“Kalbimizin Kıyısından 4. Pazar Kültür Sanat ve Çocuk Şenliği” 21-27 Ağustos 2023 günleri arasında Rize’nin Pazar ilçesinde, doğduğum ve çocukluğumun en az 10 yılının geçtiği topraklarda düzenlendi. İkinci gününde konuşmacı olduğum Şenliğin Pazar kent merkezindeki tüm söyleşi ve panellerine katılarak notlar aldım. 20-31 Ağustos günleri, “ Türkiye evimiz, üstünde yaşayanlar ailemiz, farklılıklar doğal zenginliğimiz” diyen bir insan olarak Pazar’da bulunmak, köyüm Apso’yu yeniden yaşamak çok güzeldi.

Evet, Türkiye evim, ancak aynı zamanda bir Karadenizli, bir Rize’li, bir Pazar’lı idim. Şenliği, Pazar Kültür ve Sanat Evi, İstanbul Pazarlılar Birliği, Ankara Pazarlılar Kültür ve Dayanışma Derneği, Hemşinliler Eğitim ve Kültür Derneği ve Pazar Kent Meclisi birlikte düzenledi. Şenlik, 21 Ağustos 2023 Pazartesi günü, saat 13.00’te, yağmur altında,
Çarşıbaşı’ndan yürüyüşle başladı. Şenliğe ilk kez katıldım. Gözlemlerime göre, ilk üç düzenlemede yapılan çok güzel ve takdir edilmesi gereken etkinliklere, bu yıl yenilikler ve zenginlikler eklendi, böylece Şenliğin üretkenliği ve etkisi daha da arttı.


Kusursuz bir düzenleme oldu kanımca. Hafta sonu, 26 ve 27 Ağustos günleri düzenlenen konserleri Pazarlılar, başka yörelerden, çevre ilçelerden ve köylerden gelenler, kent meydanını doldurarak ayakta izledi. Şarkılara, türkülere
eşlik etti. Beni 70 yıl öncesine, çocukluğuma; hamsi, kara ve beyaz üzüm, karayemiş, mandalina, fındık, ceviz, armut, elma, hurma, kara lahana, patates, mısır tarlaları, mısır ekmeği, hamsili ekmek, salatalık (şuka), domates, tertemiz
dereler, çeşitli kuşlar, böcekler, kelebekler, balıklar, yılanlar, kaynak sular, koyun, sığır, çakal, ayı, domuz, kedi, köpek, tavuk, horoz, civciv, köy yumurtası, derede yüzen çocukların coşkulu seslerinden oluşan bir cennete götürdü şarkılar, türküler, saz ve ses sanatçıları, sunucular, konuşmacılar, düzenleyenler.

Yüreğimin büyük bir parçası Ankara’da, ailemde, çocuklarımda, torunlarımda, arkadaşlarımda ve dostlarımda olmasa, yerin üstündeki o gerçek cennette yaşamayı sürdürürdüm. Yerin üstündeki gerçek cennetin durumu şu anda şöyle. Çocukluğumdaki cennetle şimdiki cennet arasındaki benzerlik, olumsuz yönde giderek azalıyor. Ne yazık ki, çay tarımı aşırı yaygınlaştı, sular ve topraklar insan eliyle çöplüğe dönüştürüldü. Nereye el atsam, mutlaka çağdaş (!) atıklar ve çöplerle karşılaşıyorum. Köyüm Apso’da, Pazar ilçesinde, il ve ilçelere bağlantılı kara yollarında. Çiçekler, meyve ağaçları, temiz su, temiz toprak azaltılmış, hayvanlar uzaklaşmış veya yok olmuş. Çok yakından gördüm ki, çay tarımını,
çevre ve doğanın korunmasını, çay gelirlerinin kullanımını, kamu kuruluşları, özel kesim ve ne yazık ki halk-köylü-üretici iyi yönetemiyor. Açıkça söylüyorum, kötü yönetiyor.

Düzenlenen panel ve söyleşilerin konuları ile konuşmacıları şunlar.

Çocuk ve Kitap: Fatma Yangın Ekşioğlu.

Çayın ve ÇAYKUR’un Geleceği: Tahsin Ocaklı (CHP Rize Milletvekili),

Süleyman Bayraktar (Pazar Kent Meclisi Yürütme Kurulu üyesi).

Paniçi Öyküleri: Havva Tozan Başusta.

Kadın-Erkek Dayanışmasında Şiddetsiz Türkiye ve Dünya İçin Öncelikler: Rıza Sümer (Şiddetsiz Toplum Derneği Başkanı, gazeteci, yazar).


Lazca’yı Yaşatmak: Armağan Serdaroğlu (Ankara Laz Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı), Melek Özlem Durmaz (Lazca “Küçük Prens” Kitabının çevirmeni), Esat Sarı (Radyo programcısı), Nuriye Günaydın (Xaticena-Lazuri Romanı yazarı).


Kim Gelirse Gelsin: Aynur Nurşen, Duriye Hoşver (Yazar, Ressam).

Nasıl Bir Kent, Nasıl Bir Çevre: Doç. Dr. Pelin Pınar Giritlioğlu (Şehir Plancılar Odası İstanbul Şube Başkanı), Doç. Dr. Oğuz Kurdoğlu (Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi Öğretim Üyesi), Selahattin Beyaz (Çevre Mühendisleri Odası İstanbul Şube Başkanı), Av. Osman Okumuşoğlu (Ekoloji hukukçusu).
Laroz: Muhammet Tunçsan.


Tarihsel Mirasımız Dört Gözlü Köprü: Metin Atasaral (Emekli Tarih öğretmeni, Atatürkçü Düşünce Derneği Pazar Şube Başkanı).

Kapıdan Ömür Geçer: Hızır Canbaz.

Çay Molası: Ayşe Kadıoğlu Yıldız.

Kız Kulesi: Metin Atasaral (Emekli Tarih öğretmeni, Atatürkçü Düşünce Derneği Pazar Şube Başkanı).

Nasıl Bir Yerel Yönetim: Ercüment Çervatoğlu (Fındıklı Belediye Başkanı), İdris Melek (Çamlıhemşin önceki Belediye Başkanlarından), Alper Taş (Pazar Kent Meclisi üyesi).

Sağlığın Ölümü: Prof. Dr. M.Taner Gören.

Şenlikte, “Gençler Nasıl Bir Pazar İstiyor?” ve “Kadınlar Nasıl Bir Pazar
İstiyor?” konulu iki açık oturum da düzenlendi.


Pazar Meydanında düzenlenen iki konseri çok kalabalık bir topluluk ilgi ile ve ayakta izledi. 26 Ağustos Cumartesi akşamı, Nurdan İpek, Yasemin Göksu ve Selçuk Balcı, 27 Ağustos Pazar akşamı ise Yasemin Yıldız, Zeynep Birinci, Zeki Uçkan ve Hülya Polat, söyledikleri şarkı ve türkülerle Şenliğe renk ve canlılık kattılar. Etkinlik kapsamında, katılımcılar, çevre temizliği de yaptılar. Panel ve söyleşilerde dile getirilen ve hedef olabilecek önerileri gelecek sayımızda özet şeklinde paylaşmaya çalışacağım. (Devam edecek)