Sakarya Meydan Muharebesi’nin 104. yılı kapsamında Polatlı Belediyesi, Kızılcagün TV ve POTA iş birliğiyle hazırlanan “Sakarya Savaşı’nda Neler Oldu” programı, YouTube’da gün gün yayınlandı. Tarihin en uzun meydan savaşını ayrıntılarıyla ele alan videolar, Sakarya Meydan Muharebesi’nin kritik anlarını ve stratejik gelişmelerini izleyiciyle buluşturuyor. Dr. Mehmet Çanlı ve A. Cüneyt Küsmez’in anlatımıyla, Sakarya Meydan Muharebesi’ne dair pek bilinmeyen detaylar da ortaya çıkıyor.
Sakarya Meydan Muharebesinin Yirmi İkinci Gününde Neler Oldu?
13 Eylül 1921 gecesi Yunan Ordusu, Sakarya Nehri'nin batısına geçmeyi başardı ancak Türk kuvvetleri Sakarya'nın doğusunda güçlü bir savunma hattı oluşturdu. Mürettep Kolordu Komutanı, saat 21:00'de cephe komutanı İsmet Paşa'ya doğuda artık düşman kalmadığını bildirirken, Yunan ordusunun 22 gün süren ölüm kalım savaşının ardından geri çekilmeye başladığı belirtildi.
Genelkurmay Başkanı, 14 Eylül sabahı taarruz harekatının başlayacağını duyurdu. Ancak Türk birlikleri Sakarya Nehri’ni geçemedi; düşmanın köprüleri imha etmesi bunun en büyük sebebiydi. Bu süreçte Türk ordusu ağır kayıplar verdi, özellikle subay zayiatı yüksekti.
Sakarya Meydan Muharebesi’nin sonunda Yunan ordusunun taarruz gücü kırıldı ve doğuya çekilen Yunan kuvvetleri muharebe gücünü kaybetti. Başkomutanlık, 13 Eylül itibarıyla birliklerin yeniden teşkilatlanması için emir yayınladı. Bu kapsamda Grup Komutanlıkları kaldırılarak Kolordu Komutanlıkları oluşturuldu.
Takip harekatı kapsamında Türk birlikleri, Sivrihisar yönünde ilerleyerek Beylik Köprü bölgesinde esir alınan yaklaşık 400 Türk askerini kurtardı. Bu muharebe, sadece askeri değil siyasi açıdan da büyük önem taşıdı. Yunan ordusunun yenilmezliği iddiası sona erdi, Sevr Antlaşması’nın zorla kabul ettirilmesi mümkün olmadı ve İtilaf Devletleri’nin Yunanistan’a desteği azaldı.
Ayrıca, Türkiye’nin Sovyetler Birliği ile Kars Antlaşması (13 Ekim 1921) ve Fransa ile Ankara Antlaşması (20 Ekim 1921) imzalaması, doğu ve güney cephelerindeki tehditleri sona erdirdi. Böylece Türk ordusu güçlerini tamamen Yunan ordusuna karşı yoğunlaştırma imkanı buldu.
Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın “Türk bitti demeden bitmez” dediği Sakarya Meydan Muharebesi, 5713 şehit ve 18.480 yaralı verildiği zorlu koşullarda kazanıldı. Türk milleti varını yoğunu ortaya koyarak özgürlük ve bağımsızlık mücadelesinde tarihi bir dönüm noktası yarattı.
