Levha tektoniği, Dünya'nın dış kabuğunun hareket ettiği bir jeolojik süreçtir. Dünya'nın kabuğu, büyük ve küçük tektonik levhalar adı verilen parçalara ayrılmıştır. Bu levhalar, Dünya'nın iç mantosu üzerinde kaygan bir manto tabakası üzerinde hareket ederler. Levhaların birbirine yaklaştığı, uzaklaştığı veya kaydığı bölgelerde fay hatları oluşabilir.
Fay kırıkları genellikle üç farklı türde oluşabilir:
Daldırma Fayları (Subduction Faults): İki levha birbirine doğru hareket ettiğinde, daha yoğun olan okyanusal kabuk, daha hafif olan kıtasal kabuğun altına dalabilir. Bu süreç sırasında daldırma fayları oluşabilir.
Yanal Kayma Fayları (Strike-Slip Faults): İki levha yanal yönde hareket ederken, bu levhalar arasında sürtünme nedeniyle yatay bir kayma meydana gelebilir. Bu tür faylar sıkça depremlere yol açabilir. San Andreas Fayı, bu tür faylara örnek olarak verilebilir.
Normal Faylar (Normal Faults): İki levha birbirinden uzaklaştığında, aralarında gerilen kabuk zonları oluşur. Bu gerilme sonucu, kabukta yukarı doğru bir çatlak meydana gelebilir. Bu çatlak boyunca aşağıdaki kabuk parçası yukarıya doğru kayar.
Fay kırıkları boyunca meydana gelen hareketler sonucu depremler oluşabilir. Bu depremler, enerji birikimini bıraktıkları anda yer yüzeyinde titreşimlere neden olurlar. Fay kırıkları, yer kabuğunun dinamik yapısını anlamamıza ve deprem risklerini değerlendirmemize yardımcı olur.
