Gündem

"Kuş dostu şehirler olmadan göçmen kuşlar güvende değil”

Bugün, göç eden kuşların korunmasına dikkat çekmek amacıyla kutlanan Dünya Göçmen Kuşlar Günü. 2025 yılı teması ise “Ortak Alanlar: Kuş Dostu Şehirler ve Topluluklar Oluşturmak” olarak belirlendi.

TEMA Vakfı, gün dolayısıyla yaptığı açıklamada kentleşmenin göçmen kuşlar üzerindeki etkilerine dikkat çekti.

Kuşlar sadece doğada değil, şehirlerde de yaşıyor
TEMA'nın açıklamasına göre, göçmen kuşlar yalnızca ormanlar ve sulak alanlar gibi doğal bölgeleri değil, aynı zamanda şehir parkları, kıyılar, bahçeler ve açık alanları da kullanıyor. Ancak hızlı ve plansız kentleşme, bu türlerin göç yollarını ve barınma alanlarını giderek daha fazla tehdit ediyor.

Türkiye göç yolları üzerinde
Türkiye, üç kıtayı birbirine bağlayan önemli bir göç yolu üzerinde bulunuyor. Her yıl milyonlarca kuş, Afrika ve Avrasya arasında gerçekleştirdikleri göç sırasında Türkiye’de konaklıyor. Uzmanlara göre yerel düzeyde atılacak adımlar, küresel ekolojik dengeler üzerinde doğrudan etkili.

Göçmen Kuşlar İçin Güvenli Alanlar Yetersiz
Göçmen kuşlar, yaz ve kış göçlerinde, sadece doğa harikası alanlar ve sulak bölgelerde değil, aynı zamanda şehir parkları, bahçeler ve kıyı bölgelerinde de geçici konaklamalar yapmaktadır. Ancak, hızla artan kentleşme ve plansız yapılaşma, kuşların bu doğal geçiş noktalarına zarar veriyor. Çeşitli türlerin, şehirlerdeki yeşil alanları ve açık alanları kullanmak zorunda kalması, kuşların hayatta kalmalarını zorlaştıran bir dizi tehdidi beraberinde getiriyor.

TEMA Vakfı’nın yaptığı açıklamada, “Kuşların göç sırasında kullandığı bu alanların, yapılaşmadan arındırılması ve kuş dostu şehir planlamalarının uygulanması gerekiyor. Aksi takdirde, göçmen kuşlar, konaklayacak güvenli alanlar bulmakta zorlanacak ve bu da ekosistem üzerindeki etkilerini daha da artıracaktır” denildi.

Kuş Dostu Şehirler Mümkün
TEMA Vakfı, kuşların göç yollarında güvenli bir şekilde hareket edebileceği şehirlerin oluşturulabilmesinin mümkün olduğunu belirtiyor. Bunun için gerekli adımlar ise şu şekilde sıralanıyor:

Yeşil Alanların Korunması ve Artırılması: Şehirlerin merkezlerinde, parklarda ve kamusal alanlarda daha fazla ağaçlandırma yapılması, kuşların beslenmesi ve barınması için önemli bir adım olacaktır.

Doğal Peyzajın Artırılması: Betonlaşmanın yerini doğal peyzaj öğelerinin alması, sadece kuşlar için değil, tüm ekosistem için hayati önem taşıyor.

Zehirsiz Tarım Uygulamaları: Tarımsal faaliyetlerde kullanılan kimyasalların, göçmen kuşların sağlığını bozabileceği vurgulandı. Bu nedenle zehirsiz tarımın desteklenmesi gerektiği ifade ediliyor.

Ekolojik Tasarım İlkelerine Uygun Yapılar: Şehir planlamasında doğayla uyumlu yapılar inşa edilmesi, kuşların daha güvenli alanlarda yaşamalarını sağlayacaktır.