Kamu spotları, kimileri için “işgüzarlık” olarak nitelendirilirken, bazıları için aydınlatıcı, bilgi verici olarak değerlendiriliyor. Kamu spotları içinde dikkatimi en çok sigaraya ilişkin olanları çekiyor. Gerçekten insanın içine işleyen, güzel senaryolarla çekilenleri onlarca kez izlememe karşın ilk günkü merakımla takip ediyorum.
Sigara, gerçekten çağımızın en büyük felaketi. Bakın büyük bir felaketin eşiğinde çok kısa süre önce kurtulduk. Corona salgını boyunca resmi kayıtlara göre beş milyondan fazla insan hayatını kaybetti. Tüm dünya diken üzerinde aylar günler geçirdi. Öyle ki, salgın tüm hayatımızı olumsuz şekilde etkiledi. Ancak bu felaketin bin beterini yüzlerce yıldır yaşıyoruz. Ama öylesine kanıksadık ki, bu felaketi günlük yaşantımızın bir parçası haline getirdik.
Evet sigaradan bahsediyorum. Dünyada her 8 saniyede bir kişi sigara ve sigaranın neden olduğu hastalıktan hayatını kaybediyor. Sigara içiciliği özellikle Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde her geçen gün yaygınlaşıyor ve önemli bir halk sağlığı sorunu olarak karşımıza çıkıyor.
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre dünyada 1, 3 milyar kişi sigara içiyor ve her yıl 4, 9 milyon kişi de sigaradan kaynaklanan hastalıklardan hayatını kaybediyor. Sigara başta akciğer olmak üzere hemen hemen tüm organları etkiliyor ve birçok hastalığın ortaya çıkmasına direk veya dolaylı olarak yol açıyor. Akciğer kanserinin en önemli nedeni olan sigara bunun dışında boğaz, mide, rahim ve prostat kanseri, KOAH, kalp hastalıkları, hipertansiyon (yüksek tansiyon), bağımlılık (nikotin bağımlılığı), kısırlık, kangren erken menopoz, erken yaşlanma ve diş kaybı gibi birçok hastalığa yol açıyor. Akciğer kanseri daha önce sıklıkla erkeklerde görülmekteyken son 10- 15 yıldır kadınlar arasında da sigara içiciliğinin yaygınlaşmasından ötürü akciğer kanseri vakalarında artış gözlemleniyor.
İşte böylesine sağlığımızı bozan ve hayatımızı karartan sigara üzerine büyük tekeller çeşitli oyunlar tezgahlıyorlar. Mesela, Fransız Le Figaro gazetesinde yayınlanan bir habere göre, Philip Morris, RJ Reynolds, Bristish American Tobacco gibi sigara devleri, tütün yaprakları, sigara ve tütün dumanında bulunan radyoaktif ve kanserojen polonyum 210 elementinin (210Po) varlığını bir insanlık suçu olarak 1960’lı yıllardan bu yana bilinçli olarak kamuoyundan gizliyorlar.
Burada sizlere birkaç maddede sigara felaketinin boyutlarını göstermek istiyorum.
- Dünya’da neredeyse her 5 ölümden biri sigara yüzünden gerçekleşiyor
- İçtiğiniz her sigara ömrünüzü 11 dakika kadar kısaltıyor.
- Bir sigarada, 4.800’ün üzerinde kimyasal bulunuyor ve bunların 69’unun kansere yol açtığı biliniyor.
- Sigara içenlerin yüzde 69‘u sigarayı bırakabilmek istiyor.
- Her gün 85.000 civarında genç sigaraya başlıyor ve 22.000’den fazlası da sigara bağımlısı oluyor.
- Ülkemizde, Amerika’da ve Avrupa’da bir çok ülkede, ilginç bir şekilde 18 yaşında sigara içmek yasal olmasına rağmen 18 yaş altında sigara alabilmek yasal değil.
- Pasif içicilik her yıl Amerika’da 50.000’den fazla can alıyor.
- Dünya genelinde her gün 15.000.000.000 (15 milyar) sigara tüketiliyor.
- Tarihte ilk sigara karşıtı kampanyayı başlatan kişi Aldolf Hitler’ miş
- Ünlü rapçi Tupac Shakur öldükten sonra yakılmış ve külleri grup arkadaşları tarafından sigara ile sarılarak içilmiş.
- Yerlilerden sigara içmeyi öğrenen ilk Avrupalı, şeytan tarafından yoldan çıkarıldığı iddiası ile tutuklanmış.
- Bazı ülkelerde Apple bilgisayarların yanında sigara içmek cihazı garanti dışı bırakıyor.
- Sigara tiryakileri en çok Pazartesi günleri sigara bırakma girişiminde bulunuyor.
- Kanser sigarayı ve alkolü bırakarak, sağlıklı beslenme ve fiziksel aktiviteler ile yüzde 30 oranında önlenebiliyor.
Özetle;
Sigara çağımızın bir felaketi olarak karşımızda duruyor. Tehlikenin boyutları her geçen gün biraz daha büyüyor. Sigara karşı başlatılan savaşta önemli yol alınmasına karşın, içicilerin yaşı her geçen gün biraz daha küçülüyor. Özellikle kadın içici sayısındaki artış tüm dünya ülkelerinde endişeyle izleniyor. Tıp dünyası, kadın içicilerin, ana karnındaki doğmamış bebekleri bile zehirlediklerini, sakat ve ölü doğumlara neden olduğunu belirlemişler.
Sigaraya karşı topyekün bir mücadele gerekiyor. Sigara içilen alanların daraltılması bu yolda atılacak en olumlu adım olarak nitelendiriliyor. Sigarasız hayatı sevelim, teşvik edelim!