Kim ne derse desin, toplumların sanatçıya bakışı ve değerlendirmesi de sanatçılarının yansıması gibi oluyor. Gelişmemişlik her alanda genlerimize işleniyor. Çekememezlik, kıskançlık, yüzünü çevirince arkasından aleyhine konuşmaya başlamalar.
Oysa bizim gibi ülkelerde yapılması gereken birlikte olmak, omuz omuza hem sanat cephesini genişletmek hem de sanata karşı oluşan karşı cepheye kolay yutulur bir lokma olmamak için.
Bu dün yapılan sol/sosyalist örgütlenmelerde de sol/sosyalist sanat cephesinde de birlikte olma anlayışını kavrayamamak, parçalanmak, işine gelmeyenin ardından ağız dolusu sövmek/eleştirmek özel yaşamını sanatının önüne geçirmek adeta bir alışkanlık haline geldi.
Sanat adına on, yirmi kişi bir araya gelemezken, üç kişi bir araya geldiğinde sanat adına bir şeyler konuşmak, kendi ürettiklerini ortaya koyarak eksiklerini karşılıklı tamamlamak yerine bir başkasının eksiğini! Konuşmak daha kolay geliyor.
Yapılan etkinlikler farklı mı? hayır. Orada da “keller körler sağırlar, birbirini ağırlar, sen ben bizim oğlan” misali sürekli aynı kişilerden oluşan gruplar kendisi konuşuyor kendisi dinliyor.
Peki nasıl çözülecek bu durum? Elbette çözülmeyecek. Birkaç iyi niyetli insanın girişimi ile çözeceğine inanmıyorum. Çünkü girişimde bulunan insanlar zaten bu çabayı gösteriyor, birlikteliği sağlamaya çalışıyor. Abone olduğum dergiler var, bayiden alıp okuduğum dergiler var ya da rast geldiğim dernek, sendika vb. yerlerde okuduğum dergilerde gördüklerim, birkaç seçkin dergi dışında, yüzde yetmiş yazan, çizen şiiri paylaşılan öne çıkarılmaya çalışılan kişiler hep aynı kişiler.
Dedikodu üretenlerin, dedikodu olmasa bile şairin yazarın ve sanatın diğer dallarındaki sanatçıların özel yaşamları üzerinden eleştirdikleri sürdükçe bu cadı kazanı kaynamaya devam edecek.
Önce ahlâk sonra sanat, önce insan sonra sanatçı ve sanatın yapıcı eleştirisi şart.
Sanatçıların hiçbir sanatçıya ahlâk dersi vermeye hakkı yok. İnsanlar elbette hata yapabilirler, kusurlu davranabilirler, bunun yolu aranıza mesafe koymanız ilişkilerinizi askıya almanız, o kişinin ürettiklerini tüketmemenizdir. Benim de birçok sanatçıda gördüğüm olumsuzluklar var bu onu acımasızca eleştirmemi gerektirmez, ürettiklerini okuyor, yararlanıyorum. Kişisel ilişkilerimde mesafe koyuyorum o kadar.
Yazının devamı haftaya…