Memur ve emekliler için uzun süredir gündemde olan seyyanen zam tartışmaları, CHP Malatya Milletvekili ve Plan Bütçe Komisyonu Üyesi Veli Ağbaba’nın hazırladığı çarpıcı çalışma ile yeniden alevlendi. Ağbaba’nın verilerine göre, 2023 Temmuz’dan bu yana memur emeklilerine seyyanen zam yapılmaması, emekli vatandaşları ciddi bir gelir kaybına uğrattı. Toplamda 21 ayda 255 bin TL’lik bir kayıp söz konusu.
Seyyanen Zam Ne Zaman Başladı, Kimler Faydalandı?
2023 Temmuz ayında en düşük kamu işçisi maaşı 21 bin 750 TL’ye yükseltilirken, memur maaşları da 22 bin TL’ye çıkarıldı. Ancak burada dikkat çeken bir fark vardı. Maaşlar artarken bu artış memur emeklilerinin aylıklarına yansımadı. Zira maaşlara yapılan zam, genel katsayı artışı değil “seyyanen” yani ek ödeme şeklinde verildi. Bu da emekli maaşlarına hiçbir katkı sağlamadı.
Emeklinin Cebinden 255 Bin TL Gitti
2023 Temmuz ayında başlayan bu uygulama nedeniyle, memur emeklileri her ay artan seyyanen zamdan faydalanamadı. Veli Ağbaba’nın verilerine göre;
-
2023 Temmuz’da 8.077 TL olan seyyanen zam,
-
2024 Ocak’ta 12.055 TL’ye,
-
2024 Temmuz’da 14.383 TL’ye,
-
2025 Ocak’ta ise 16.043 TL’ye yükseldi.
Bu tabloya göre, memur emeklileri sadece maaşta değil, ikramiyede de kayba uğradı. Ağbaba, toplam zararın 21 ayda 255 bin 219 TL olduğunu vurguladı.
Emeklilikte Maaş Uçurumu Derinleşti
Bir dönem memur maaşının yüzde 75’i oranında emekli maaşı alan kamu çalışanları, artık bu orana yaklaşamıyor bile. Bugün en düşük memur maaşı 43.698 TL iken, emekli memurun aylığı 19.616 TL. Oran sadece yüzde 45’e geriledi. Ağbaba, “Bu fark makul değil, emeklilere seyyanen zam verilmemesi büyük bir haksızlık” ifadelerini kullandı.
Kıdem Tazminatları da Etkilendi
Seyyanen zam sadece emekli maaşlarını değil, işçilerin kıdem tazminatlarını da dolaylı yoldan etkiledi. Çünkü kıdem tazminatı tavanı, en yüksek devlet memurunun bir yıllık emeklilik ikramiyesine göre belirleniyor. Seyyanen zam bu hesaba dahil edilmediği için tavan düşük kaldı. Bu da birçok işçinin daha düşük kıdem tazminatı almasına neden oldu.
Emekliler Ne Talep Ediyor?
Memur emeklileri ve Bağ-Kur emeklileri, çalışan memura verilen seyyanen zammın kendilerine de yansıtılmasını istiyor. CHP’li Ağbaba’nın çalışması, emeklilerin haklı taleplerini bir kez daha gündeme taşıdı. Emekliler, geçim derdiyle boğuşurken adil bir düzenleme bekliyor.
Emekli maaşları, kıdem tazminatı ve seyyanen zam uygulamaları; çalışanlar ve emekliler için ekonomik dengeyi doğrudan etkileyen önemli başlıklar arasında yer alıyor. Gelir adaleti, sosyal güvenlik sistemi ve refah seviyesinin korunması, toplumun farklı kesimlerini kapsayan güncel tartışmaların odağında bulunuyor. Atılacak yeni adımların, hem çalışanların hem de emeklilerin yaşam standartlarını desteklemesi ve uzun vadeli çözümler sunması bekleniyor. Bu süreçte karar alıcıların şeffaf ve kapsayıcı politikalar geliştirmesi, ekonomik sürdürülebilirlik açısından kritik önem taşıyor.
