Sakarya Meydan Muharebesi’nin 104. yılı kapsamında Polatlı Belediyesi, Kızılcagün TV ve POTA iş birliğiyle hazırlanan “Sakarya Savaşı’nda Neler Oldu” programı, YouTube’da gün gün yayınlandı. Tarihin en uzun meydan savaşını ayrıntılarıyla ele alan videolar, Sakarya Meydan Muharebesi’nin kritik anlarını ve stratejik gelişmelerini izleyiciyle buluşturuyor.
Dr. Mehmet Çanlı ve A. Cüneyt Küsmez’in anlatımıyla, Sakarya Meydan Muharebesi’ne dair pek bilinmeyen detaylar da ortaya çıkıyor.
Sakarya Meydan Muharebesinin On Dokuzuncu Gününde Neler Oldu?
10 Eylül 1921 tarihinde Sakarya Meydan Muharebesi’nin kuzey cephesinde çarpışmalar şiddetlendi. Zafertepe’de bulunan Başkomutanlık Karargâhı’nda Mustafa Kemal Paşa ve Batı Cephesi Komutanı İsmet Paşa, genel bir karşı taarruz kararı aldı.
Mürettep Kolordu bölgesinde yer alan Karapınar Köyü'ndeki karargâhtan verilen emirle, bölgede bulunan 1., 15., 17. ve 23. Tümen sabah saat 07.00 itibariyle topçu atışlarıyla harekâta başladı. 23. Tümen Çekirdeksiz bölgesine, 15. Tümen Doğal Tepe’nin doğu sırtlarına, 1. Tümen güney sırtlarına, 17. Tümen ise Kartaltepe hattına yöneldi.
İlk safhada, 1. ve 15. Tümen bazı mevzileri ele geçirse de, Yunan 7. Tümeni tam olarak bölgeden atılamadı. Öğleden sonra Kartaltepe’den takviye edilen birliklerle güç dengesi sağlandı ve Yunan 7. Tümeni tamamen geri püskürtüldü.
Başkomutan Mustafa Kemal Paşa’nın harekâtı bizzat Zafertepe’den takip ettiği bu kritik çatışmalarda, Doğal Tepe’nin geri alınması Türk ordusu için büyük bir dönüm noktası oldu. Bu anlara tanıklık eden ve bir gün önce onbaşı rütbesi alan Halide Edip Adıvar, tepeye çıkarak Paşa’nın zafer anını şöyle anlattı:
“Bir Türk askeri güneşin altında elinde bayrakla ayakta duruyordu. İşte o an Türk’ün makûs talihinin değiştiğini hissettim.”
Günün ilerleyen saatlerinde, Türk taarruzları sonucu Yunan savunması sarsıldı. Bu gelişmelerin ardından Yunan Ordusu Başkomutanı Papulas’a, Atina’dan 8 Eylül tarihli bir telgraf ulaştı. Telgrafta, askeri zorunluluklar çerçevesinde geri çekilme kararı alabileceği, ancak çekilme hattının ilhak edilmek istenen toprakları dikkate alacak şekilde seçilmesi gerektiği bildirildi.
Bunun üzerine Papulas, saat 16.00’da 1. ve 2. Kolordulara geri çekilme emri verdi. 3. Kolordu mevcut mevzilerini korurken, diğer birliklerin Sakarya Nehri’nin batısına geçmesi planlandı. Saat 20.15 itibarıyla köprü geçişleri başladı.
22 gün 22 gece süren Sakarya Meydan Muharebesi’nde, Doğal Tepe düşmandan geri alınan ilk stratejik nokta olarak tarihe geçti. Bu gelişmeyle birlikte Türk ordusunun geri çekilme dönemi sona erdi ve savaşın seyri lehimize döndü.
