Mutasyonlar farklı şekillerde olabilir, örneğin:
Nokta Mutasyonları: Tek bir nükleotidin DNA diziliminde değişmesi sonucu meydana gelir. Bu, baz değişimi veya baz eklemesi/çıkarılması şeklinde olabilir.
Çerçeve Kayması Mutasyonları: Genetik dizinin okuma çerçevesini değiştirerek proteinin doğru şekilde sentezlenmesini engeller.
Kromozomal Mutasyonlar: Genetik materyalin büyük parçalarının kromozomlarda yer değiştirmesi, kromozomların kopması veya çoğalması gibi değişikliklerdir.
Mutasyonlar genellikle spontan olarak meydana gelir, ancak çevresel etkenler (radyasyon, kimyasal maddeler, vb.) tarafından da tetiklenebilir. Mutasyonlar, bir organizmanın fenotipini (görünür özellikleri) etkileyebilir ve evrimsel süreçlerin bir parçası olarak yeni özelliklerin oluşmasına katkıda bulunabilir. Bazı mutasyonlar zararlı olabilirken, bazıları organizmanın avantaj sağlamasına neden olabilir. Bu nedenle, mutasyonlar evrim sürecinin önemli bir bileşenidir.