Ekonomik krizin etkileri çarşıda, pazarda, iş yerlerinde, sokakta, evde ve mutfakta yakıcı şekilde hissedilmeye devam ediyor. Toplumda yoksullaşma, gelir adaletsizliğin artması, hayat pahalılığı, işsizlik ve gençler arasındaki gelecek kaygısı endişe verici boyutlara ulaştı.
Vatandaşlar uzun süredir peş peşe gelen zamlar ve enflasyon altında eziliyor. Ekonomik kriz vatandaşın omuzundaki ağırlığını her geçen gün daha da artırırken vatandaş son aylarda bütçesini denkleştirebilmek için çareyi kredi kartına yönelmekte buldu.
Evinin geçimini kredi kartıyla sağlamaya çalışan tüketicilerin bankalara olan borcu her gün artıyor. Tüketicilerin bankalara olan kredi kartı borcu 7 yılda 13.8 milyar liradan 50.6 milyar liraya çıktı.
Geliri artmayan, hayat standardı yükselmeyen ve çaresizlikten kredi kartına sarılan vatandaş için alarm zilleri de giderek daha yakından çalıyor. Bankalara borcu zirveye çıkan vatandaşın elindeki kredi kartı sayısı da toplam borcu da adeta patladı.
Kasım ayında kartlarla 181 milyar TL tutarında ödeme gerçekleşti. İnternetten kartlı ödeme tutarı ise Kasım ayında geçen yıla göre yüzde 90 oranında bir artışla 55 milyar TL’yi geçti.
Bankalararası Kart Merkezi’nin (BKM) açıkladığı verilere göre Kasım ayı sonu itibarıyla Türkiye’de 83,4 milyon adet kredi kartı, 148,6 milyon adet banka kartı ve 55,7 milyon adet ön ödemeli kart kullanılıyor. 2020 yılının kasım ayı ile kıyaslandığında kredi kartı adedinde yüzde 11’lik, banka kartı adedinde yüzde 4’lük, ön ödemeli kart adedinde ise yüzde 33’lük artış yaşandı. Toplam kart sayısı ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 11 oranında artış göstererek 287,7 milyon adede ulaştı.
Çaresizlikten kredi kartına sarılan ve borcunu kapatmakta güçlük çeken, takipte olan vatandaş sayısı, 2021’in ilk 7 ayında 15 bin 836 kişi artarak 1 milyon 287 bin 898 kişiye çıktı.
Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi Ekim 2021 aylık bültenine göre bankalar ve banka dışı finansal kuruluşlar tarafından kullandırılan bireysel krediler yüzde 17 artarak 995 milyar lira oldu. Bireysel kredilerin yüzde 46’sını ihtiyaç kredileri, yüzde 30’unu konut kredileri, yüzde 19’unu kredi kartları ve yüzde 5’ini taşıt kredileri oluşturdu.
Bireysel kredi kullanan kişi sayısı (takipteki krediler hariç) son bir yılda 800 bin kişi artarak 34.7 milyon kişi olurken, ortalama kredi bakiyesi ise 28.6 bin lira düzeyinde gerçekleşti. Ekim ayında 160 bin kişi ilk defa kredi kartı, 108 bin kişi tüketici kredisi kullanırken, konut kredisi kullanan kişi sayısı 20 bin oldu. 114 bin kişi ise ilk defa kredili mevduat hesabı kullandı.
Yine Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi bültenine göre, 2021 yılı Ekim ayı itibariyle İstanbul’da 317 milyar lira, Ankara’da 94 milyar lira ve İzmir’de 66 milyar lira tutarında bireysel kredi bulunuyor. İstanbul yüzde 24 ile son 12 ayda bireysel kredi bakiyesi en çok artan il oldu. Kişi başına bireysel kredi (kredi kartı dahil) toplam bakiyesi en yüksek iller sırasıyla , Ankara, İzmir ve Tekirdağ oldu.
2021’in ilk 7 ayında, İstanbul’da takipte kredisi olan yurttaş sayısı 515 bin 162 kişiye inerken borç arttı. 7 ayda takipteki borç miktarı, 1 milyar 671 milyon 954 bin liraya ulaştı.
Kredi borcunda ikinci sırayı Ankara aldı. Ankara’da 2020 yılı sonunda 74 bin 399 olan takipteki kredi kartı borcu olan yurttaş sayısı, 7 ayda 76 bin 343’e yükseldi. Borç miktarı da 2020 yılı sonunda 637 milyon 705’ti. Borç miktarı, 7 ayda azalarak 628 milyon 493’e indi.
Görüldüğü gibi yaşanan ekonomik bunalımın sonucu vatandaşın borcu katlanarak artıyor. Milyonlarca kredi kartı mağduru var. Kimse aldığı maaşla artık geçinemiyor. Hükümet dar gelirli vatandaşların sorunlarının çözümü için vakit geçirmeden harekete geçmeli ve bu konuda yeni politikaları bir an önce hayata geçirmelidir.