Ege Üniversitesi (EÜ) Su Ürünleri Fakültesi Avlama ve İşleme Teknolojisi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Tolga Dinçer, kültür balıkları hakkında toplumda oluşan olumsuz algıların yersiz olduğunu belirtti. Dinçer, bu balıkların hem yüksek besin değerine sahip olduğunu hem de güvenle tüketilebileceğini söyledi.
Türkiye'de kişi başına düşen yıllık su ürünleri tüketiminin 7,2 kilogram seviyelerinde kaldığını belirten Prof. Dr. Dinçer, kültür ortamında yetiştirilen çipura, levrek ve Türk somonunun hem denetimlerden geçtiğini hem de 100 ülkeye ihraç edildiğini vurguladı. “Dünyada deniz ya da kültür balığı arasında bir ayrım yok. Besin değeri ve besleyici içeriği benzer olan avlanan ve yetiştirilen türlere karşı, olumsuz algıların ortadan kaldırılması gerekiyor,” dedi.
Yetiştiricilikle üretilen balıkların 2024 yılı ihracat hedefi olan 2 milyar dolara ulaştığını söyleyen Prof. Dr. Dinçer, 2025 hedefinin ise 2,5 milyar dolar olduğunu açıkladı. Ayrıca bu ürünlerin, 18-24 aylık süreçte kıyıdan uzak alanlarda büyük emekle üretildiğini belirtti.
Su Ürünlerinde Sürdürülebilirlik Vurgusu
15 Nisan-1 Eylül tarihleri arasında uygulanan büyük ölçekli balıkçılık yasağının stokların korunması açısından önemli olduğunu belirten Prof. Dr. Dinçer, küçük ölçekli balıkçılık faaliyetlerinin sürdüğünü ifade etti. 12 ay boyunca üretim yapan su ürünleri yetiştiriciliğinin tüketici nezdinde daha fazla kabul görmesi gerektiğini belirtti.
Tüketim alışkanlıklarının artırılması için kamu, üniversiteler ve STK’ların birlikte çalışması gerektiğini kaydeden Prof. Dr. Dinçer, “Örneğin; ilkokul çağından başlayarak adım adım bu alışkanlıkların edinilmesi çok önemli,” dedi. 2023 yılında Türkiye'de toplam 1 milyon 7 bin ton su ürünü üretildiğini hatırlatan Dinçer, bunun 553 bin tonunun yetiştiricilikten elde edildiğini, tüketilen 614 bin ton balığın ise 454 bin tonunun avcılıkla elde edildiğini ifade etti.
Taze Balık Nasıl Anlaşılır? Omega 3 Hangi Türlerde Var?
Balıkların tazeliği konusunda da önemli bilgiler paylaşan Prof. Dr. Dinçer, balığın iyot kaynaklı deniz kokusu taşıması, gözlerinin parlaklığı, solungaçların kırmızı ve kokusuz olması ile deri ve pulların bütünlüğünün korunmuş olmasının tazeliğin göstergeleri olduğunu belirtti. Balığın kızartmak yerine buğulama veya fırında pişirilmesinin besin değerini korumak açısından daha faydalı olduğunu da sözlerine ekledi.
“Omega 3 en çok hamsi, sardalya ve palamut gibi göç eden balıklarda bulunur,” diyen Prof. Dr. Dinçer, su ürünlerinin sadece Omega 3 değil, birçok başka sağlık faydası sunduğunu da belirtti.
Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından düzenlenen 4. Tarım Şurası'nda uzman olarak görev aldığını ifade eden Dinçer, su ürünleri tüketiminin bu raporlarda da önemle vurgulandığını sözlerine ekledi.
