Hasan Pekmezci ve Karanfil Tabloları

Necati Yalçın

01.03.2024 - 10:43 Yayınlanma

02.03.2024 - 07:33 Güncelleme

.

Sizin bir çiçeğiniz var mı?

Çok ama çok sevdiğiniz birini hatırlatan.

Çok ama çok erken kaybettiğiniz, hiç doyamadan…

O halde size bir şiir okutayım, şairi güçlü, şiiri yüklü türünden.

Giulio Cesare Procaccini, ‘Madonna ve Çocuk, Aziz Francis, Dominik ve Meleklerle’ ta tablosu ve ayrıntıda zambak

Procaccini’nin, örneğin, ‘Madonna ve Çocuk, Aziz Francis, Dominik ve Meleklerle’ tablosunda, ‘Ben Şaron'un bir gülüyüm, vadilerin zambağıyım’ diyen ayete çağrışım yapması gibi…

Pierre Bonnard, Karanfiller tablosu ve tablonun ayrıntısında zambak vazosu

Aziz Bernard Meryem'i ‘alçakgönüllülüğün menekşesi, iffet zambağı, yardımseverliğin gülü’ olarak tanımlamış. Meryem Ana'nın hayatından sahneleri resimleyen Bonnard, odayı süsleyen zambak vazosunda, Lippi ise Meryem’in elindeki gülle bu tanımlamaya atıfta bulunuyorlar.

Karanfil

Binlerce yıl öncesine dayanan karanfiller, tanrıların çiçeği olarak da adlandırılıyor.

Efsane bu ya, Roma'nın av tanrıçası Diana, başarısız bir avdan dönmektedir. Öfkelidir. Üsten flütünü çalan bir çobana rastlamasın mı? Of! Adeta kudurur! Zavallı çobana saldırır, gözlerini oyar. Sonra da pişman olur ama neye yarar. Çobanın gözlerinin düştüğü yerde kırmızı karanfiller çıkar…

Bu güzel çiçeğin dünyanın farklı köşelerinde birçok anlamı, ilişkilendirilen hikâyeleri ve bunlarla yüklenen rolleri vardır. İspanya ve Slovenya'nın resmi çiçeği, işçi hareketinin sembolü, Hollanda'da İkinci Dünya Savaşı gazilerini anmak, Çin'de hem düğün hem de cenaze çiçeği olmak. Fransa ve Sovyetler Birliği'ndeki proletaryanın devrimci çiçeği!

Fra Filippo Lippi, ‘Meryem Ana ve ‘Meryem Ana ve İki Melekle Tahta Geçen Çocuk’, Meryem Ana, elinde bir gül tutuyor.

Öncesine dayanan karanfiller, tanrıların çiçeği olarak da Roma'nın av başarısız bir dönmektedir.

Flütünü çalan bir rastlamasın mı?

Kudurur! zavallı

Zavallı gözlerini uyar.

Olur ama neye gözlerinin

Kırmızı karanfiller ile geleneksel tebrik kartı

Pierre Bonnard, ‘Karanfiller’

1907… Anneler Günü Anneleri eylemcilerinden Anna Jarvis, Anneler Günü'nün amblemi olarak annesinin en sevdiği çiçek olan karanfili seçti. Renk olarak da Anne sevgisinin saflığını temsil etmek için beyazı…

Küçük Hasan

Yurda dönelim şimdi. ‘Ceviz Ağacı’na. Ressam Hasan Pekmezci’nin 6 yaşındayken doyamadan kaybettiği Anacığına yazdığı şiir. Bir ay öncesinde “doktora” diye götürülen…

Eğri bir ceviz ağacının dibine gömülen…

Bir internet sitesinde yazmıştım, eli kulağında, yakında çıkacak ‘Sanatçılarla Ankara’ kitabına da koydum. Bu satırlar o yazıdan olsun…

En büyüğü Bizim Küçük Hasan, 3 kardeş, 3 ayrı eve dağılmış.

Cevizin karşısında su varmış, suya çocuklar çıplak dalarmış.

Küçük Hasan, ‘çimmemiş’ hiç.

Bakmış durmuş ağaca;

''Beni cıbıl, bir deri, bir kemik görmesin anam'' demiş,

''Ağlar sonra''.

Şiir yazının başında…

“İlkokuldan sonra okuma olanağı bulabileceği tek kapı olan İvriz Öğretmen Okulu’nu kazandı. Çünkü bu okulu kazanamasaydı hiçbir şey olamayacak koşullar içindeydi.”

(www.sanattanyansimalar.com/yazar/hasan-pekmezci/)

İki aşamalı bu yatılı okul sınavlarını başarmakla, bir köy çocuğu olarak hayatının o zaman için tek seçeneğini de kazanmış oluyordu. Çünkü başka hiçbir okulda okuma seçeneği ve olanağı yoktu.

Tanıyanlar, Küçük Hasan’ın yaşadığı zorlukları iyi bilir. Zorluklar, öğrenenlere, aynı zamanda Cumhuriyetin sağladığı nimetleri de hatırlatır. Köyünden nimetler sayesinde çıkan, profesörlüğe tırmanan Küçük Hasan’ın öyküsüdür bu…

Pekmezci, ne nimetleri unutacaktır de de Anneciğinin karanfillerini. Anneciği yaşarken pencerelerini renklendiren karanfilleri. Annesini kaybedince, yeni anne ve başka evde yaşam başlamış. Bir gün üvey annesinden gizli kaçar, gider terk ettikleri evlerine. Uzaktan bakar pencerelerine. Karanfiller hâlâ dururmuş pencerede ama kurumuş olarak…