Günümüz eğitim sistemi, öğrenci başarısını büyük ölçüde sınav sonuçları üzerinden değerlendiriyor. Bu durum birçok ebeveyni endişelendiriyor, özellikle de “çocuğum çok zeki ama sınavlarda başarılı olamıyor” düşüncesini taşıyan anne-babaları. Peki bu çelişki neden ortaya çıkıyor, ve bu konuda neler yapılabilir?
Bir çocuğun zekası, onun bilişsel yetenekleri, problem çözme kabiliyeti ve yaratıcı düşünme yetisiyle ilgilidir. Ancak, sınav performansı çoğu zaman sadece zekaya bağlı değildir. Sınavlarda başarı sağlamak, dikkat, stres yönetimi, çalışma disiplini, sınav tekniği ve motivasyon gibi birçok faktöre bağlıdır. Zekası yüksek çocuklar dahi, bu faktörler üzerinde zorlanabilirler.
Zekası yüksek birçok çocuk, sınav ortamında baskı hissettiği için performansını tam olarak ortaya koyamaz. “Sınav kaygısı” adı verilen bu durum, çocuğun sınav sırasında dikkatini toplamasını zorlaştırır, bilgiyi kullanma yetisini azaltır ve bazen tamamen donmasına neden olur. Sınav kaygısı, öğrencinin sınavda başarılı olamama veya beklenenden düşük performans gösterme korkusuyla oluşur. Genellikle yüksek beklentiler, başarısızlık korkusu, olumsuz düşünceler, mükemmeliyetçilik ve yetersiz hazırlık gibi faktörler bu kaygıyı tetikler. Kaygı, zihinsel ve fiziksel olarak öğrenciyi etkileyerek dikkatini toplamasını, bilgiyi hatırlamasını ve sınavda etkili performans göstermesini zorlaştırır. Sınav kaygısı yaşayan öğrenciler için terapi desteği çok önemli bir yere sahiptir. Sınav kaygısına yönelik terapi, öğrencinin kaygı düzeyini azaltarak özgüvenini artırmasına, sınav stresiyle başa çıkma becerilerini geliştirmesine ve sınav performansını iyileştirmesine yardımcı olur.
Bazı çocuklar yüksek zekaya sahip olsalar da, dikkat eksikliği nedeniyle sınavlarda zorlanabilirler. DEHB gibi dikkat bozuklukları, sınavlarda uzun süre dikkatini koruyamama, verilen talimatları kaçırma ve basit hatalar yapma gibi sonuçlar doğurabilir. DEHB’ye sahip çocuklara yönelik “Attentioner İle Dikkatimi Topluyorum” eğitimi, çocukların dikkatini toplama, odaklanma ve görevleri sürdürebilme becerilerini geliştirerek akademik ve sosyal hayatta daha başarılı olmalarına katkı sağlar.
Çocuğun Zekasını Sınavlara Yansıtmasını Sağlamak İçin Çözüm Önerileri
Çocuğunuza sınav öncesinde ve sırasında nefes egzersizleri gibi rahatlama tekniklerini öğretmek, kaygıyı azaltmaya yardımcı olabilir. Çocuğun kaygıyla başa çıkabilmesi için destekleyici ve motive edici bir dil kullanmak da önemlidir. Aşırı baskı yapmak yerine, sınavın sadece bir değerlendirme aracı olduğunu hatırlatmak kaygıyı azaltabilir.
Zeki çocuklar, öğrenmeye karşı doğal bir ilgi duyabilir ancak bu, sınavlarda başarılı olmaları için yeterli değildir. Çocuğun sistemli çalışma alışkanlıkları kazanması, sınavlarda bilgiyi daha etkili kullanmasını sağlar. Programlı çalışma, düzenli tekrar ve konuya yönelik çalışma stratejileri üzerinde birlikte çalışarak bu alışkanlıkların yerleşmesine katkıda bulunabilirsiniz.
Dikkat eksikliği veya sınav kaygısı gibi sorunların çözümüne yönelik uzmanlarından destek almak oldukça yararlı olabilir.
Bazı çocuklar belirli konularda diğerlerinden daha başarılı olabilir. Çocuğunuzun ilgi duyduğu alanları ve güçlü yönlerini keşfederek, motivasyonunu artırabilirsiniz. Çocuğunuz matematikte veya sanatta daha başarılı olabilir; bu gibi alanlarda gösterdiği başarının kıymetini bilmek ve onu bu yolda desteklemek, genel başarısını artırabilir.
