DİYARBAKIR’ın Sur ilçesinde bulunan İçkale’deki Atatürk Müzesi, alt katı bazalt taşından, üst katı ise obsidiyen taşlarıyla inşa edilmiş dünyadaki tek yapı olma özelliğini taşıyor. 1902 yılında Osmanlı döneminde tek katlı olarak yapılan bina, 1940’larda obsidiyen taşlarıyla yapılan ikinci katıyla benzersiz bir mimari örnek haline geldi.
Sur ilçesinde 1934 yılında kurulan Diyarbakır Müzesi bünyesinde 5 farklı müze barındırıyor. Bu müzelerden biri olan Atatürk Müzesi, 1916’da Silvan’a, 1917’de ise 2’nci Ordu Müfettişi olarak Diyarbakır’a gelen Mustafa Kemal Atatürk tarafından karargah olarak kullanıldı. Burada Ruslarla yürütülen savaş sürecini yöneten Atatürk, 1937’de demiryolu açılışı için tekrar Diyarbakır’a geldiğinde de binada kaldı.
Obsidiyen Taşlarıyla Yapılan Tek Bina
Müze Müdür Vekili Müjdat Gizligöl, Atatürk Müzesi’nin alt katının bazalt taşından, üst katının ise obsidiyen taşlarıyla inşa edildiğini belirterek, “Obsidiyen taşı binalarda normalde kullanılmaz çünkü taşıyıcı özelliği yoktur. Ancak burada harçla birlikte estetik amaçlı kullanılmış. Dünyada obsidiyen taşlarıyla inşa edilmiş tek bina olarak ön plana çıkıyor. Taşlar, güneşin doğuşu ve batışıyla birlikte binaya parlak bir görünüm kazandırıyor” dedi.
Obsidiyen taşlarının Diyarbakır’da bulunmadığını, en yakın yataklarının Bingöl Solhan’da olduğunu belirten Gizligöl, taşların buradan getirilmiş olabileceğini söyledi. Binanın alt katı ise tamamen bazalt taşından yapıldı. Obsidiyen taşları ise ufalanmış şekilde kullanılarak estetik bir görünüm oluşturuldu.
Atatürk’ün Diyarbakır Dönemi Anıları Sergileniyor
Atatürk Müzesi, 1973’ten bu yana ziyarete açık. Müze içerisinde Atatürk’ün Diyarbakır’daki dönemine ait görseller, videolar, balmumu heykeli ve 1914 savaş malzemeleri sergileniyor. Gizligöl, “Atatürk’ün kullandığı odaları döneme uygun şekilde yeniden düzenledik. Ziyaretçiler hem tarihî atmosferi hissediyor hem de Atatürk’ün Diyarbakır’daki faaliyetlerini öğrenebiliyor” ifadelerini kullandı.
Müze, hem tarihi önemi hem de benzersiz obsidiyen taşlı mimarisiyle her yıl çok sayıda yerli ve yabancı turist tarafından ziyaret ediliyor.