1 Kasım 1922, Türkiye tarihinin dönüm noktalarından biri olarak kayıtlara geçti. Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), aldığı kararla 600 yıldır süren Osmanlı Saltanatı’nı kaldırdı ve böylece padişah yönetimine dayalı monarşi resmen sona erdi.

TBMM’nin bu kararı, sadece bir yönetim biçimi değişikliğini değil, aynı zamanda Türk milletinin kendi iradesiyle yönetim mekanizmasını belirlemesinin simgesi olarak değerlendiriliyor. Saltanatın kaldırılması, Kurtuluş Savaşı’nın kazanılmasının ardından kurulan milli iradenin ilk büyük kazanımı olarak öne çıkıyor.

Kararın ardından son Osmanlı padişahı VI. Mehmet Vahdettin ülkeyi terk etmek zorunda kaldı ve Türkiye’de fiilen halkın egemenliği tesis edildi. Bu adım, ilerleyen yıllarda Cumhuriyet’in ilanının yolunu da açtı.

Tarihçiler, 1 Kasım 1922’yi “Türk milletinin kendi kaderini tayin etme günü” olarak tanımlıyor. Uzmanlara göre, saltanatın kaldırılması, sadece siyasi bir hamle değil; toplumsal, kültürel ve ekonomik alanda modernleşme sürecinin de başlangıcını simgeliyor.

O dönemde alınan karar, milli mücadele ruhunu pekiştirerek, Mustafa Kemal Atatürk’ün önderliğinde 29 Ekim 1923’te Cumhuriyet’in ilanına giden süreci hızlandırdı. TBMM’nin bu kararı, ulusal egemenliğin ve bağımsızlığın temeli olarak bugün de Türk tarihinin mihenk taşlarından biri olarak kabul ediliyor.

  • Tarih: 1 Kasım 1922

  • Karar: Osmanlı Saltanatı’nın kaldırılması

  • Son Osmanlı Padişahı: VI. Mehmet Vahdettin

  • Etkisi: Milli egemenliğin tesis edilmesi, Cumhuriyet’in yolunun açılması

Kaynaklar:

Muhabir: Ayşe Jülide Özdem