Bir uğur böceğinin parmağınıza konması çoğu zaman “şans” olarak yorumlanır; ancak ABD’de hızla yayılan yeni bir tür, alışılmış imajın çok uzağında. Isıran, saldırgan davranışlar gösteren ve bulunduğu alanları kısa sürede istila eden bu Asya kökenli uğur böcekleri, zaman zaman yamyamlığa varan davranışlar sergiliyor. Üstelik bir dönem zararlılarla mücadele amacıyla bilerek doğaya salınan bu canlılar, şimdi ekosistemi zorlayan tehlikeli bir istilacıya dönüşmüş durumda. Uzmanlar, yayılımın durdurulması için vatandaşlara önemli uyarılarda bulunuyor.
'Biyolojik kontrol' için salındılar, zamanla istilacı oldular
Asya uğur böcekleri, ABD Tarım Bakanlığı tarafından 2000’li yılların başında “istilacı tür” ilan edildi. Ancak bu canlının ABD’ye gelişi çok daha önceye dayanıyor. 1970’li ve 1980’li yıllarda Çin, Rusya ve Japonya gibi ülkelerden getirilen tür, ekinlere zarar veren yerel zararlılarla mücadele amacıyla Kaliforniya, Georgia ve Pensilvanya gibi eyaletlerde bilinçli şekilde doğaya bırakıldı. İlk dönemde beklenen etkiyi sağlayan bu yöntem, zaman içinde ters tepti ve Asya uğur böceklerinin kontrolsüz şekilde çoğalmasıyla ekosistemde ciddi bir tehdit oluştu.
Soğuk havalar yaklaşınca saldırganlaşıyorlar
Sayıları hızla artan bu tür, 1980’lerde binlere ulaşırken, 1998’de Louisiana’da dev bir koloni tespit edildi. Mississippi Eyalet Üniversitesi araştırmacılarına göre Asya uğur böcekleri yıl içinde zararsız gibi görünse de soğuk mevsim geldiğinde barınacak yer ararken agresif bir yapıya bürünüyor. Florida Üniversitesi uzmanları ise, Asya’ya özgü yırtıcıların ABD’de bulunmaması nedeniyle bu türün yerel uğur böceklerini tehdit edecek seviyede çoğaldığını belirtiyor.
İlaçlama çözüm olmayabilir
Evlerde görülen Asya uğur böcekleri için kimyasal ilaçlamanın etkili bir yöntem olmadığı uyarısı yapılıyor. Uzmanlar, spreylerin istilayı durdurmadığını, aksine ev ortamında kalıcı kimyasal risk oluşturabileceğini ifade ediyor.
Uzman tavsiyesi: Elektrik süpürgesi
Mississippi Eyalet Üniversitesi’nden entomolog Black Layton, istilacılarla mücadelede en etkili yöntemin mekanik temizlik olduğunu belirterek, şu tavsiyeyi veriyor: “Evinize girdiklerinde yapabileceğiniz en iyi şey, onları bir süpürge ve faraşla toplamak. Daha etkili bir yol ise elektrik süpürgesiyle çekip dışarıda serbest bırakmak.”
