GONCAGÜL KONAŞ
Gelir vergisi dilimleri ve sosyal güvenlik primleri kamu çalışanlarının en büyük sorunlarından biri olmaya devam ediyor. Devlet Memurları Konfederasyonu Başkan Yardımcısı Vecdi Yanbaz, memurların yılın henüz üçüncü ayında yüksek vergi dilimine girdiğini belirterek, “Altıncı aydan sonra değil, üçüncü aydan sonra canımız yanıyor” dedi. Tüm kazançları kayıt altında olan memurların, vergilendirilen maaş kalemlerinin düşüklüğü nedeniyle emeklilikte ciddi gelir kaybı yaşadığını ifade eden Yanbaz, “Çalışırken 70 bin TL maaş alan memur, emekli olduğunda 30 bin TL alıyor” diye konuştu. Vergi sisteminin tabana yayılmadığını, özel sektör ve kamu çalışanları arasında da ciddi eşitsizlikler bulunduğunu savunan Yanbaz, sorunun sadece teknik düzenlemelerle değil, topyekûn bir iradeyle çözülebileceğini vurguladı.
“2025 YILI İTİBARIYLA GELİR VERGİSİNDE İLK DİLİM 158 BİN TL”
Devlet Memurları Konfederasyonu Başkan Yardımcısı Vecdi Yanbaz, gelir vergisi kanununun 1960 yılında çıktığını hatırlatarak, vergi dilimlerinin her yıl Maliye Bakanlığı kararıyla güncellendiğini ifade etti. 2025 yılı itibarıyla gelir vergisinde ilk dilimin 158 bin TL olduğunu söyleyen Yanbaz, dilimlerin sırasıyla yüzde 15, yüzde 20, yüzde 27, yüzde 35 ve yüzde 40 olarak uygulandığını kaydetti.
“TÜM KAZANÇLARIMIZ KAYIT ALTINDA”
Memurların tüm kazancının kayıt altında olduğunu vurgulayan Yanbaz, “Bizim her şeyimiz kayıt altında. Zaten ödeyicimiz devlet. Tamamı vergilendirilen bir kazanca sahibiz” ifadelerini kullandı. Özel sektör çalışanları ve esnafa kıyasla memurların daha erken vergi dilimine girdiğini belirterek şöyle devam etti: “Üçüncü, beşinci ayda hatta iyi maaş alan ücretliler ilk ayda vergi dilimine giriyor. Özel sektörde çalışan bir doktorun ilk aydan itibaren vergi dilimine girmesi mümkün olabiliyor.”
“GELİR VERGİSİNE TABİ OLMAYAN KAZANÇ, SGK PRİMİNE DE TABİ DEĞİL”
Yanbaz, memurların bazı gelir kalemlerinden ne gelir vergisi ne de sosyal güvenlik primi kesildiğini belirterek, “Vergiye tabi olmayan kazanç, sosyal güvenlik primine de tabi olmuyor. Atıyorum yetmiş bin lira maaş alan bir memurun gelir vergisi dilimi o ay otuz bin liraya düşüyor. Bunun neticesinde de memurun emekli maaşı kuş oluyor. Bugün on yıllık bir emeklinin asgari ücret civarında maaşı vardır. Çok düşük bir maaş.” ifadelerini kullanan Yanbaz, “Vergi dilimiyle sosyal güvenlik prim kesintileri kardeş gibi gidiyor. Ama bizim ek ödemelerimizden hiçbirinden vergi de kesilmez, sosyal güvenlik primi de alınmaz.” şeklinde konuştu.
Bu durumun memurların emekli maaşlarını olumsuz etkilediğini dile getiren Yanbaz, “Yetmiş bin lira maaş alan bir adam otuz bin lira civarında emekli maaşı alıyor. Çalışırken aldığının yüzde altmışını bile emekli olduğunda alamıyor.” dedi.
“VERGİ DİLİMİ YÜZDE 15’TE SABİTLENSİN” TALEBİNE ELEŞTİRİ
Toplu sözleşme sürecinde sıkça dile getirilen “vergi dilimi yüzde 15’te sabitlensin” talebine de değinen Yanbaz, bu talebin yüzeysel bir çözüm önerisi olduğunu savundu. “Zannediyorum bu, konuya çok hakim olmamanın getirdiği basit bir bakış açısıyla geliyor. Asıl mesele, kazancımızın tamamının sosyal güvenlik primine esas olacak şekilde düzenlenip emekli maaşlarının artırılmasıdır.” diye konuştu.
“DAİREDE EMEKLİLİK DÖNEMİNDEYİZ”
Zorunlu emeklilik yaşının 65 olduğunu hatırlatan Yanbaz, memurların bu yaşa kadar çalışmak zorunda kaldığını ifade etti. Yanbaz, “Artık mezarda emekliliği bırakıp, dairede emeklilik dönemine girdik. Altmış beşe kadar neredeyse kimse emekli olmuyor.” dedi.
“VERGİ SİSTEMİ ADİL DEĞİL”
Vergi sistemindeki adaletsizliğe dikkat çeken Yanbaz, “Kurumlar vergisinde oran yüzde 25. Artan oranlı vergi de yok. Finans sektöründe yüzde 30. Ama ücretlilere yüzde 40 vergi uygulanıyor. Bu karşılaştırma anlamlı olmasa da göz ardı edilemez. Vergi tabana yayılmalı.” şeklinde değerlendirmede bulundu.
Yanbaz, Türkiye'de gelir vergisi sisteminin teoride her kazancı kapsadığını ama pratikte adaletsizlikler içerdiğini vurgulayarak, “Gelir vergisi kanunu şunu tarif ediyor: Tüm kazançlar vergiye tabidir. Alabiliyor muyuz? Alamıyoruz. ÖTV gibi sonradan icat edilmiş vergilerle sistemi yürütmeye çalışıyoruz. Oysa tüm kazançlar gerçek haliyle vergilendirilse, bugün petrol fiyatlarımız bile yüzde 50 düşerdi.” diye kaydetti.
“VERGİYİ KAZANAN ÖDERSE ŞİKÂYET ETMEZ”
Yanbaz, gelir vergisi dilimlerinin yarattığı mağduriyete dikkat çekerek, “Asıl olan vergiyi kazanan kişiden aldığımızda memur da işçi de şikâyet etmeyecektir.” dedi.
Türkiye’de gelir vergisi sisteminin adaletsizliğine vurgu yapan Yanbaz, “Bu bizim yüzde on beş vergi dilimimizde de böyledir. Bu konuların tamamı acı olarak bize yansıyor” ifadelerini kullandı. Maliye Bakanı’nın internet satışlarındaki kayıt dışı gelirleri hedef alan açıklamalarını hatırlatan Yanbaz, “Vergiye bir türlü konu edemediğimiz birçok rakam mevcut” diyerek sistemin bozukluğuna işaret etti.
“BU SADECE MALİYE BAKANI'NIN DEĞİL, TOPYEKÛN BİR MÜCADELE”
Hükümetin ekonomik politikalarını da değerlendiren Vecdi Yanbaz, çözümün yalnızca bir bakanla değil, toplumun tüm kesimlerinin ortak çabasıyla sağlanabileceğini belirtti:
“Bu sadece Maliye Bakanı'nın tek başına vereceği bir mücadele değil. Tüm hükümetin, tüm devletin, tüm milletin hep beraber ortaya koyacağı bir iyi niyet performansıyla mümkün olacaktır.”
Vergi sistemindeki adaletsizliklerin, kurumlar arası farkların da büyük sorun teşkil ettiğini ifade eden Yanbaz, “Alınan maaş üzerinden vergi kesilmesini anlayabiliyoruz ama ek mesailerle vergi dilimine tabi tutulmak da adil değil. Her kurumda aynı değil; bazı mesailer gelir vergisine tabi, bazıları değil. Bu da ayrı bir eşitsizlik doğuruyor.” dedi.
“YÜZDE 40 VERGİ Mİ OLURMUŞ?”
Gelir vergisinde en yüksek dilim olan yüzde 40 oranına da tepki gösteren Yanbaz, “Yüzde kırk vergi mi olurmuş? Böyle bir dünya mı var? Üç milyon, dört milyon üç yüz bin liranın üzerine çıkarsanız yüzde kırk vergi vereceksiniz. Dünyada nerede görülmüş bu kadar kazancın böyle paylaşılması?” diyerek tepkisini dile getirdi.
“YASA İLE TOPLUM ÖRTÜŞTÜRÜLEMEMİŞ”
Sistemdeki temel sorunun uygulamada olduğunu vurgulayan Yanbaz, “Yasayla toplum örtüştürülememiş. Hep böyle üstün körü, farklı yöntemlerle, kara düzenle bu iş gitmiş, gitmeye de devam ediyor” dedi.
Son olarak, sendikalarının sosyal konulara duyarlılığını sürdüreceklerini ifade eden Yanbaz, “Devlet memurları sendikası tüm sosyal sorunlarda, tüm sosyal konularda fikir beyan etmeye, görüşlerini sahayla paylaşmaya devam edecektir. Bu konuda bize fırsat verdiğiniz için teşekkür ediyorum” diyerek sözlerini tamamladı.