2025 yılı itibariyle merkez bankalarının faiz politikaları, küresel ekonomik belirsizliklerle mücadele etmeye devam ediyor. ABD, Avrupa, Asya ve Türkiye’deki merkez bankalarının aldıkları kararlar, ekonomik büyüme ve enflasyon arasındaki hassas dengeyi korumaya yönelik adımlar içeriyor.
ABD Merkez Bankası (Fed): Faiz Sabit, Korumacılık ve Enflasyonist Baskılar Sürüyor
ABD Merkez Bankası (Fed), 2025 yılı itibariyle faiz oranını sabit tutmayı sürdürdü. 2024 yılı boyunca enflasyonun kontrol altına alınması için atılan adımlar, Fed’in parasal sıkılaşma stratejisinin başarısını gösteriyor. Ancak ABD yönetiminin korumacı ticaret politikaları, küresel ticaretteki belirsizlikleri artırarak, Fed’in para politikasındaki duruşunu etkiliyor.
Fed Başkanı Jerome Powell, sık sık yaptığı açıklamalarda, Amerika’nın dış ticaretinde artan tarifelerin ve ticaret engellerinin, küresel tedarik zincirlerinde dalgalanmalara yol açabileceğini belirtti. Bu durum, orta ve uzun vadede enflasyonist baskıları yeniden artırabilir. Bu sebeple, Fed faiz oranını 2025 yılı boyunca sabit tutmayı ve enflasyonu yavaşlatma politikasını sürdürmeyi tercih ediyor.
Avrupa Merkez Bankası (ECB): Resesyon Endişeleri ve Parasal Gevşeme
Avrupa Merkez Bankası (ECB), 2025 yılı itibariyle faiz oranlarını daha temkinli bir şekilde indiriyor. Yılın ilk çeyreğinde ECB, temel politika faizini 50 baz puan düşürdü ve Avrupa’daki düşük büyüme oranları ile resesyon endişelerine karşı parasal gevşemeye devam edeceğini açıkladı. Özellikle Avrupa'daki imalat sanayisindeki daralma ve işsizlik oranlarındaki artış, ECB’yi faiz indirimlerine zorlayan faktörler arasında yer alıyor.
ECB’nin 2025 yılına kadar uyguladığı bu gevşek para politikası, bölgedeki şirketlerin finansman maliyetlerini düşürmeyi ve ekonomik büyümeyi teşvik etmeyi amaçlıyor. Ancak, düşük enflasyon ve istikrarsız büyüme, Avrupa'da parasal gevşemenin daha uzun süre devam etmesine neden olabilir. Analistler, ECB’nin faiz indirimlerinin, 2025 yılı boyunca sınırlı bir şekilde sürebileceğini belirtiyor.
Asya’da Faiz Stratejileri: Japonya ve Güney Kore’nin Kararları
Güney Kore: Ekonomik Yavaşlama Karşısında Faiz İndirimi Süreci
Güney Kore Merkez Bankası (BoK), 2025 yılı itibariyle faiz indirimini sürdürdü. 2024 yılının son çeyreğinde, Güney Kore’nin enflasyonu beklentilerin altında kalarak yüzde 1,7’ye geriledi. BoK, 2025 yılı itibariyle politika faizini 50 baz puan indirerek, ekonomik büyümeyi destekleme stratejisini uygulamaya koydu.
Güney Kore’de, küresel ticaretin zorlayıcı etkileri ve iç talepteki düşüş, merkez bankasının faiz indirimi yoluna gitmesinin temel nedenleri arasında yer alıyor. BoK, faiz indirimiyle ekonomik büyümeyi teşvik etmeyi ve enflasyonu kontrol altında tutmayı hedefliyor. Ancak, küresel piyasalardaki dalgalanmaların etkisiyle para politikasındaki gevşeme temkinli bir şekilde devam ediyor.
Japonya: Faiz Artışı ve Parasal Sıkılaşma
Japonya Merkez Bankası (BoJ) ise 2025 yılı itibariyle faiz artırımına gitti. Temmuz ayında yapılan faiz artışı, Japonya’nın artan gıda fiyatları ve iç enflasyon karşısında parasal sıkılaşma adımını atmasına yol açtı. Japonya’daki enflasyon, 2025 yılı başı itibariyle yıllık bazda yüzde 3,8 seviyelerinde kalırken, BoJ 25 baz puanlık faiz artışıyla enflasyonla mücadelede daha sıkı bir duruş sergilemeye başladı.
Japonya’nın ticaret ilişkileri ve artan gıda fiyatları, BoJ’un para politikası üzerinde belirleyici faktörler oldu. BoJ, ilerleyen dönemde bir faiz artırımına daha gitmeyi planlıyor. Bu durum, Japonya’nın iç piyasasında önemli etkiler yaratacak.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB): Yüksek Enflasyon ve Faiz İndirimleri
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2025 yılı itibariyle faiz indirimi sürecine devam ediyor. 2024 yılının sonlarında uygulanan faiz indirimi, Türkiye’deki yüksek enflasyon ortamında büyümeyi teşvik etmeyi hedefledi. TCMB, yılın başında politika faizini yüzde 40 seviyesinin altına indirdi.
Ancak, Türkiye'deki yüksek enflasyon oranları ve döviz kuru dalgalanmaları, Merkez Bankası’nın para politikasını karmaşık bir hale getiriyor. Ekonomik büyümeyi sürdürebilmek adına TCMB'nin faiz indirimine devam etmesi, aynı zamanda enflasyonu kontrol altına alma hedefiyle dikkatle takip ediliyor.
ABD'nin korumacı ticaret politikaları, Avrupa'daki resesyon endişeleri, Japonya'daki enflasyon artışı ve Türkiye'nin yüksek enflasyon oranları, merkez bankalarını temkinli bir yaklaşım benimsemeye yönlendiriyor. 2025 yılının ikinci yarısında faiz politikalarının nasıl şekilleneceği, küresel ekonomik koşulların seyriyle daha da netlik kazanacak.
Muhabir: Mahmut Çil