Yaman, sosyal güvenlik sisteminde yıllardır "yama tarzı" düzenlemeler yapıldığını belirterek, bu durumun adalet duygusunu zedelediğini ve çalışanlarda derin mağduriyetler yarattığını söyledi.
1999 yılında yürürlüğe giren düzenlemeyle birlikte emeklilik için yalnızca prim gününün değil, aynı zamanda yaş şartının da aranmasının özellikle genç yaşta çalışma hayatına atılan milyonlarca kişiyi etkilediğini ifade eden Yaman, Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesinin ise yalnızca kısıtlı bir grubu kapsadığını vurguladı.
Yaman, “8 Eylül 1999 öncesi işe girenleri kapsayan EYT düzenlemesi, bir grup için çözüm olurken, yalnızca 1 günle kapsam dışında kalan kişiler için 17 ila 20 yıl arasında mağduriyete yol açtı” dedi.
"Adil geçiş için kademeli emeklilik şart"
Yaman, çalışanların mağduriyetini azaltmak ve sosyal güvenlik sistemine yüklenmeyi önlemek adına, prim günü ve sigortalılık süresini tamamlayanlar için yaş şartının kademeli olarak esnetilmesi gerektiğini söyledi. Bu tür bir düzenlemenin adil bir geçiş süreci sağlayacağını ifade eden Yaman, sistemin hem mali açıdan sürdürülebilir kılınabileceğini hem de daha fazla çalışanın adaletli bir biçimde emekli olabileceğini belirtti.
"Köklü reform ihtiyacı"
CHP’li Yaman, sosyal güvenlik sisteminin mevcut haliyle sürdürülemez olduğunu belirterek, "Temel ihtiyacımız, kademeli emeklilik ve bununla birlikte köklü bir sosyal güvenlik reformudur" ifadelerini kullandı.
Yaman, emeklilik sisteminin yıllardır adaletsizlik üzerine kurulu olduğunu belirterek şunları söyledi:
“Türkiye’de emeklilik sistemi, sosyal güvenlik sistemindeki adil olmayan, yama tarzı düzenlemeler nedeniyle sürekli tartışılıyor. 1999’dan itibaren getirilen yaş şartı, özellikle genç yaşta işe başlamış milyonlarca kişiyi mağdur etti.”
8 Eylül 1999 öncesi işe girişlileri kapsayan EYT hakkında değerlendirmede bulunan CHP'li Yaman" 8 Eylül 1999 öncesi işe girişlileri kapsayan EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar), bir grup için çözüm olurken, bir yandan da, 1 günle 17-20 yıl haksızlığına neden oldu. Oysa, gerek çalışanların mağduriyetini hafifletmek, gerekse sosyal güvenlik sistemine birden yüklenmemek adına, prim günü ve sigortalılık süresi tamamlanan kişiler için yaşın KADEMELİ olarak esnetilmesi, adil bir geçiş süreci sağlayabilirdi. Sistemi hem mali olarak sürdürülebilir kılmak, hem de çok sayıda çalışan için daha adil bir düzenleme yapmak mümkün. Temel ihtiyacımız, KADEMELİ EMEKLİLİK ve bununla birlikte, köklü bir sosyal güvenlik reformudur. " şeklinde açıklama yaptı.
EYT Nedir?
EYT, 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olmuş ancak 1999 yılında çıkarılan yasa ile prim gününü doldurmasına rağmen yaş şartı nedeniyle emekli olamayanları kapsayan bir mağduriyet grubuydu. 2023’te çıkarılan EYT yasası ile bu kişilere yaş şartı kaldırılarak emeklilik hakkı tanındı.Ancak bu düzenleme yalnızca 8 Eylül 1999’dan önce işe başlayanları kapsadığı için, bir gün sonra işe giren çalışanlar dahi kapsam dışında kaldı.
Kademeli Emeklilik Nedir?
Kademeli emeklilik, EYT yasasının dışında kalan ve 1999 sonrası çalışmaya başlayan milyonlarca kişi için adil bir geçiş süreci sağlamayı amaçlayan bir öneridir. Bu sistemde, yaş şartı bir anda değil, kademeli olarak azaltılarak prim günü ve sigortalılık süresi tamamlanan kişilere daha erken emeklilik imkanı sunulması hedeflenir.
Ulus Meydanı’nda emeklilik hakları için basın açıklaması
Bu kapsamda, kademeli emeklilik sistemi nedeniyle hak kaybı yaşayan vatandaşlar, sorunlarına dikkat çekmek ve taleplerini duyurmak amacıyla Ankara Ulus Meydanı’nda bir basın açıklaması düzenledi. Açıklamayı Emeklilikte Adalet Derneği (EMADDER) Genel Başkanı Mihriban Uğurlu okudu. Uğurlu, “Bizler emekli değiliz, emekliliğe hak kazanmış ama mezarda emekliliğe terk edilmiş çalışanlarız.” sözleriyle mağduriyetlerini dile getirdi.
