Mustafa Doğan Bulut / Sonsöz Gazetesi Ankara
Yapılan araştırma ve istatistiklerde, cilt hastalıklarının ciddi bir artış gösterdiği belirlendi. Ürtiker(Kurdeşen) bu hastalıklardan birisidir. Deri ve Zührevi Hastalıklar Uzmanı Dr. Berkant Oman’dan Ürtikeri daha yakından tanıyıp, alınması gereken tedbirleri ve hastalığın bulgularına gelin birlikte bakalım
Doktor Oman, Ürtikeri ortaya çıkıp kısa sürede kaybolabilen deride kızarıklık, kabarıklık ve kaşıntı ataklarıyla karakterize sık görülen bir hastalık olarak tanımlıyor. Ürtikerin farklı tiplerin olduğu bilgisini veren Oman, ”En sık görülen şekli olağan ürtikerdir. Eğer ürtiker atakları kişide 6 haftadan kısa bir süredir varsa ‘akut olağan ürtiker’, daha uzun süredir devam ediyorsa ‘kronik olağan ürtiker’ olarak adlandırılır.” ifadelerine yer verdi. Devamında şu açıklamalarda bulundu:
Anjioödem Nedir
Anjioödem ise derinin daha derinlerinde ortaya çıkıp kabarıklık, şişme, kaşıntı veya yanma-batma hissi şeklinde bulgular veren ürtiker formudur. Sıklıkla göz kapaklarında, dudaklarda ve bazen ağız içinde olmaktadır. Eller etkilendiğinde şiş ve ağrılı olabilmektedir. Ağız içi etkilendiğinde nefes darlığı ve yutma güçlüğü gibi ciddi bulgulara yol açabilir. Anjioödem ve ürtiker ayrı ayrı görülebileceği gibi birlikte de olabilirler.
Neler Ürtiker ve Anjioödeme yol açabilir?
Her ikisinde de yakınmaların sebebi derideki alerji hücrelerinden (mast hücreleri) histamin salınımıdır. Egzersiz, deriye basınç uygulaması, soğuk gibi fiziksel faktörler, yiyecekler, ilaçlar ve enfeksiyonlar bu hücreleri uyarabilir. Bazı kronik ürtikerli hastalarda ise kişinin kan dolaşımında bulunan kendi bağışıklık sistemine ait yapıları (otoantikor) derideki mast hücrelerinden histamin salınımını uyarır. Olağan ürtikerde genellikle bir neden tespit edilemez.
Ürtiker-Anjioödem bulguları nelerdir?
Ürtikerde kırmızı, kaşıntılı, 24 saat içinde kaybolan kabarıklıklar görülür. Bu kabarıklıklar birleşerek büyük boyutlara ulaşabileceği gibi küçük boyutlarda da kalabilirler, ortalarından iyileşerek halka gibi görünebilirler. Anjioödem göz kapakları, dudaklar, avuç içi ve ayak tabanında daha sık görülen şişlik şeklinde bulgu verir. Bazen ağız içi ve yemek borusunda da şişlik ortaya çıkabilir. Bu durum hastada nefes darlığı, yutma güçlüğü gibi şikayetlere neden olur. Anjioödem şişliklerinin gerilemesi genellikle 24 saatten uzun sürer.
Ürtikerden korunmak için ne yapabilirim?
En önemlisi ürtikeri arttıran etkenlerden kaçınmaktır. Bunlar aşağıdaki şekilde sıralanabilir:
- Çok gerekli olmadıkça ağrı kesici (parasetamol çoğunlukla bu amaçla kullanılabilecek güvenli bir ilaçtır) ve aspirin kullanmayınız.
- Hipertansiyon ilacı olarak kullanılan ACE inhibitörleri özellikle anjioödem hastalarında kaçınılması gereken ilaçlardır.
- Alkol
- Ağır egzersiz, aşırı sıcak ve soğuk ortamlardan uzak
- Boya ve katkı maddesi içeren gıdalar tüketmeyiniz.