Usta yönetmen Zeki Demirkubuz, yeni fotoğraf sergisi “Hayatta ve Fotoğrafta En İyi Pozu Yalnızlar Verir”kapsamında, serginin küratörü Ebru Yılmaz ile Piyalepaşa’daki galeride bir söyleşi gerçekleştirdi. Demirkubuz, fotoğrafla kurduğu ilişkiyi, sanata bakışını ve hayat felsefesini anlattı.
İki yıl önce Müze Gazhane’de açtığı ilk fotoğraf sergisi **“Hayat”**ın ardından, bu kez 50-60 bin karelik arşivden seçilen fotoğraflarla yeni bir sergi hazırladıklarını belirten Demirkubuz, “Bu sergi iki yıllık yoğun bir emeğin ürünü. Yalnızlık temasını merkezine alarak, insanın varoluşuna dair sade ama güçlü kareler seçtik” dedi.
“Beni bir kilisedeki yalnız adam bu sergiye ikna etti”
Demirkubuz, sergiyi hazırlama sürecinin başlangıcını 2022 yılında Sofya’da çektiği bir kareye dayandırarak şunları anlattı:
“Bir kilisede yalnız bir yaşlı adamı çekerken, ‘Bunca din, bunca öğretiye rağmen hâlâ bir insan bu kadar yalnızsa, dünya nasıl bir yer?’ diye düşündüm. O fotoğraf bana bu sergiyi yaptırdı.”
“Kendini kişiselleştiremeyen sanat yapamaz”
Sanatta özgünlük ve kişisel bağların önemine vurgu yapan Demirkubuz, “Kendi bağlarını kuramayan ne sanat yapabilir ne de başka bir şey. Çünkü karaktersiz olur. Karaktersiz sanat da sadece biçimsel olarak etkiler. Fotoğrafla kurduğumuz kişisel, çocuksu ve masum ilişki, dünyada hiçbir şeyle değiştirilemez” ifadelerini kullandı.
“Fotoğraf mistik bir şey, içinde zaman var”
Fotoğrafın insana kendi varlığıyla yüzleşme imkânı verdiğini belirten usta sinemacı, “Fotoğraf gerçekten mistik bir şey. Bazen insan, hayat boyu peşinde olduğu sorunun cevabını bir karede bulabileceğini hissediyor. Çünkü içinde zamanın kendisi var” dedi.
“En iyi yaptığım şey gözlem yapmak”
Hayata çocuksu sezgilerle yaklaştığını söyleyen Demirkubuz, “En iyi yaptığım şey gözlem yapmak ve bilinç akışıyla düşünmektir. Anlamları hep sonradan kurarım. Bu hem sinemamda hem fotoğrafımda böyledir” diye konuştu.
“Fotoğrafla ilişkim kızımı çekmekle başladı”
Çocukken fotoğraf çekmekten nefret ettiğini anlatan Demirkubuz, “Hiç çocukluk fotoğrafım yok. Kızım fotoğrafsız büyümesin diye ara ara onu çekmeye başladım. Sonra o makine hep yanımda oldu. 12-13 yıl önce çektiğim fotoğraflar bir terapiye dönüştü. Birkaç kişiye gösterince ‘fotoğraflar çok iyi’ tepkisini aldım. O günden sonra bu yol başladı” ifadelerini kullandı.
“Sinemanın faşizan yanlarının tam zıttı fotoğraftır”
Fotoğrafın özgürleştirici yönüne dikkat çeken Demirkubuz, “Sinemayı çok severim ama çekim sürecinin faşizan yanlarından nefret ederim. Fotoğraf tam tersine özgür ve bireysel bir sanat dalı” dedi.
“Kendinden kurtulmak, kalıcı bir şey üretmenin ilk şartıdır”
Serginin başlığına atıfta bulunan Demirkubuz, “Hayatta kalıcı bir şey üretmenin ilk yolu kendinden kurtulmak, kimliğinin kölesi olmamaktır. Çünkü kendinden sıyrılabilen insan, yalnızların dünyasında en iyi pozu verir”ifadelerini kullandı.
“Sorguladığım için liseye giderken hapisteydim”
Kendi yaşam öyküsünden de bahseden yönetmen, “13-14 yaşımda devrimci bir gençtim. Sorguladığım için millet liseye giderken ben hapiste idamla yargılandım. Bugün geldiğim yer farklı ama hâlâ sorgulamaktan vazgeçmedim. Ertesi sabah uyanmaya değer görüyorsak, her şey iyidir” dedi.
“Zeki Ökten’den ne yapılmayacağını öğrendim”
Sinemadaki ustası Zeki Ökten’den bahseden Demirkubuz, “Teknik olarak ondan çok şey öğrendim ama aslında bana ne yapılmayacağını öğretti. Onun önerilerini uygulasaydım, ‘Masumiyet’ ve ‘Kader’ Yeşilçam filmlerine benzer olurdu. Ben farklı bir yoldan yürümeyi seçtim” şeklinde konuştu.
Küratör Ebru Yılmaz: “Yalnızlığın halleri üzerine bir sergi”
Serginin küratörü Ebru Yılmaz, “Bu sergide yalnızlığın farklı halleri üzerine yoğunlaştık. 50 bin fotoğraf arasından 30 kare seçtik. Çoğu dünyanın farklı kentlerinden. Her biri izleyiciyi kendi yalnızlığıyla yüzleştiriyor” dedi.