Ostade imzalı Neşeli eğlenceler, Portre, Melez ve Pipo için bereli bir köylü isimli tablolar
Adriaen Van Ostade
Hollandalı ressam, teknik ressam ve gravürcü.1600’lü yıllarda yaşadı. Günlük yaşamını resmetti, Hollanda Altın Çağı ressamları arasında anılıyor. Portleri ünlü. İçlerinden birkaç bereli olanı seçtim. Birinde pipo içen de var…
Kırmızı Hırkalı ve Bereli Kadın, Marie-Thérèse ve ponponlu kırmızı bereli, Kırmızı Hırkalı ve bereli, Kırmızı-turuncu bereli kadın
Pablo Picasso
İspanyol ressam, heykeltıraş, sahne tasarımcısı, şair ve oyun yazarı. 1973 yılında hayata gözlerini kapadığında 91 yaşındaydı. 20. yüzyıl sanatının en ünlü ressamlarından. Georges Braque ile kübizmin temelini attı. Avignonlu Kızlar ve İspanyol İç Savaşı sırasındaki katliamı anlatan Guernica en ünlü eserleri…
Bereli tablolarının birkaçını paylaşıyorum. ‘Kırmızı Hırkalı ve Bereli Kadın’ tablosu var ki, bere dendiğinde atlanılmamalı! Londra'da bir müzayedede 70 milyon dolara satıldı.
Derya Saatçıoğlu
Türk ressam. Ostade ve Picasso ile birlikte verme nedenim ‘bere’. Bere, sanatçının resimlerinde yok ama Saatçıoğlu’nun günlük yaşamında asla vazgeçemediği bir aksesuar. Açık havadaysa başında bere, elinde pipo, vazgeçilmezleri…
Lisede Kayıhan Keskinok ve Nusret Karaca, üniversitede biryandan kimya okurken diğer yandan Arif Kaptan ve Refik Epikman efsane hocalardan eğitim almış. Mezun olduğunda gönülden aldığı eğitimden yana yolunu çizmeye başlamış. Televizyonun ilk yıllarında haber grafikerliği, Spor Toto reklam afişleri hazırlama gibi işler yapmış. İsveç’te aldığı modern sanatlar eğitimiyle bu kez resim öğretmeni olarak çalışmış. Karmaları saymıyorum (200’ün üzerinde), yurt içi ve dışında 30’a yakın kişisel sergi açmış, en son ODTÜ Vişnelik’te açtı. Buluştuk.
Akrilik ve iki imgeli
Eserleri, boyanın kullanım kolaylığını sevmesi nedeniyle ‘akrilik’ ve fazla kalabalığı sevmemesi nedeniyle ‘iki imgelik’…
Tablolarında ‘iki imgeli’ yani ikili yaklaşım hâkim. Kadın, özellikle nü olması olmazsa olmazı. Desen, canlı manken derken, belli ki bu konuya çok emek vermiş. Kusursuz yapıyor çünkü…
İki imgenin diğeri de ağırlıklı olarak kuş. Kuş olmazsa yunus veya bir çiçek, yani doğadan bir imge resmini tamamlıyor. Resim tamamlanıyor mu? Hayır! İkinci bir resimle ve hatta üçüncü bir resimle (ki buna triptik deniyor – çok örneği de olmaz) resim tamamlanıyor. İkinci veya üçüncü resimler tuvallerin yan yana asılmasını gerektiriyor elbette. Bazen bir çizgi birinde başlayıp diğerinde devam ederken, bazen de ikili-üçlü gruplandırmalar konu, renk veya desenle bütünlük yakalıyor.
Kadını kırmızıya boyamıştı, neden diye sordum – sanatçılara bu tür sorular sormak pek hoştur çünkü yanıtları hep hazır ve güzeldir. Yine öyle oldu ve yanıtlayıverdi,
“Çünkü kadın heyecan verir!”
Titiz
Desenleri, bir kalıptan çıkmışçasına tuvale yerleştiriyor. İkincisini, üçüncüsünü milim oynatmadan ekleyebiliyor. Çalışmış, hoşuna gitmişse, daha küçük veya büyük boyutlarda, kolaylıkla üretebiliyor. Renk değiştiriyor, farklı tablolar elde ediyor. İyi yaptığın işin keyfini çıkarmak da bu olsa gerek!
İki imgeli. Kadın ve kuş. Triptik… Büyük boy yapmış. Pek hoşuna gitmiş. Küçültmüş. Renkleri de değiştirmiş. Asmış altı üstlü, keyifle seyrediyor.
Resimlerinde kusursuz çizgiler, renkler, desenler titizliğinin göstergeleri. Bunu tablolarının arkasında da görmek mümkün. Ölçülerini yazıyor örneğin. Bir de esinlendiği kaynak belli değilse bile bunu belirtiyor.
Sergiden...
Tablolar nişler içinde. Zorunlu olarak çünkü galerinin yapısı böyle. Hal böyle olunca, “Getirdiğim bazı büyük tablolarımı geri götürdüm diyor.” Nişleri ustaca kullanmış. Ustaca gruplandırmış. İşte fotoğraftaki eserleri. Bir büyük, diğeri küçük boyutta iki triptik çalışması.
Tek ve hür ve bir orman gibi
Yine ve hep olduğu gibi, iki imgeli. Kadın ve kuş. Triptik…
Kuş kanadının veya gagasının ucundan kadının kolu, ayağı veya göbeğiyle bütünleşirken, kuşla kadın birbirine karışıyor. Karışmak dedimse müthiş bir disiplin var. Rahatsız etmek yok, birbirlerinin parçaları oluyorlar. Hani ünlü ozan demiş ya, “Yaşamak bir ağaç gibi tek ve hür ve bir orman gibi kardeşçesine”
İşte öyle!
İlahi Saatçıoğlu!
Büyük boy yapmış. Pek hoşuna gitmiş. Küçültmüş. Renkleri de değiştirmiş. Asmış altı üstlü, keyifle seyrediyor.
İki imgeli
Biri kadın. Otururken, yatarken veya kollarını kaldırırken… Günlük yaşamdan davranışlar yani zorlama yok.
Diğer imge, kuş, yunus, kelebek veya tek bir çiçek olsun ama doğadan olsun…
Karıştır birbirine ama Usta’nın dediği gibi. Rahatsız etmesinler birbirlerini, yani ‘kardeşçe’…
Yazıyı bir sergi yazısı olarak düşünmedim ama neden olmasın! Sevgili Saatçıoğlu’nun sergisi Vişnelik tesislerinde ay sonuna dek gezilebilir.
Kaynaklar
* wikiart.org/en/adriaen-van-ostade/a-peasant-in-a-red-beret-smoking-a-pipe
* wikiart.org/en/frans-hals/peeckelhaering-the-jolly-reveller-1643
* wikiart.org/en/frans-hals/mulatto-1627
* wikiart.org/en/gerrit-dou/portrait-of-a-man-1640
* nytimes.com/2018/02/28/arts/design/picasso-painting-sothebys-69-million.html
* theguardian.com/artanddesign/shortcuts/2018/feb/05/picassos-annabel-the-rights-and-wrongs-of-renaming-paintings
* tallengestore.com/products/woman-with-red-orange-beret-femme-au-beret-rouge-orange-pablo-picasso-art-painting-framed-prints
* istanbulsanatevi.com/sanatcilar/soyadi-p/picasso-pablo/pablo-picasso-kirmizi-hirkali-ve-bereli-kadin-7416/
