Çinli araştırmacılar, yapay zekâ alanında çığır açabilecek yeni bir teknolojiyi kamuoyuna duyurdu. “LightGen” adı verilen tamamen optik (ışık tabanlı) çipin, generatif yapay zekâ işlemlerinde Nvidia’nın A100 modelini hız ve enerji verimliliği açısından 100 kat geride bıraktığı açıklandı.
Elektrik yerine ışıkla çalışan LightGen çipi, yüksek ölçekli yapay zekâ iş yüklerini bugüne kadar görülmemiş hız ve verimlilikte gerçekleştirebiliyor. Geliştirilen sistemin, ilk kez tamamen optik donanım üzerinden generatif yapay zekâ görevlerini bağımsız şekilde yerine getirdiği vurgulandı.
MİLYONLARCA FOTONİK NÖRON TEK ÇİPTE
Araştırma ekibinin paylaştığı teknik verilere göre LightGen, yalnızca 136,5 milimetrekarelik bir yüzey üzerinde 2 milyondan fazla fotonik nöronu entegre edebiliyor. Çipin işlem kapasitesi 35.700 TOPS (tera işlem/saniye) seviyesine ulaşırken, enerji verimliliği ise watt başına 664 TOPS olarak ölçüldü. Bu değerlerin, mevcut elektronik çip teknolojilerinin iki büyüklük mertebesi üzerinde olduğu belirtildi.
ENERJİ TÜKETİMİNDE DEV AVANTAJ
Karşılaştırma amacıyla Nvidia A100 çiplerinin 400 watt seviyesine kadar güç tükettiği hatırlatılırken, LightGen’in aynı iş yüklerini yaklaşık 100 kat daha verimli şekilde gerçekleştirdiği ifade edildi.
OPTİK LATENT SPACE TEKNOLOJİSİ
LightGen’in en dikkat çekici yeniliği ise “Optical Latent Space Technology” olarak adlandırılan sistem oldu. Bu teknoloji sayesinde yapay zekâ işlemleri tamamen ışık tabanlı yollar üzerinden yürütülüyor. Böylece, optik sinyallerin tekrar elektrik sinyaline dönüştürülmesi sırasında yaşanan zaman ve performans kaybı ortadan kaldırılıyor.
GERÇEK ZAMANLI GÖRSEL VE 3D ÜRETİM TESTLERİ
Araştırmacılar, LightGen’in 512x512 çözünürlükte semantik görüntü üretimi ve 3 boyutlu sahne manipülasyonu gibi uçtan uca generatif yapay zekâ testlerini başarıyla tamamladığını da duyurdu.
Uzmanlara göre bu gelişme, yapay zekânın enerji sınırlarına takılmadan ölçeklenebilmesinin önünü açabilir ve süper yapay zekâ (ASI) hedeflerine giden yolda kritik bir eşik olarak değerlendiriliyor.
HUGE BREAKTHOUGH:
— SciTech Era (@SciTechera) December 19, 2025
Chinese researchers unveil “LightGen” an all optical chip that outperforms Nvidia’s A100 by 100× in speed and energy efficiency for generative AI.
This chip harnesses light instead of electricity to run complex generative AI workloads at unprecedented scales.… pic.twitter.com/5lKKFdRhYf
