Ankara

Dprem hasarlarından işçiler mi sorumlu turulacak?

Yapı Denetim ve Deprem Mühendisliği Derneği Genel Başkanı Nazmi Şahin, depremler sırasında inşaat ustalarının yaptığı hatalar ya da işin sorumluluğuyla ilgili herhangi bir cezai yaptırım uygulanmamasının, mevcut sistemdeki en büyük eksikliklerden biri olduğunu vurguladı.

Türkiye'nin deprem kuşağında yer aldığını hatırlatan uzmanlar, yapı güvenliğinin artırılması için afetler yaşanmadan önce gerekli önlemlerin alınması gerektiğini vurguluyor. Bu kapsamda değerlendirmelerde bulunan Şahin, 1999 Marmara Depremi sonrasında çıkarılan Yapı Denetimi Hakkında Kanun sayesinde denetim sisteminin daha sağlam bir yapıya kavuşturulduğunu belirtti.

Şahin, yalnızca yapı denetim firmalarının mevzuat ve sorumluluklarının belirlenmiş olmasının yeterli olmadığını ifade ederek, inşaat ustalarıyla ilgili ciddi bir düzenleme eksikliği bulunduğuna dikkat çekti. Türkiye'de meydana gelen depremlerde işçilik hatalarının sıkça raporlandığını belirten Şahin, bugüne kadar hiçbir ustanın bu hatalardan dolayı ceza almadığını hatırlattı. İzmir Depremi sonrası hazırlanan raporlarla bu konunun gündeme taşındığını söyleyen Şahin, 6 Şubat 2023'teki Kahramanmaraş merkezli depremlerde de benzer sorunların tekrarlandığını ifade etti.

Usta sorumluluğunu düzenleyen yönetmelik yolda

İnşaat sektöründe kalitenin sadece malzeme ile değil, işi yapan usta ile de doğrudan ilgili olduğunu belirten Şahin, iyi bir sonucun, işini ehil kişilerin yapmasıyla mümkün olduğunu dile getirdi. Bu kapsamda, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından, yetki belgeli usta çalıştırılmasına ilişkin önemli bir düzenleme hazırlığı yürütüldüğünü söyledi.

Şahin, ustaların işçilik hatalarından sorumlu tutulmasını sağlayacak düzenlemenin son aşamada olduğunu belirterek, yönetmeliğin kısa süre içinde yayımlanmasının beklendiğini aktardı.

‘ŞantiyeM’ sistemiyle ustalar kayıt altına alınacak

Yeni düzenleme kapsamında ustaların kayıt altına alınacağını belirten Şahin, “ŞantiyeM” isimli yazılım programı ile tüm usta bilgileri elektronik ortamda Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından takip edilecek. Mesleki yeterlilik veya ustalık belgesi bulunmayan kişilerin şantiyelerde çalışmasına izin verilmeyecek. Ayrıca, yapı müteahhitleri ve şantiye şefleri de bu kişileri çalıştıramayacak.

Şahin’in verdiği bilgilere göre, yapı ustaları e-Devlet Kapısı üzerinden ŞantiyeM sistemine kayıt olmak ve her 5 yılda bir bu kaydı yenilemek zorunda olacak. Şantiye şefleri ise işe başlayan ya da işi bırakan ustaların bilgilerini en geç 3 gün içinde sisteme girmekle yükümlü olacak.

Ayrıca şantiye şeflerinin, inşaat ve tesisat işlerinde teknik düzenlemelere uygun malzeme ve ekipman kullanması, çevreye duyarlı hareket etmesi ve iş sağlığı-güvenliği kurallarına uyması gerekecek.

“Tedbirler sayesinde acı tecrübeler tekrar yaşanmayacak”

Yeni düzenleme ile yapı denetim sisteminde önemli bir boşluğun giderileceğini belirten Şahin, alınacak tedbirler sayesinde geçmişte yaşanan acıların tekrarlanmaması adına önemli bir adım atıldığını sözlerine ekledi.