Ekonomist Murat Özbülbül, Ebru Güngör'ün programına konuk oldu. Özbülbül dünya ve ülkemizdeki enflasyon hakkında açıklamalar yaptı.
TRUMP'IN DÜNYA EKONOMİSİNE ETKİSİ NE OLUR?
Ebru Güngör programa Amerika'daki enflasyonu ve Trump'ın dünya ekonomisine etkisini sordu. Özbülbül, ''4 yıllık çok kaotik bir döneme giriyoruz. Trump geliyor ama ondan daha önemli olan Elon Musk geliyor. Anladığım kadarıyla Elon Musk bir tür 'Gölge Başkan' olacak. Biz çok gündeme getirmiyoruz ama dünyada sınıfsal bir değişim oluyor. Sanayi Çağı bitiyor, 4. Endüstri Çağı denen benimde Bilgi Çağı olarak adlandırmayı sevdiğim yeni dönem başlıyor. Az kişinin egemen olduğu, büyük teknolojik devlerin dünyayı şekillendirdiği bir döneme giriyoruz. Bu feodalite benzeri bir durum oluşturur mu? Bundan emin değilim ama baktığın zaman dünyayı değiştiren şirket sayısı bir elin parmakları kadar. Elon Musk ve Trump ikisi de çok radikal adamlar, bu ikisinin el ele yöneteceği Amerika'nın çok radikal işler yapacağını düşünüyorum. Benim öngörüm Trump eski Trump olmayacak daha farklı bir Trump göreceğiz.'' dedi.
''SANAYİ ÇAĞINDAN BİLGİ ÇAĞINA GEÇİŞ ÇOK HIZLANACAK''
Özbülbül sözlerine, ''Dünyanın Sanayi Çağı'ndan Bilgi Çağı'na çok hızlanacak bu dönemde. Niye böyle düşünüyorum çünkü Elon Musk bu işin önderlerinden. Herkesin bu değişime hazır olması lazım, hepimizin hayatı değişecek. İçinde yaşadığımızdan dolayı bu değişimi çok fark etmeyeceğiz, bu biraz çok makro gibi gelse de mikrodaki her şeyinizi etkileyecek. Önümüzdeki dört yılda bu işler çok hızlanacak gibi geliyor. Trump'ın 'Amerika'yı Yeniden Büyük Yapma' amacıyla birlikte başta Çin olmak üzere bir çok yere ekstra gümrük vergisi getirmesi enflasyonu arttıracak. O zamanda faizleri düşüremeyecekler, yüksek faiz düşük istihdam gibi bir takım sorunlar çıkacağı düşünülüyor Amerika'da. Trump'ın ne yapacağını bilemiyoruz gerçi. Sopayı gösterir de vurur mu? Yoksa sadece tehdit olarak mı gösterir? Bilmiyoruz'' devam etti.
''KOBİLERE IŞIK TUTMAYA ÇALIŞIRIZ''
Özbülbül kobiler için, ''Kobiler yeterli ekonomi danışmanlığı alamıyorlar ama onlarda orta ve uzun vade planlar yapıyor. Onlara bir ışık tutmaya çalışırız, onlarda geleceğe yönelik karar alırken daha rahat öngörüde bulunabilirler. Sen bir işletme kuruyorsun, yatırım yapıyorsun, imalat yapıyorsun ama ciddi bir ekonomik öngörün yoksa başarılı olamazsın. Temel ekonomik öngürülerinin çok iyi olması gerekir. Önümüzde böyle kaotik bir dönem var.''
BAKAN ŞİMŞEK'İN AÇIKLAMALARI
Ebru Güngör, Bakan Mehmet Şimşek'in açıklamalarını Murat Özbülbül'e sordu. Özbülbül ise, ''Bu açıklamayı bilmeden yapıyorsa bu cehalettir. Bilerek yapıyorsa palavra sıkıyordur. Enflasyonu düşürmek için arz yönlü talepler alacağız ya da talebi baskılayarak enflasyonu düşüreceğiz fikri kökten hatalı bir fikirdir. Geçtiğimiz dönemlerde faizi düşürerek ekonomiyi büyütmeyi denediler. O dönemde de olmayacağını söyledim ve olmadı. Talebi baskılayarak ve arzı arttırmaya çalışarak enflasyonu düşüreceklerini iddia ediyorlar ve bu da olmayacak. Çünkü konunun arz-taleple ilgisi yok, enflasyon sadece parayla ilgilidir. Parayı basan otoritenin politikaları ile enflasyon belli olur. Eğer siz enflasyon arttırıcı politika istiyorsanız enflasyon olur. Enflasyonu düşürmek için halkın değil devletin boğazını sıkacaksın. Devlet gelirinden fazla gider yapmayacak ya da gelirini attıracak.'' dedi.
''DEVLETİN GELİRİ ARTTIRMASININ EN GENEL YOLU VERGİDİR''
Özbülbül konuşmasına şöyle devam etti, ''Devletin geliri arttırmasının en genel yolu vergidir ama vergi bu sefer halkın harcanabilir gelirini azaltacağı için gene ekonomik büyüklüğe olumsuz katkıda bulunur. Bunun birde siyasi ayağı da var, çok vergi istersen oy alamazsın. Bu yüzden vergi yükseltemiyorlar, geriye iki tane mekanizma kalıyor. Varlık satmak ve borçlanmadır. Mehmet Şimşek geldiğinden beri borç arıyor ama kimse vermiyor. Neden? Çünkü kimse Türkiye ekonomisine güvenmiyor. Vergi ile toplayamıyorsan, varlık satarak bulamıyorsan, borç alamıyorsan elinde tek bir illegal araç kalıyor 'para basmak'. Dün demiştim emekli maaşlarını ödeyememe durumu olmaz, para basarlar öderler ama emekli o maaşla bir şey alamaz. Paranın değeri hükümetlerin sıfır faizli, sonsuz vadeli senedidir. Değeri tamamen itibaridir. O itibarı da hükümetin rasyonelitesinden, ülkenin üretim gücünden alır. Sen bunlarla ilgili tereddüt yaratır ve dolaşımdaki miktarı arttırırsan para değer kaybeder ve değer kaybından sonra fiyatlar yukarıya çıkar ve buna enflasyon deriz.''
''ENFLASYON DÜŞÜNCE ALIM GÜCÜ ARTMAZ''
Özbülbül, ''Sayın Cumhurbaşkanı geçen enflasyon düşünce insanların alım gücünün artacağını söyledi fakat enflasyon düşünce alım gücü artmaz. İnsanların alım gücünün artması için ya maaşlarına zam yapmak gerekiyor ya da fiyatlar genel seviyesinin düşmesi gerekiyor. Fiyatların genel seviyesinin düşmesi ayrı bir sorun ve çok istenen bir şey değildir. Çünkü fiyatlar kararınca artmazsa insanlar tüketimini ertelerler. Yarın fiyatının düşeceğini düşündüğün bir ürünü almazsın. Bu da ekonomiyi küçültür. Modern çağda ya fiyatlar sabit kalmalı ya da ufak artışlar yaşanmalı. Biz bunun yirmi katı kadar bir enflasyon yaşıyoruz. TÜİK'in açıkladığı orandan daha fazla bir enflasyon var. Ben bunu 'hiperenflasyon' olarak değerlendiriyorum. Hiperenflasyon dünyadaki enflasyona endesklidir ve görecelidir. Aptallığın ve enflasyonun bir üst limiti yoktur. Onun için fiyatlar düşmüyor ve düşmeyecek. Demek ki yapılması gereken gelirleri arttırmak. Enflasyonu doğru ölçüp gelirleri onun üzerine çıkartman gerek. Bunu yapmak işlerine gelmiyor çünkü patronlar mutsuz olacak ve bol para kazanamayacak. Dolayısı ile bu konuya böyle bakmak lazım.'' dedi.
''FİYATLAR VE MAAŞLAR AYNI KALIRSA DAHA İYİ BİR ALIM GÜCÜN OLMAZ''
Özbülbül enflasyon hakkında ki açıklamalarına devam etti. Özbülbül, ''Bugünden sonra fiyatlar hiç artmasın ama gelirinde artmasın. Sen bugünden daha yüksek bir alım gücüne kavuşmuyorsun ki. Bugün olan halimiz zaten perişan demek ki perişan halde devam edeceğiz sadece çok çok çok perişan olmayacağız. Fakat bugün perişanız ama yarın daha perişan olacağımızı biliyoruz. Ücretlerimiz enflasyon oranında artmıyor. Eski Türkiye'de enflasyon vardı ama iki tane şey yoktu. Bir enflasyonu doğru ölçerlerdi. İki hükümetler enflasyona paralel şekilde 3-4 ayda bir sık sık zam yapardı. Şimdi geçen sene enflasyon fahiş miktarda arttı ama bir sene ücretlere zam yapılmadı, sonra enflasyonu düşük açıkladılar ve onun yüzde otuzu kadar bir zam yaptılar. Kaybını telafi bile ettirmediler. Bu olacak iş midir? Birde eski Türkiye diyorlar, gözünü seveyim eski Türkiye'nin.''
YATIRIM ARAÇLARI TAVSİYESİ
Ebru Güngör, Murat Özbülbül'den yatırım tavsiyesi istedi. Özbülbül ''Problem şuradan kaynaklanıyor. Döviz baskılanıyor ve enflasyon oranında artmıyor. Döviz baskılanınca altın dahil her şeyin fiyatı baskılanmış oluyor. Bir taraftan da nakitte kalmamız lazım. En iyi yatırım altın. Bu işler düzeldiğinde altın altın olarak kalacak. Faizlerde baskılanıyor. Gerçek enflasyon yüzde doksan, yüz iken verilen faiz yüzde kırk ya da elli. Geçtiğimiz sene yüz bin liranızın olduğunu düşünün. O parayla hızlı trene bin defa binebiliyordun, ben gezeceğime bankaya yatırıp faizini alayım seneye daha fazla gezerim dedin. Bu sene aldın parayı bırak daha fazla gezmeyi geçen seferkinden daha az gezebiliyorsun. Şimdi niye insanlar faize para yatırsın? Bu şekilde faize para yatırmak için ya rasyonelliğini kaybetmiş olmalı ya da finansal okur yazarlığı hiç yoktur. Bu konuda Türk milleti finansal okur yazarlıkta çok beceriklidir.'' dedi.
VİDEONUN TAMAMI İÇİN:
https://www.youtube.com/watch?v=9CEFIZgNad0
