‘Paskalya Adası'nda kamyonun kutsal taş heykele çarpması öfke yarattı’
Paskalya Adası belediye başkanı, bir kamyonetin ünlü taş heykellerden birine çarparak ‘hesaplanamaz’ hasara yol açmasının ardından arkeolojik alanların çevresinde araç kısıtlamalarının getirilmesi çağrısında bulundu.
Şili gazetesi El Mercurio de Valparaíso'ya göre, Polinezya'daki adada yaşayan Şilili bir adam, Pazar günü yaşanan olaydan sonra tutuklandı ve ulusal bir anıta zarar vermekle suçlandı. Kazada heykelin üzerinde bulunduğu platform da hasar gördü…’
İnternette ‘Heykele kamyon çarptı’ diye yazınca çıkan haberlerden biri yukarıdakiydi. İki habere daha rastladım.
‘Floridalı Kadın Rolls-Royce Dawn'ı 3 Milyon Dolarlık Heykele Çarptı’
‘Lincoln Park'taki Goethe Heykeli'ne çalıntı kamyonla çarpan adam tutuklandı’
Elde dünyadan üç ‘heykele çarpan araç’ haberi vardı. Türkiye’ye döndüm!
Türkiye’den…
İlk önce Fenerbahçe’nin ünlü futbolcusu ‘Alex de Souza’nın heykeline araç çarptı’ haberi çıktı. Yağmur nedeniyle olan kazada neyse ki ölen veya yaralanan olmamış. Heykel de durumu ucuz atlatmıştı, sadece mermer kaidesinin alt köşesinde hafif bir hasar oluşmuştu.
İkinci haber Ankara’dandı. ‘Barış Heykeli’ni çöp kamyonu yıktı’ başlıklıydı ve yerel haberdi. Başka haber bulmak için farklı anahtar kelimeler ve biraz daha araştırmak yapmak gerekti…
Anca yerel gazetede yer bulabilen ‘Barış Heykeli kazası’ haberi üzerinde biraz daha durulması gereken bir haber aslında. Ardında o kadar çok şey saklıyor ki…
Barış ve Atılım Heykelleri hakkında bilinmesi gerekenler!
1977…
Ankara Belediyesi, o zamanlar henüz ‘büyükşehir’ denmiyor, kente 8 heykel dikmek ister. Onlardan biri Barış Heykeli’dir.
Heykeltıraşı heykelin kıdemli ismi ve hocası Burhan Alkar’dır.
Anmadan geçemeyeceğim, Alkar’ın bir cadde ötede ‘Atılım’ isimli bir heykeli daha aynı kapsamda dikilir. Atılım, boyları 15 metreye kadar uzanan onlarca galvanizli borudan oluşmaktadır. Çok zaman geçmez belediye, iki heykelin de bulunduğu alanda çevre düzenlemesine girişir. Ankara için devrim niteliğinde bir çalışmadır yapılan. Atatürk Bulvarı’nın Kızılay’daki iki cephesinde yaya bölgeleri oluşturulmaktadır. Oluşturulur da. Bu uygulama bazıları mutlu, bazılarını da mutsuz edecektir. Mutsuz, hatta öfkeli olan birisi vardır. Heykeltıraş Alkar.
Alkar, bu uygulamalar sırasında Atılım Heykeli’nin yerinde olmadığını görür. Dev boyuttaki heykeli nereye gidebilir ki? Herkese, belediyeye sorar, yanıt alamaz. Hukuki yola başvurusu sonucunda belediyeden yanıt gelir,
‘İşçiler onun heykel olduğunu fark etmemiş, kaldırmışlar!’ yanıtını alır.
Barış Heykeli’nin başına gelenler
İki heykelden Barış Heykeli, Alkar’ın bugüne gelen, gelebilen heykeli. Terör zamanı yapmış. Biri kız, diğeri oğlan, iki genç, gökyüzüne coşkuyla bir güvercin salıveriyor, ‘terör olmasın, barış olsun’ diye. Diğer heykel kelimenin tam anlamıyla pisipisine kaybedilmişti ama Barış Heykeli yaya bölgesinin tam ortasında kalmış, bir anlamda kurtulmuştu.
Hayır! Kurtulamamıştı. Heykelin, en azından yazıda anlatmaya çalışacağım çarpıcı öyküsü daha başlamamıştı!
Öykü başlıyor!
Heykelin başına, pişmiş tavuğun başına gelmemişler gelecektir! İddialı bir cümle gibi gelebilir ama heykelin başına gelenler, bence dünyada hiçbir heykelin başına gelmemiştir.
Yazıda, yukarıdaki haberi hatırlarsınız, ‘Barış Heykeli’ni çöp kamyonu yıktı’. Bu haber çıktığında heykel yaya bölgesindeydi. Yani heykelin yaya bölgesinde olması ne yazık ki onu bir kamyonun çarpmasından kurtaramamıştı!
Sevgili Alkar Hocamı aradım hemen.
“‘Geldi!” dedi.
“Sevinsem mi üzülsem mi bilemedim!” diye ekledi. Heykeli, bunca yıl sonra, tam 40 yıl sonra (1977-2017) atölyesine geri gelmişti. Böylesi bir olay her sanatçıya nasip olmazdı!
Özenle kırılan yerlerini onardı, bakımını da yaptı. Heykelini bir kez daha uğurladı.
Heykel yeniden yerinde!
Sevgili Alkar’la bir kez daha telefonla görüştük, heykelin bakımını tamamladığını ve uğurladığını buruk bir sevinçle paylaştı. Heykel yıllar sonra, kaza nedeniyle de olsa pırıl pırıl olarak geri dönmüştü ya, gelmiş, geçmiş olsundu.
Kızılay’a gitmiştim.
‘Dur, şu bizim Barış Heykeli’ni, pırıl, pırıl haliyle göreyim’ dedim. Hızlı adımlarla gittim. Heykel yoktu! Sağa, sola sordum,
‘Kamyon çarptı!’ dediler.
‘Yok! Çarptı ama onarıldı geri geldi’ dedim. Çok biliyorum ya hani, sanatçısıyla da konuşmuşum falan.
‘Tamam’ dedi heyecanımı iyi anlayan bir esnaf,
‘Anladım da bir kez daha kamyon çarptı!’ dedi.
Bugünlerde, örneğin doların artışına artık şaşırmayan ben, gerçekten şaşırmıştım! Şaşkınlığımı atlatır atlatmaz önce belediyeyi sonra Sevgili Alkar’ı aradım. Bilgi doğruydu. Kamyon çarpmıştı gerçekten. İkinci kez. Yine, yeni, yeniden!
Gerekli mi bilmem ama ilgilisi için bir detay vereyim! İlki çöp, ikincisi kola kamyonuydu…
“Yine geldi!”
Alkar Hoca,
“Evet, yine geldi!” derken buruk sevinç falan yoktu üzerinde. Cidden çok şaşkındı. Bu kez atladım, atölyeye gittim. Tarihte gerçekleşmesi pek mümkün olmayan olayı gözlerimle görme arzusu vardı belki de…
Alkar’ın şaşkınlığı geçmiş ciddiyetle çalışıyordu. Barış heykelinin kopuk kolunun kaynak edilmesi aşamasındaydılar. Memleketimizde bu kadar sık rastlanmayan bir durum daha yaşandı. Heykelin kısa bir süre sonra bir kez daha bakımı yapıldı.
Ardından Alkar Hoca heykelini bir kez daha uğurladı. Terör olayları bitsin diye yaptığı heykelini, belki de bu kez ‘ trafik terörü de bitsin’ dilekleriyle…
Alkar için bir dilek, benden…
Sevgili Hocam, eserlerini kısa bilgilerle yansıtmaya çalıştığım yukarıdaki görseli, bir zamanlar yazdığımız tebrik kartları gibi düşün. Geçmiş olsun kartı niyetine…
En kısa sürede iyileşmeni ve yine her gün atölyeni açmanı diliyorum.
Erkenden.
Yine buluşalım ve heykel üzerine söyleşi yapalım.
Özledim…
Kaynaklar
* ‘Anger on Easter Island after truck crashes into sacred stone statue’, theguardian.com/world/2020/mar/05/easter-island-anger-after-truck-crashes-into-sacred-stone-statue
* ‘Florida Woman Crashes Rolls-Royce Dawn Into $3M Statue’, carscoops.com/2023/04/florida-woman-crashes-rolls-royce-dawn-into-3m-statue-has-no-memory-of-accident/
* ‘Man arrested after crashing stolen truck into Goethe Statue in Lincoln Park’, cbsnews.com/chicago/news/man-arrested-after-crashing-stolen-truck-into-goethe-statue-in-lincoln-park/
* ‘Truck Crashes into an Easter Island Statue’, nytimes.com/2020/03/06/world/americas/easter-island-statue.html
* ‘Alex de Souza’nın heykeline araç çarptı’, sozcu.com.tr/alex-de-souzanin-heykeline-arac-carpti-wp6289691
* ‘Barış Heykeli’ni çöp kamyonu yıktı’, hurriyet.com.tr/yerel-haberler/ankara/baris-heykelini-cop-kamyonu-yikti-40655711
