Natüralizmin temel özellikleri şunlardır:
Determinizm: Natüralist yazarlar, insanların davranışlarının ve kaderlerinin, biyolojik, çevresel ve toplumsal faktörler tarafından belirlendiğini savunurlar. Yani insanlar kendi iradeleriyle değil, dışsal etmenlerin etkisi altında hareket ederler.
Çevresel Etkiler: Natüralizm, insan davranışlarını ve karakterlerini çevresel etmenlerin (ekonomik koşullar, sosyal sınıflar, aile ilişkileri vb.) belirlediğini vurgular. Bu nedenle natüralist eserlerde genellikle toplumsal eleştiriler ve sınıf farkları işlenir.
Bilimsel Yaklaşım: Natüralist yazarlar, eserlerini bilimsel gözlemlere ve analizlere dayandırır. İnsan psikolojisi, biyoloji, fizyoloji ve sosyoloji gibi bilimlerden esinlenirler.
Gerçekçilik: Natüralist eserlerde gerçekçi bir üslup kullanılır. Olaylar ve karakterler, gerçek dünyadaki gibi betimlenir. Sıkça ayrıntılı ve nesnel bir dil kullanılır.
Toplumsal Eleştiri: Natüralist yazarlar, toplumun alt sınıflarının yaşam koşullarını ve çektiği zorlukları eleştirirler. Bu nedenle natüralist eserlerde sıklıkla yoksulluk, suç, ahlaki çürüme gibi toplumsal sorunlar işlenir.
Natüralizm, özellikle Emile Zola, Émile Gaboriau, Édouard Manet ve Auguste Comte gibi düşünürlerin etkisi altında gelişmiştir. Bu akımın öncülerinden biri olan Emile Zola, "Germinal" ve "Nana" gibi eserleriyle natüralizmin öne çıkan temsilcilerindendir.