Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de A dan Z ye tüm sektörler toptan ve perakende olarak faaliyet göstermektedirler. Tabii ki tüm işletmelerin temel amacı, karlarını arttırmak, Pazar paylarını genişletmek, ürün gamını genişletmek, hedef kitlenin ihtiyaçlarını iyi analiz ederek müşterilerine en iyi hizmeti sunmaktır.
İşletmeler ticaret, sanayi, hizmet işletmeleri olarak basit şekilde sınıflandırabiliriz. Ülkemizin 1980 li yıllarda ve devam eden süreçte globalleşmenin bir sonucu olarak işletmeler de birtakım önlemler almak, çağa ayak uydurmak, satış ve üretim şekillerini değiştirmek, ülkemizin ve tüm dünyanın isteklerine göre ürün gamı oluşturmak zorunda kaldılar. Zaten serbest piyasada herkesin bildiği gibi kendini yenilemeyen bir işletmenin faaliyet göstermesi mümkün değildir.
Yaşı 50 ve daha üzeri olanların hatırlayacakları gibi 1980 li yıllardan önce Türkiye’nin ticaret ve sanayi başkenti İstanbul idi. Gerçi günümüzde de önemini kaybetmiş değildir ama yukarıda bahsetmeye çalıştığım sebepler ve devletin yatırım kredileri vermesinin öncülüğünde ülkemizin her köşesinde üretim faaliyeti yürütülmektedir. Toptan ticaret de benzer şeklîde Anadolu’ya yayılmıştır. İnternet kullanmamızdan dolayı da her iş insanı dünyadaki tüm gelişmelerden haberdar olmaktadır.
Tüm sektörlerde işletmelerin insan kaynaklarına ihtiyacı olduğu tartışılmaz bir gerçektir. Bu bağlamda ülkemizin dört bir yanında her merkezde üniversiteler ve yeni branş eğitimi veren çeşitli fakülteler açılmıştır. Tabii ki bu eğitim kurumları her yıl çeşitli branşlarda binlerce mezun vermektedir. Fakat bunların hepsi maalesef branşlarında iş bulamamakta ve bazıları boş kalmaktadır. Zaten işsizlik verileri de ortadadır.
2023 yılı sektör bilançoları geçtiğimiz günlerde TÜİK tarafından yayınlandı. Buna göre;
En fazla firma toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektöründe yer aldı
Sektör Bilançoları 2023 yılı sonuçlarına göre 1 milyon 62 bin 328 firma sayısının sektörlere göre dağılımında, toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektörü 343 bin 339 ile en başta yer aldı.
İmalat sektörünün toplam firma sayısı içindeki payı 2023 yılı için %16,3 olarak gerçekleşti.
En yüksek aktif büyüklük imalat sektöründe oluştu
Firmaların toplulaştırılmış bilançosuna göre, 2023 yılında toplam aktif büyüklüğü 39 trilyon 46 milyar 486 milyon TL, kısa ve uzun vadeli yabancı kaynaklar toplamı ise 28 trilyon 435 milyar 847 milyon TL olurken, öz kaynakların toplamı 10 trilyon 610 milyar 639 milyon TL oldu.
İmalat sektörü 11 trilyon 686 milyar 338 milyon TL aktif büyüklüğü ile tüm sektörler arasında ilk sırada geldi. Aktif büyüklüğünde ikinci sırayı 9 trilyon 825 milyar 977 milyon TL ile toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektörü aldı. Öz kaynaklar bakımından imalat sektörü 4 trilyon 256 milyar 960 milyon TL ile ilk sırada yer alırken, onu sırasıyla 2 trilyon 565 milyar 565 milyon TL ile toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektörü, 723 milyar 468 milyon TL ile de inşaat sektörü takip etti.
En yüksek net kar imalat sektöründe; en yüksek net zarar gayrimenkul faaliyetleri sektöründe gerçekleşti
Firmaların toplulaştırılmış gelir tablosu verisine göre, 2023 yılında tüm sektörlerin toplulaştırılmış dönem net karı 1 trilyon 786 milyar 23 milyon TL olarak gerçekleşti. İmalat sektörü 1 trilyon 6 milyar 313 milyon TL ile en yüksek net kar elde eden sektör oldu. Toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektörü 526 milyar 910 milyon TL, mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetler sektörü ise 115 milyar 708 milyon TL net kar elde etti. Gayrimenkul faaliyetleri sektörü, 2023 yılını 103 milyar 296 milyon TL, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü 11 milyar 632 milyon TL, ulaştırma ve depolama sektörü 8 milyar 474 milyon TL ve eğitim sektörü ise 5 milyar 354 milyon TL net zarar ile tamamladı.
2023 yılında firmaların net satışları ve faaliyet karı arttı
Sektör Bilançoları kapsamında bulunan tüm firmaların toplam net satışları 47 trilyon 197 milyar 308 milyon TL, toplam faaliyet karı ise 3 trilyon 409 milyar 572 milyon TL olarak gerçekleşti.
AÇIKLAMALAR
Sektör Bilançoları, 2023 çalışması için Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından hazırlanmış tablolara https://www3.tcmb.gov.tr/sektor/#/tr linkinden ulaşabilirsiniz.
