Hayatın farklı aşamalarında hepimiz bir noktada yetersizlik hissiyle karşı karşıya kalmışızdır.
Bazen bu duygu başkalarının bizden daha iyi olduğunu düşündüğümüz anlarda belirir bazen de içsel bir ses olarak yankılanır.
Ancak asıl soru şudur: Yetersizlik duygusu gerçekte var olan bir durum mu, yoksa zihnimizin ürettiği bir kurgu mu?
Öncelikle, insan beyninin nasıl çalıştığını anlamak gerekir.
Beyin geçmiş deneyimlerden ve sosyal çevreden gelen mesajları biriktirerek kendimize dair bir algı oluşturur.
Eğer çocuklukta ya da gençlik döneminde sıkça eleştirildiyseniz bir süre sonra bu eleştiriler içselleşerek sizin için gerçeğe dönüşebilir.
Halbuki bu sadece öğrenilmiş bir algıdır, mutlak bir gerçeklik değildir.
Bir diğer önemli nokta ise kıyaslamadır.
Özellikle dijital çağda, sosyal medya aracılığıyla sürekli olarak başkalarının hayatlarını izliyor kendi gerçekliğimizi onların başarılarıyla kıyaslıyoruz.Oysa gördüklerimiz sadece yüzeysel bir kesitten ibaret.
Kendi potansiyelinizi başkalarının size sunduğu kısıtlı bir perspektifle değerlendirmek yetersizlik hissini tetikleyen en büyük tuzaklardan biridir.
Psikolojik açıdan bakıldığında yetersizlik hissi genellikle bilişsel çarpıtmalardan beslenir.
Örneğin, “herkes benden daha başarılı’’ veya “asla yeterinde iyi olamayacağım’’ gibi genellemeler gerçekle birebir örtüşmeyen ama sıkça inanılan düşünce kalıplarıdır.
Oysaki başarının ve yeterliliğin tek bir ölçütü yoktur.Herkesin kendi hızında ve kapasitesinde ilerlediği bir yol vardır.
Peki bu hisle nasıl başa çıkılabilir?
İlk olarak, yetersizlik duygusunun ne zaman ve hangi durumlarda ortaya çıktığını fark etmek önemlidir.
Kendinize “Bu duygu nereden geliyor?’’ diye sormak, onun kaynağını anlamanıza yardımcı olabilir.
Ayrıca kendinize karşı daha şefkatli olmayı öğrenmek bu hissin üzerindeki etkisini azaltacaktır.
Unutmayın, insan eksiksiz olmak zorunda değildir, gelişim sürecinde olmak zaten yeterli olmaktır.
Gerçekten yetersiz misiniz yoksa sadece öyle olduğunuza mı inanıyorsunuz?
Bu soruya verdiğiniz dürüst cevap zihninizin oluşturduğu kurguyu kırmanız için önemli bir adım olabilir.
