GONCAGÜL KONAŞ
Eskiden belirgin şekilde yaşanan ilkbahar, sonbahar gibi mevsim geçişleri artık yerini ani sıcak-soğuk geçişlerine bıraktı. Bu durum sadece doğayı değil, insan psikolojisini de derinden etkiliyor. Klinik Psikolog Murat Abaoğlu, iklim değişikliğinin bireysel ve toplumsal ruh sağlığı üzerindeki yansımalarını değerlendirerek, çevresel kaygıdan depresyona kadar uzanan psikolojik etkilerin arttığına dikkat çekiyor. Abaoğlu’na göre, doğa ile yeniden bağ kurmak ve bilinçli tüketim alışkanlıkları geliştirmek, bu sürecin en önemli ilaçları arasında yer alıyor.
Mevsimlerin doğanın ritmini olduğu kadar insanların ruh halini ve toplumsal ilişkilerini de şekillendirdiğini vurgulayan Klinik Psikolog Murat Abaoğlu, küresel mevsim değişikliklerinin psikoloji üzerindeki etkilerini anlattı. “Mevsimler, insanoğlunun yaşam ritmini şekillendiren temel unsurlardan biridir.” diyen Abaoğlu, geçmişte dört mevsimin belirgin yaşandığını, ancak günümüzde sadece yaz ve kış arasında geçiş yaşandığını söyledi.
“ÇEVREYE DUYARLILIK BİREYDEN BAŞLAR”
İklim değişikliğiyle mücadelede bireysel farkındalığın önemine dikkat çeken Abaoğlu, “Bizden sonraki nesillere güzel bir çevre, yaşanabilir doğa mirası bırakmak istiyorsak önce kendimizi bu konuda eğitmeliyiz.” ifadelerini kullandı. Ağaç dikmenin, enerji tasarrufunun ve geri dönüşümün önemine değinen Abaoğlu, “Günlük yaşamda enerji tasarrufu sağlamak, toplu taşıma kullanmak ve gereksiz tüketimi azaltmak karbon salınımını azaltacağından önemlidir.” dedi.
“MEVSİM GEÇİŞLERİNİN KAYBI PSİKOLOJİYİ ETKİLİYOR”
Abaoğlu, mevsim geçişlerinin yaşanmamasının insanların ruh sağlığını doğrudan etkilediğini belirterek, “Mevsim geçişlerinin direk kıştan yaza veya tam tersi şekilde yaşanması, gün ışığı süresinde ani değişimlere neden olur. Bu da stres seviyelerini ve genel psikolojik durumu etkiler.” şeklinde konuştu.
Bu duruma bağlı olarak “Mevsimsel Duygudurum Bozukluğu (Seasonal Affective Disorder - SAD)” gibi psikolojik sorunların arttığını belirten Abaoğlu, “Güneş ışığı, beynin serotonin üretimini destekleyen önemli bir faktördür. Serotonin ruh halini düzenler ve mutluluk hissini artırır. Gün ışığının azalmasıyla birlikte serotonin seviyeleri düşer, bu da depresif belirtilerin ortaya çıkmasına neden olabilir.” açıklamasını yaptı.
“İKLİM KAYGISI GENÇLERDE YAYGINLAŞIYOR”
Melatonin hormonunun da mevsimsel değişimlerden etkilendiğini söyleyen Abaoğlu, “Günlerin kısalması melatonin üretimini artırarak bireylerde uykuya eğilim ve enerji kaybı gibi belirtilere yol açabilir. Bu durum bireylerin yaşam kalitesini düşürebilir.” dedi.
Küresel iklim değişikliklerinin bireysel etkilerinin yanında toplumsal düzeyde de ciddi sonuçlar doğurduğuna değinen Abaoğlu, “Doğal afetler, kuraklık, aşırı sıcaklar ve ani hava değişimleri insanların geleceğe dair kaygılarını artırabilir. Bu da çevresel kaygı olarak adlandırılan bir stres türünü ortaya çıkarabilir.” diye konuştu.
“İklim değişikliğiyle ilgili artan farkındalık, özellikle gençler arasında 'iklim kaygısı' adı verilen stres türüne yol açmaktadır.” diyerek bu etkilerin uzun vadeli ruhsal sorunlara neden olabileceği uyarısında bulundu.
“PSİKOLOJİK DESTEK ALMAK ÖNEMLİ”
Tüm bu etkileri hafifletmek için bireylere çeşitli önerilerde bulunan Abaoğlu, “Bireylerin doğa ile daha fazla etkileşimde bulunması, bilinçli tüketim alışkanlıkları geliştirmesi ve bu konuda yaşanan bir rahatsızlık ya da kaygı varsa psikolojik destek alması gerekir.” dedi.
Toplumsal farkındalık kampanyalarının ve çevresel politikaların da önemine işaret eden Abaoğlu, “Bu konuda farkındalık yaratmak ve bilimsel araştırmalara dayalı çözümler geliştirmek, gelecekte daha sağlıklı bireyler ve toplumlar oluşturmak için kritik bir adımdır.” diyerek sözlerini tamamladı.
