Sakarya Meydan Muharebesi'nin 104. yılı anısına Polatlı Belediyesi, Kızılcagün TV ve POTA işbirliğiyle hazırlanan “Sakarya Savaşı'nda Neler Oldu” programı, YouTube üzerinden gün gün yayınlandı. Tarihin en uzun meydan savaşını detaylarıyla aktaran videolar, Sakarya Meydan Muharebesi’nin kritik anlarını ve stratejik gelişmelerini izleyicilerle buluşturuyor.
Dr. Mehmet Çanlı ve A. Cüneyt Küsmez'in anlatımıyla Sakarya Meydan Savaşı'nın bilinmeyenleri de gün yüzüne çıkıyor.
Sakarya Meydan Muharebesinin Onuncu Gününde Neler Oldu?
Sakarya Meydan Muharebesi'nin kritik günlerinden biri olan 1 Eylül'de, Yunan kuvvetleri Polatlı'ya doğru taarruzlarını yoğunlaştırdı. Basrikale Tepe ve çevresindeki yüksek noktalar Yunan topçusunun hedefi olurken, Polatlı istasyonu ateş altına alındı ve şehir tahliye edildi. Cephenin güneyindeki Çaldağ ve çevresinde çatışmalar yoğunlaştı. Çardaktepe defalarca el değiştirirken, Yunan kuvvetleri özellikle Haymana istikametine doğru ilerlemeye çalıştı. Yunan ordusu, 3. Kolordu’ya bağlı 7. Tümen ile Basrikale Tepe yamaçlarına kadar ilerledi.
Bu gelişmeler üzerine Çal Cephesi Komutanlığı kurularak 15. ve 24. Tümenler Albay Şükrü Naili Bey'in emrine verildi. Bölgedeki savunma bütünlüğü yeniden sağlanmaya çalışıldı. Ancak sınırlı takviye imkânları savunmanın zaman zaman zayıflamasına neden oldu. Günün en şiddetli çatışmaları Çaldağ ve Ardıç Tepeler bölgesinde yaşandı. 8. ve 57. Tümenler mevzilerini inatla savunsa da, doğu hattında düşman sızmaları nedeniyle 8. Tümen geri çekilmek zorunda kaldı. 57. Tümen ise iki bölüğünün esir düşmesiyle savunma düzenini kaybetti ve geri çekildi. Her iki tümen Haymana’nın güneyindeki sırtlara kadar çekilerek burada yeniden mevzilendi.
Haymana’nın topçu menziline girmesiyle birlikte cephedeki komuta birleştirildi. 2. ve 3. Gruplar tek komuta altında toplandı. Yunan kuvvetlerinin akşam saatlerine kadar süren taarruzları yoğun topçu ateşine rağmen kırıldı. Saat 21.00 itibarıyla çatışmalar durdu. Günün sonunda ordu ağır kayıplar verdi. 57. Tümen üç alay ve beş tabur komutanını şehit ya da yaralı verdi. Subay zayiatı 85'e ulaştı. 8. Tümen’in toplam kaybı ise yaklaşık 900 olarak bildirildi. Bu durum muharebenin şiddetini gözler önüne serdi.
TBMM, cephedeki kahramanlıkları takdirle karşıladı. Meclis İkinci Başkanı Adnan Bey’in gönderdiği tebrik mesajı birliklere iletildi. Yunan komutanlarının, her tepenin arkasında Ankara’nın olduğunu söyleyerek askerlerini motive etmeye çalıştığı, ancak bu hedeflere ulaşılamaması ve ikmal zorlukları nedeniyle morallerinin bozulduğu aktarıldı.