Su Ekosistemlerini Koruma Derneği Yönetim Kurulu Başkanı ve Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü deniz biyoloğu Prof. Dr. Herdem Aslan, Türkiye’de orman yangınlarının sadece karasal ekosistemleri değil, su ekosistemlerini de olumsuz etkilediğini belirtti.
Yangın sonrası deniz tabanında tortu oluşuyor
Marmaris’te 2021 yılında gerçekleşen yangının 1,5 yıl sonrasında yaptığı dalışta, deniz tabanının alevlerin oluşturduğu tortuyla kaplandığını gözlemlediğini aktaran Aslan, “Bu tortu, canlıların ışık ve oksijen almasını engelliyor, birçok deniz canlısı hayatını kaybediyor. Özellikle deniz mercanları, süngerler ve deniz çayırları gibi deniz tabanına bağlı canlılar etkileniyor” dedi.
Kül kaynaklı demir elementleri deniz ekosistemini etkiliyor
Yangınlardan sonra havaya savrulan külün içerdiği demir elementlerinin denizlere taşınabildiğini söyleyen Aslan, “Demir, fitoplanktonların aşırı çoğalmasına yol açıyor. Bu durum balık larvaları için besin oluşumunu artırsa da uzun vadede denizlerde oksijen azalmasına ve toplu ölümlere neden oluyor. 2021’de Avustralya’daki büyük yangınlardan sonra okyanuslarda benzer ölümler görüldü” diye konuştu.
Karbon karası deniz canlılarını tehdit ediyor
Orman yangınlarının bir diğer etkisi olarak “karbon karası”na dikkat çeken Aslan, “Yılda 40 milyon ila 250 milyon ton karbon karası oluşuyor. Bu maddeler nehirler ve yağışlarla denizlere taşınıyor, deniz canlılarının üstünü kaplayarak ölümlerine yol açıyor. Araştırmalarımız, yangın sonrası mercan resiflerinde yüzde 100 ölüm, deniz çayırlarında ise ciddi gerileme gözlemlendiğini gösteriyor” dedi.
Çanakkale Boğazı’ndaki ekosisteme etkisi
Çanakkale Boğazı’ndaki su akıntıları nedeniyle yangın sonrası karbon karası ve demir elementlerinin Boğaz’da sınırlı tutulacağını belirten Aslan, “Yine de etkiler hissedilecek. Deniz ekosistemleri çok kompleks yapıya sahip, her etkene sadece yangına bağlamak mümkün değil. Yapacağımız yeni çalışmalarla sonuçları net olarak görebileceğiz” ifadelerini kullandı.
