Sanırım ekonomi yorumu yapanlar arasında bu sorunu ilk dile getiren kişi benim, birçok yorumcu nitelikli işgücü sorununu dile getirir, birçok iş insanı nitelikli eleman bulamamaktan yakınır, fakat bugüne kadar kimse nitelikli işveren yokluğundan bahsetmedi.

Sanırım ekonomi yorumu yapanlar arasında bu sorunu ilk dile getiren kişi benim, birçok yorumcu nitelikli işgücü sorununu dile getirir, birçok iş insanı nitelikli eleman bulamamaktan yakınır, fakat bugüne kadar kimse nitelikli işveren yokluğundan bahsetmedi.

Doğru Türkiye’nin en büyük sorunu nitelikli işveren eksikliğidir, ne özel sektörde ve nede kamu sektöründe nitelikli işveren yoktur!

Siz hiç Türkiye’den bir Ford, Mercedes, BMW gibi bir mühendislik ve tasarım harikası ürün çıktığını duydunuz mu?

Çıkmaz ünkü Türkiye’de Henry Ford, Karl Benz, Gottlieb Daimler, Alfred Nobel, Thomas Alva Edison, George Westinghouse, Alexander Graham Bell, gibi nitelikli girişimciler ve işverenler yoktur!

Türkiye’de işverenlerin çok büyük bir çoğunluğu devlete yamanmış, yandaşı olduğu iktidarların sağladığı rantlar ile büyük kazançlar elde etmiş kişilerden oluşur. Türkiye’de işverenler sadece siyasetçi bürokrat işveren çarkının imtiyazlı üyeleridir.

Herhangi bir şey icat edip, müthiş bir şey tasarlayarak marka olmuş işverenlerimiz yok ne yazık ki.

En başarılı olmakla övündüğümüz inşaat sektöründe bile durum böyledir. Yeni bir inşaat teknolojisi geliştirerek ve yahut da dünyanın imreneceği, alkışlayacağı mimari bir tasarım yapmayı başararak para kazanmış bir inşaat şirketimiz var mı?

Yok, elbette bırak yurt dışını yurt içinde bile ileri teknoloji ve hassas tasarım gerektiren inşaat işlerini hep yabancılar yapıyor Türk ortakları ya da taşeronları buradaki kazı yapma, beton dökme gibi basit işleri yapıyorlar.

Örnek mi istiyorsunuz? Peki alın size çok övündüğümüz inşaat sektöründen birkaç örnek:

Boğaziçi Köprüsü: 1967’de konuda uzmanlaşmış dört yabancı mühendislik firmasından proje hazırlamaları istendi ve en uygun öneriyi yapan Freeman, Fox and Partners adlı İngiliz firmasıyla 1968’de anlaşma imzalandı. İnşaatı gerçekleştirecek firmayı seçmek için açılan ihaleyi de Hochtief AG adlı Alman ve Cleveland Bridge and Engineering Company adlı İngiliz firmalarının oluşturduğu konsorsiyum kazandı. Köprüyü bunlar yaptı.

Fatih Sultan Mehmet köprüsü: Köprünün proje hizmetleri İngiliz Freeman, Fox ve Partners firması ve BOTEK Boğaziçi Teknik Müşavirlik A.Ş. firması tarafından yerine getirilmiş, inşaatını ise Türkiye’den STFA, Japon Ishikawajima Harima Heavy Industries Co. Ltd., Mitsubishi Heavy Industries Ltd. ve Nippon Kokan K. K. adlı şirketlerin oluşturduğu konsorsiyum yapmış.

Yavuz Sultan Selim köprüsü: İçtaş İnşaat Sanayi Ticaret AŞ-Astaldi Ortak Girişim Grubu Köprü’nün tasarımını yapan Fransız yapı mühendisi Dr. Michel Virlogeux,dizayn ekibimiz İsviçreli, Belçikalı ve Fransızlardan oluşuyor. Alt yüklenici ise Güney Koreli diyor.

Osmangazi köprüsü: Proje SahibiOtoyol Yatırım ve İşletme A.Ş.Mühendislik, Satınalma ve Yapım Sözleşmesi Yüklenicisi NÖMAYG JV. Köprü Yüklenicisi JaponIHI Infrastructure Systems ve ITOCHU Konsorsiyumu.

1915 Çanakkale Köprüsü: 1915 Çanakkale Köprüsü ve Otoyolu Projesi’nde benimsenen Kamu Özel Sektör İşbirliği modeli çerçevesinde inşaat Türk ve Koreli firmaların oluşturduğu bir konsorsiyum üstlenmiştir. Ortakları Türkiye’den Limak ve Yapı Merkezi ile Güney Kore merkezli DL E&C ve SK ecoplant firmalarıdır.

Dünyada 5 büyük asma köprü inşa etmiş çok az ülke vardır Türkiye bunlardan biridir fakat gördüğünüz gibi yapılan bu köprülerin hepsinin de teknoloji, tasarım ve mühendislik hizmetleri yabancı firmalar ve mühendisler tarafından üstlenilmiştir.

Neden?

Çünkü asma köprü yapmayı öğrenmemişiz, bilmiyoruz.

Bu örnekleri enerji santrallerinden tut tünellere kadar yüksek seviyede mühendislik gerektiren bütün işlerde de verebiliriz.

Sadece bu mu? Mesela tekstilde başarılıyız da denir küresel ölçekte kaç tekstil markamız var? Tekstilde marka mıyız yoksa fasoncu mu?

İşte bu tablonun nedeni memlekette nitelikli işverenlerimizin var olmaması. Olanların da Türkiye’yi terk edip gidip yurt dışına yerleşmesi.