Erzurum Kongresi’nin amacı, Osmanlı İmparatorluğu’nun Birinci Dünya Savaşı’ndan yenik çıkmasının ardından ortaya çıkan toprak paylaşımı ve düşman işgallerine karşı Türk milletinin birlik ve beraberlik içinde nasıl bir mücadele vereceğini belirlemekti. Kongre, Türk milletinin ulusal birlik ve bağımsızlık ideallerinin ilk kez somut bir şekilde ifade edildiği ve milli mücadele sürecinin başlangıcını simgeler.
Erzurum Kongresi’nde, dönemin önde gelen milli kahramanlarından Mustafa Kemal Atatürk, Kazım Karabekir, Rauf Orbay ve diğer milliyetçi liderler yer almıştır. Kongre, milletin bağımsızlık arzusunu güçlendirmek, işgal altındaki bölgelerde milli direnişi teşvik etmek ve Türk milletinin geleceği için ortak bir mücadele planı oluşturmak amacıyla yapılan yoğun tartışmaları içermiştir.
Kongre sonucunda alınan önemli kararlar arasında, işgale uğrayan bölgelerde direnişin organize edilmesi, milli teşkilatların kurulması, Sivas Kongresi’ne katılacak delegelerin belirlenmesi gibi konular yer almıştır. Ayrıca, ulusal egemenlik ilkesi vurgulanarak Osmanlı hükümetine karşı bağımsız bir Türk devleti oluşturma iradesi ortaya konmuştur.
Erzurum Kongresi, Sivas Kongresi ve son olarak Ankara’da toplanan Büyük Millet Meclisi’nin açılmasıyla milli mücadelenin temel taşlarından biri haline gelmiştir. Bu süreç sonucunda Türk milleti, işgallere karşı birlik içinde hareket ederek bağımsızlığını elde etmiş ve Türkiye Cumhuriyeti’nin temelleri atılmıştır.
Erzurum Kongresi, Türk tarihinde önemli bir yer tutar ve milli mücadele döneminin başlangıç noktası olarak kabul edilir. Her yıl 23 Temmuz’da, Türkiye genelinde ve özellikle Erzurum’da düzenlenen etkinliklerle anılır ve milli mücadele ruhu yaşatılmaya çalışılır.