Kadınların önemli bir kısmını etkileyen ama çoğu zaman konuşulmayan bir sorun: idrar kaçırma. Toplumda yaygın olmasına rağmen hâlâ utanç duygusu nedeniyle doktora başvurulmadan yıllarca bekletilen bu durumun aslında son derece etkili tedavileri var. Biz de bu sessiz tabuya ışık tutmak için Üroloji Uzmanı Op. Dr. Jeyhun Hasanov ile konuştuk.
Kadınlarda idrar kaçırma ne kadar yaygın bir problem?
Dr. Jeyhun Hasanov: İnsanlar duymaya şaşırabilir ama idrar kaçırma dünya genelinde her 4 kadından 1’inde görülen bir durum. Özellikle doğum sonrası ve menopoz döneminde daha sık karşımıza çıkıyor. Fakat kadınlarımız bunu “yaşlanmanın doğal sonucu” sanıp doktora gelmeyi erteliyor. Oysa tedavi edilebilir bir ürolojik sorundan bahsediyoruz.
Peki idrar kaçırmanın temel nedenleri neler?
Dr. Hasanov: Aslında nedenlerin büyük bölümü kadın bedeninin doğal süreçleriyle ilişkili.
- Normal ya da zor doğumlar
- Pelvik taban kaslarının zayıflaması
- Menopoz sonrası östrojen azalması
- Fazla kilo
- Genetik yatkınlık
- Kronik kabızlık veya öksürük
Yani suçlu kadınlar değil; biyolojik süreçlerdir. “Ben mi yanlış yaptım?” diye düşünmeye hiç gerek yok.
En sık görülen idrar kaçırma tipleri hangileri?
Dr. Hasanov:
1) Stres tipi idrar kaçırma:
Öksürme, hapşırma, gülme veya ağır kaldırma sırasında idrar kaçmasıdır. Nedeni pelvik kasların zayıflamasıdır.
2) Sıkışma tipi (Aşırı aktif mesane):
Hasta bir anda şiddetli sıkışır ve tuvalete yetişemez. Günde çok sık idrara çıkma ve gece uyanmaları da eşlik eder.
3) Karma tip:
En yaygın olanıdır. Her iki tip bir arada görülür.
Doğum sonrası idrar kaçırmayı ‘normal’ gören çok kadın var. Bu doğru bir yaklaşım mı?
Dr. Hasanov: Hayır, en büyük yanılgılardan biri bu. Doğum idrar kaçırma riskini artırabilir ama bu kader değildir. Pelvik taban egzersizleri doğru uygulanırsa sorun çoğu kadında tamamen düzelir. Doğum yaptı diye bir kadın hayat boyu idrar kaçırmak zorunda değildir.
Bu sorun kadınların hayatını nasıl etkiliyor?
Dr. Hasanov: Sadece tıbbi değil, aynı zamanda sosyal bir problem.
Kadınlar: Gülmekten çekiniyor, Spor yapmıyor, Sürekli ped taşıyor, İlişkilerinde özgüven kaybı yaşıyor. Bu nedenle tedavisi hem sağlık hem de yaşam kalitesi açısından çok önemli.
Tedavi seçenekleri neler?
Dr. Hasanov: Bugün idrar kaçırmanın tedavisi gerçekten çok başarılı. Hastalarımıza kişiye özel planlama yapıyoruz.
1) Pelvik taban kas egzersizleri (Kegel):
6–8 hafta içinde belirgin düzelme sağlar.
2) İlaç tedavileri:
Özellikle sıkışma tipinde çok etkilidir.
3) Lazer ve radyofrekans uygulamaları:
Doğum sonrası vajinal gevşeme yaşayan kadınlarda fayda sağlar.
4) Botoks uygulaması:
Aşırı aktif mesanede oldukça yüksek başarı oranına sahiptir.
5) Cerrahi tedaviler:
Stres tipi idrar kaçırmada 20–25 dakikalık “askı ameliyatları” (TOT/TVT) ile %85–90 başarı elde ediyoruz. Aynı gün taburcu olunabiliyor.
Son olarak kadınlara ne söylemek istersiniz?
Dr. Hasanov: İdrar kaçırmak bir ayıp değil, bir sağlık sorunudur. Tedavisi mümkün ve çoğu zaman sandığınızdan çok daha kolay. Lütfen çekinmeyin, utanmayın. Üroloji bu konuda çok ileri ve biz kadınlarımızın hayat kalitesini geri kazandırmak için buradayız.
İdrar kaçırma yaygın, tedavi edilebilir ve konuşulması gereken bir konu. Her kadın, özgürce gülmeyi ve aktif yaşamına devam etmeyi hak ediyor.
