun olduğu bölgelerde açık mutfaklı dairelerin daha fazla talep gördüğünü belirten sektör temsilcileri, yeni konut projelerinde bu eğilimin artarak devam edeceğini vurguluyor.
Ancak geleneksel alışkanlıkların hala baskın olduğuna dikkat çeken Yousefi, "Türk aile yapısı ve mutfak kültürü hala kapalı mutfak tasarımlarını öne çıkarıyor. Fakat yeni nesil tasarımlar giderek daha fazla benimseniyor." diye belirtti.
“GENÇ NESLİN TERCİHİ AÇIK MUTFAK”
Türkiye’de iç mekan mimarisi, malzeme kalitesi, planlama hataları ve doğal ışık eksikliği gibi sorunlarla karşı karşıya kalsa da, yeni nesil tasarımlarla bu eksikliklerin giderilmeye çalışıldığı gözlemlenmekte. Geleneksel Türk mutfak anlayışı ve kültürel dinamikler nedeniyle kapalı mutfaklar hala yaygın olsa da açık mutfak tasarımlarının giderek daha fazla tercih edildiği görülüyor. Yabancı yatırımcılar ve genç neslin tercihi doğrultusunda, modern konut projelerinde açık mutfakların yaygınlaşması beklenmekte.. Ancak bu tasarımların Türkiye’deki mevcut havalandırma ve inşaat standartlarına uyum sağlayacak şekilde geliştirilmesi gerekmekte.
