IĞDIR Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Psikoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Sait Yıldırım, günümüzde sokakların artık çocuklar için güvenli bir sosyalleşme alanı olmaktan çıktığını belirterek, ailelere önemli uyarılarda bulundu. Yıldırım, çocukların sağlıklı gelişimi için “yerine koyma metodu” uygulanması gerektiğini vurguladı.
“Sokak Çocukluğu” Ekonomik Sebeplerin Ötesinde Bir Sorun
Doç. Dr. Sait Yıldırım, sokakta yaşayan ve çalışan çocuklar üzerine yaptığı araştırmada, “Sokak çocukluğu olgusunun çocuklara yönelik risklerinin değerlendirilmesi” başlıklı çalışmasının sonuçlarını paylaştı. Araştırmada, sokak çocukluğunun yalnızca ekonomik nedenlerle değil; aile içi şiddet, ihmal, göç ve parçalanmış aile yapısı gibi sosyal faktörlerle doğrudan bağlantılı olduğu ortaya kondu.
Yıldırım, sokağa yönelen çocukların büyük kısmının sigara, alkol ve madde bağımlılığıyla erken yaşta tanıştığını, bu çocukların önemli bir bölümünün de suça karıştığını belirtti.
“Modern Kent Yaşamı Sokakları Tehlikeli Hale Getirdi”
Günümüzde çocuklar için sokakların artık güvenli olmadığını ifade eden Yıldırım, modernleşme sürecinin sosyalleşme biçimlerini kökten değiştirdiğini söyledi:
“Eskiden mahalle kültüründe çocuklar için sokak güvenliydi. Komşular, esnaf, akrabalar sokağın koruyucu unsurlarıydı. Ancak modern kent yaşamı, apartman kültürü ve kurumsallaşma ile bu yapı değişti. Artık sokaklar tanıdık değil, tehlikeli hale geldi. Aileler sosyalleşme tercihlerinde içe kapandı; bu da çocukların akran ilişkilerini ve sağlıklı gelişimlerini sınırladı.”
Yıldırım, özellikle göçle büyük şehirlere gelen ailelerde çocukların ekonomik yük haline gelmesi ve sağlıklı iletişimin kurulamamasının, çocukları sokağa iten en büyük etkenlerden biri olduğunu vurguladı.
“Sokakta Büyüyen Çocuklar Suç Riski Altında”
Sokak çocukluğu olgusunun yalnızca bireysel bir problem olmadığını, aynı zamanda toplumsal güvenliği de tehdit ettiğini belirten Yıldırım, şu ifadeleri kullandı:
“Sokakta büyüyen çocukların suça karışma ve bağımlılıkla mücadele etme oranları oldukça yüksek. Bu çocukların topluma kazandırılması için aile destek programları, güvenli sosyalleşme alanlarının oluşturulması, psikososyal destek çalışmaları ve okullaşmanın artırılması büyük önem taşıyor.”
“Yerine Koyma Metodu” ile Aile İçi İletişim Güçlendirilmeli
Çocukların sokaktan uzak tutulması kadar, aile içi sevgi ve iletişimin güçlendirilmesinin de önemli olduğunu söyleyen Doç. Dr. Yıldırım, “yerine koyma metodu”nu şu sözlerle anlattı:
“Yerine koyma dediğimiz şey; çocuğun dışarı hayatı veya dijital araçlar yerine anne-baba sevgisiyle daha yoğun biçimde yetiştirilmesi anlamına geliyor. Çocuklara iletişimin alternatif yönlerini göstermek, onları yalnız bırakmamak gerekiyor. Ebeveynler, çocuklarının kimlerle zaman geçirdiğini yakından takip etmeli. Günümüzde sokaklar artık güvenli değil; bu nedenle hem sevgi hem de denetim yoluyla çocukların hayatlarını korumak gerekiyor.”
