İletişim, örgütlenme, demokrasi, adalet, güvenlik ve eğitim alanlarından birinde, birkaçında veya tümünde sorun varsa, o toplum sorunsuz ve çok mutlu yaşayamaz. Sorunlu toplumlarda ve alanlarda elbette huzur, güven ve başarı çok zordur.

Sorun veya demokrasi denince akla spor gelmez çoğunlukla. Binlerce spor kulübü, on binlerce sporcu, antrenör, beden eğitimi öğretmeni, hakem, gözlemci, saha komiseri, spor hekimi, onlarca spor dalı, üniversitelerde spor bilimleri fakülteleri, alanlarında uzman olan  dernekler, federasyonlar var ülkemizde.

Spordaki tek konfederasyon ise Türkiye Amatör Spor Kulüpleri Konfederasyonu. Her ilde de Amatör Spor Kulüpleri Federasyonu var. Bu federasyonlar, kısa adı TASKK olan Konfederasyon’un üyesi. Konfederasyon’un merkezi Ankara. Bu federasyonlar, adlarını sıkça duyduğunuz spor dalı federasyonlarına, örneğin, futbol, atletizm, güreş, yüzme, voleybol ve diğerlerine hiç benzemez. Federasyonları, her ildeki spor kulüpleri oluşturur. Genel Kurullara üye spor kulüpleri delege gönderir ve kısa adı ASKF olan federasyonların organlarını seçer. Konfederasyon Genel Kurulunda ise üye federasyonların delegeleri yer alır. Tamamen demokratik üst birliklerdir illerdeki federasyonlar. Konfederasyon da federasyonların oluşturduğu demokratik bir üst birliktir. Elbette, demokratik yapıda olsalar bile, bu örgütlerde de demokrasi, iletişim, adalet ve ekonomi gibi sorunların bulunması kaçınılmazdır.

Bu satırların yazarı, Ankara’da, sporda demokrasi, ASKF ve Konfederasyon hareketini başlatan insan. Federasyonlar, spor dallarına göre kurulmadı. Dernek olarak kurulan tüzel kişilikli spor kulüplerince oluşturuldu federasyonlar.

İlk federasyon, 17 Aralık 1974 tarihinde, Ankara’da, Aydınlıkevler, Devlet İstatistik Enstitüsü, Kızılcahamam ve Etimesgut Cihanspor kulüpleri tarafından kuruldu. Konfederasyon’un kuruluşu ise 29 Ekim 1980. Konfederasyon’un kurucuları Ankara, Bursa, Samsun ve Trabzon Amatör Spor Kulüpleri Federasyonları. Kurucu Genel Başkanı Rıza Sümer, 1995 yılındaki 8. Olağan Genel Kurulda aday olmadı ve nöbeti seçimle Hüdaverdi Talay’a (İstanbul) bıraktı. Sonrasındaki Genel Başkanlar; Orhan Saka (İstanbul), Mehmet Baykan ( Konya) ve Ali Düşmez (İstanbul). Mehmet Baykan 14 Mayıs 2023 tarihinde yapılan genel seçimlerde Konya milletvekili oldu. Ali Düşmez,  Konfederasyon’un Genel Başkanlığını sürdürüyor. Konfederasyon’un Genel Sekreteri ise Abdullah Albunar (Ankara).

1970’lerin başlarında Ankara’da başlatılan, federasyonlardan Konfederasyon ulaşmayı başaran yıllarda, eksikleri olmasına karşın, sporda demokrasi ve haklar konusunda çok değerler kazanıldı. Bu kazanımları, “Sporda Demokrasi”, “Sporda Demokrasi 2” ve “Sporda Demokrasi Kahramanları” isimli 3 kitabımda spor tarihine kaydetmeye çalıştım.

24-25 Mayıs 2024 günlerinde Konfederasyon, 45. Başkanlar Kurulu toplantısını Erzurum’da gerçekleştirdi.

Ben  de, kurucu ve 1980-1995 dönemi Genel Başkanı olarak 45. Başkanlar Kurulunda yer aldım. Elbette hem mutluydum, hem de kuruluşta yer alan veya sonrasındaki süreçlerde birlikte çalıştığım, ancak toprağa verdiğimiz çok sayıda sporda demokrasi kahramanı arkadaşımın yokluğunun verdiği hüzünle doluydum.

Bu yazımda, ASKF’leri ve Konfederasyonu bugünlere taşıyan sporda demokrasi kahramanı arkadaşlarıma birkaç öneride bulunmaya çalışacağım.

Federasyonlar ve Konfederasyon, spor kulüplerinin haklarını, ve  sporda demokrasiyi savunmak için, hiçbir kişi ve kuruluşu ötekileştirmeden, aralarında ve spordaki kuruluşlarla iletişim ve eşgüdüm kurmak için kuruldu. İnancı ve siyasi parti görüşlerini ölçü almadan hareket edildi. “Biz Türkiye spor ailesiyiz” diye yola çıkıldı.

Benden sonra ise “Biz Büyük Bir Aileyiz” denilerek önemli gelişmeler sağlandı. Ancak, bugün kullanılan yasal haklar, spor yönetimlerine katılma yolundaki önemli adımlar, 1974-1995 yılları arasındaki sporda demokrasi kahramanlarının başarısıdır. Bu nedenle, bugün aramızda olmayan arkadaşlarımı onurla anıyorum ve huzur içinde yatmalarını diliyorum.

Konfederasyon Yönetim Kurulu, Başkanlar Kurulu gündemini, federasyonlara ve önceki dönemlerde görev yapanlara sorarak belirlemelidir. Gündemi genellikle, futboldaki güncel konular oluşturmaktadır. Bu, Başkanlar Kurulu gündeminde sporun tam olarak yer almadığı anlamına gelmektedir. Bundan kaçınılmalıdır.

Toplantıda,  federasyon başkanları veya temsilcileri daha fazla söz almalıdır. Başkanlar Kurulu iki gün sürmelidir. İlk gün öğleden sonra spor yönetimi, iletişim, sporda sağlık, eğitim, aileler, üyeler, basın, yerel yönetimler, üniversiteler, kamu yönetimleri ve halkla ilişkiler ile  ekonomik ve insan gücü kaynağının sağlanması, örgütlenme konularında çalışan bilim insanları ve uzmanlar bilgi vermelidir.

Başkanlar Kurulu,  sonraki tam gün toplanmalıdır.

Başkanlar Kurulunun gündeminde, federasyonların ve deneyimli insanların önerileri de yer almalıdır.

Bakanlıklar, Genel Müdürlükler, Valilikler, belediyeler, muhtarlıklar, spor basını,  sporcu aileleri ve öğretmenlerle ilişkiler, deprem, sel veya diğer olayların olumsuz etkileri, sorunlar ve çözümleri, yıkılan spor tesisleri, başta futbol olmak üzere yapılan ve yapılmakta olan büyük spor tesisleri, “Spor Kulüpleri  ve Spor Federasyonu Kanunu”, sporda şiddet, , tesis politikası, ulaşım, Konfederasyonun ve federasyonların spor yönetiminde ve dal federasyonlarında temsil edilmesi, ekonomik sorunlar, spor kulüpleri, ASKF’ler ve Konfederasyon’da spor bilimcilerinin, beden eğitimi öğretmenlerinin ve kadınların yer alması konuları Başkanlar Kurulu’nda konuşulmalıdır.

Toplantıda yapılan konuşmalardan hedef cümleler belirlenmeli, toplantı sonrasında bu hedeflerin gerçekleşebilmesi için görev paylaşımı yapılmalı, gelecek buluşmada bu hedefler ele alınmalı, gerçekleşenlerin ve gerçekleşmeyenlerin nedenleri le alınmalıdır.

İnanıyorum ki, Konfederasyon federasyonlara ve sporun diğer kuruluşlarına,  federasyonlar da spor kulüplerine, illerindeki spor kuruluşlarına ve deneyimli yöneticilere sorarak gündem belirlendiği takdirde, Başkanlar Kurulu toplantıları çok daha verimli geçecektir.

Sporda demokrasinin yılmaz ve yıkılmaz kahramanları haydi…