ÇAVUŞ IŞIK
Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı tarafından hazırlanan “Yazma ve Nadir Basma Eserlerin Tespit ve Tescili Hakkında Yönetmelik” Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
1 Kasım 1928 tarihli ve 1353 sayılı Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkında Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce basılmış olan kitap, kitapçık ve nadir basma süreli yayınlar ile başka dilde yazılan kitaplar nadir basma eser olarak tanımlanacak. Bu tanımlamanın yanı sıra yönetmelik ile nadir basma eserler koruma ve kayıt altına alınacak.
ESER TESCİL KOMİSYONU KURULACAK
Yönetmelik kapsamında; Daire Başkanlığı veya taşra teşkilatına teslim edilen eserlerin, tescile tabi yazma/nadir basma eser olup olmadığını tespit etmek için Daire Başkanlığı veya taşra teşkilatı tarafından Eser Tescil Komisyonu kurulacak. Eser Tescil Komisyonu; Yazma Eser Uzmanı ve Yazma Eser Uzman Yardımcısı ile Kütüphaneci, Mütercim ve Restoratör kadrolarından olmak üzere en çok 5 kişiden oluşacak. Komisyonda üyeler arasından bir kişi komisyonu oluşturan birim tarafından başkan olarak belirlenecek.
Gerekli görüldüğü takdirde, komisyonda görevlendirilmek üzere Bakanlıktan Kültür ve Turizm Uzmanı, Kültür ve Turizm Uzman Yardımcısı, Restoratör, Mütercim, Arkeolog, Kütüphaneci, Kitap Patoloğu, Müze Araştırmacısı ve Folklor Araştırmacısı kadrolarından personel veya üniversitelerin ilgili bölümlerinden öğretim üyeleri talep edilebilecek. Eser Tescil Komisyonu kararlarını salt çoğunlukla alacak, eşitlik halinde komisyon başkanının kullandığı oy yönünde çoğunluk sağlanmış sayılacak. Komisyon ilk toplantı tarihinden itibaren 30 gün içerisinde karar verecek.
YAZMA VE NADİR BASMA ESERLER ÖNCE EMANETE ALINACAK
Daire Başkanlığı veya taşra teşkilatına getirilen yazma ve nadir basma eserler, kayıt numarası verilerek emanete alınacak ve söz konusu eserleri getirenlere, Daire Başkanlığı veya ilgili müdürlüklerce taşınır geçici alındısı verilecek. Daire Başkanlığı veya taşra teşkilatına emanet bırakılan, ancak bir yıl içinde sahipleri tarafından geri alınmayan yazma ve nadir basma eserler kütüphanelerde korunabilecek, durumlarına uygun olarak kayıt altına alınabilecek.
GEREKLİ GÖRÜLEN ESERLER BAŞKANLIK TARAFINDAN SATIN ALINACAK
Tescil edilmek üzere Daire Başkanlığı veya taşra teşkilatı birimlerine getirilen eserlerden, kütüphane koleksiyonlarını tamamlayıcı nitelikte olduğu tespit edilenler, Başkanlık tarafından satın alınacak veya bağış olarak kabul edilecek. Kütüphane koleksiyonlarını tamamlayıcı nitelikteki yazma/nadir basma eserlerin Başkanlık tarafından satın alınması veya bağış olarak kabul edilmesi, 4/9/2014 tarihli ve 29109 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Eser Sağlama Kurulu Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre yerine getirilecek. Tescil edilmek üzere Daire Başkanlığı veya taşra teşkilatı birimlerine getirilen eserlerden, vakıf kaydı ve/veya vakıf mührü bulunanlar Başkanlıkça muhafaza edilerek adli makamlara bildirilecek. Başkanlık koleksiyonlarına ait olduğuna ilişkin bir ibare ve/veya mühür taşıyan yazma ve nadir basma eserler Daire Başkanlığı veya ilgili müdürlüklerce alıkonulabilecek.
KOLEKSİYONCULARA TESCİL VE BİLDİRİM ZORUNLULUĞU
Koleksiyonculuk yapan gerçek ve tüzel kişiler, yazma eserlerden oluşan koleksiyonlarını Daire Başkanlığı veya taşra teşkilatına tescil ettirmek zorunda olacaklar. Kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişiler satacakları eşya ve terekeler arasında bulunan veya yapacakları müzayedelerdeki satışlara konu olan yazma ve nadir basma eserler ile koleksiyonları, önce Daire Başkanlığı veya taşra teşkilatı birimlerine haber vermeye ve göstermeye mecburdurlar. Daire Başkanlığı veya ilgili müdürlükler tarafından görevlendirilecek en az iki uzmandan oluşan komisyon, müzayedeye çıkacak yazma ve nadir basma eserleri inceler. Bu komisyon incelenen eserler içerisinde tescil edilmesi gerekli olanları Daire Başkanlığı veya ilgili müdürlüklere yazılı olarak bildirecek. Bu eserler Daire Başkanlığı veya ilgili müdürlükler bünyesinde oluşturulacak eser tescil komisyonu tarafından tescil edilecek.
Yazma ve nadir basma eserlerde Başkanlığın, 2863 sayılı Kanunun 24 üncü maddesi kapsamında rüçhan hakkı saklı olacak. Komisyon üyeleri, eserlerin tespit ve tescili sırasındaki bilgileri ilgili olmayan kişilere açıklayamazlar. Çalışmalar herhangi bir yakınlık bağı gözetmeksizin tarafsızca yapılacak.
MİLLİ SARAYLAR İDARESİ BAŞKANLIĞI İLE PROTOKOL DÜZENLENECEK
Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı envanterinde bulunan bu Yönetmelik kapsamındaki yazma ve nadir basma eserlerle ilgili yapılacak işlemlere ilişkin Başkanlık ile Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı arasında protokol düzenlenecek.