Enflasyonun çok yüksek olduğu ülkelerde ekonomiyi doğru düzgün yönetmeyi beceremeyen, paranın değer kaybını ve satın alma gücünün düşmesini engelleyemeyen iktidarlar suçlamalardan sıyrılmak için suçu ona buna, ele güne atmayı pek severler.
Oysa gerçekte bir ülkede her şeyin birden fiyatının artmasının tek bir nedeni vardır; oda o ülkenin parasının değer kaybıdır. Bu gerçeği görmek için en basit yöntem satılan mal ve hizmet fiyatlarının altın ve döviz cinsinden değişimine bakmak yeterli olacaktır. Satılan mal ve hizmetler daha düşük enflasyona konu olan ya da değeri çok daha yavaş düşen para birimleri veyahut da altın cinsinden değişmiyor ama yerel para birimi cinsinden değişiyorsa orada sorun fiyatlarda değil parada, paranın değer kaybındadır.
Bu günlerde konut satış ve kira fiyatlarındaki artışlar çok konuşuluyor, vatandaş bu konuyu konuşmakta haklı, yanlış olan şey ise suçu paraya değer kaybettiren, gelirleri en azından enflasyon oranında artıramayan iktidarda aramak yerine mülk sahiplerine ya da müteahhitlere yıkmaya çalışmak.
Türkiye’de bir konut sorunu olduğu kesin, insanlar gelirleri ile bir konut satın almakta ya da kiralamakta çok zorlanıyorlar. Bu sorunu yaratan iki unsur var birincisi konut fiyatları ve ikincisi ise gelir seviyesi. Türkiye’de konut fiyatları pahalı mı?
Bir konutun ya da herhangi bir emlakin fiyatını inşaat maliyeti ve arsa bedelinin belirler. On binlerce müteahhit ve milyonlarca satıcının olduğu bir piyasada hele hele birde TOKİ gibi toplu konut üreten dev bir kamu firması varken konut fiyatlarını spekülatif bir şekilde artırmak çok olası değildir. Türkiye’de konut fiyatlarının yükselmesinin sebebi tamamı ile maliyetlerin artması, paranın değer kaybetmesi ve daha da fazla değer kaybedeceğine yönelik beklentilerdir.
Türkiye’deki konut satış ve kira bedellerini benzer ülkeler ve benzer nitelikteki konutlar ile kıyasladığımızda Türkiye’nin hala çok ucuz olduğunu görürüz. İnanmayan açsın interneti Avrupa’da, Amerika’da, hatta Çin’de, Japonya’da kiralık ve satılık konut fiyatlarına bir baksın.
Türkiye’de konuta erişimde karşımıza çıkan sorun konut satış ve kira fiyatlarının yüksekliği değil gelirlerin çok ama çok düşük olmasıdır.
Ücret ile geçinenler sadece konuta değil gıdaya bile ulaşmakta, en temel ihtiyaçlarını karşılamakta zorlanmaktadırlar. Bu durumu yaratan ise AKP iktidarının ekonomiyi son derecede kötü yönetmesi, gelirleri artırmayı ve bir refah toplumu oluşturmayı becerememesidir.
Bir çok kişi ise kolay yolu tercih ediyor hain müteahhit, gaddar ev sahibi, insafsız emlakçı muhabbeti yapıyor.
Bakın bir gayrimenkulün kira bedeli ile kendini geri ödeme süresi en fazla 20 yıl olmalıdır ki yatırımcılar gayrimenkul yatırımı yapsın, buraya para bağlasın.
20 yıl 240 ay yapar bu hesaba göre:
Değeri 1 milyon Türk Lirası olan bir konutun 4 bin 166 lira, değeri 2 milyon lira olan bir konutun ise 8 bin 333 liraya kiraya verilmesi gerekir.
Birde bu kira bedelinden vergi, bakım onarım vb. giderleri düştüğünde Türkiye’de bir gayrimenkulün geri ödeme süresi 20 yılın bile üzerine çıkmaktadır.
Konut fiyatlarının Türk Lirası ile bir milyon iki milyon olmasına da aldanmayın dolar bazında baktığınızda bir milyonluk konut bu günkü kurla 62 bin dolara denk gelir ki dünyada büyük şehirlerde bu fiyata konut bulabilmeniz asla mümkün değildir. İnternet herkesin elinin altında inanmayan girsin başka başka ülkelerdeki muadil konut satış ve kira fiyatlarına bir baksın.
Niyetim elbette konut satın almakta ya da kiralamakta zorlananları haksız çıkarmak değil benim derdim tartışmayı gelirlerin düşüklüğü ve satın alma gücünün azlığına odaklamak. Herkes gibi indirin efendim kiraları, düşürün satış fiyatlarını diye konuşmak sorunu çözmez tam tersine bu durumu yaratan AKP iktidarının saçma sapan ekonomi politikalarını tartışmaya açmamızı ve düzeltmemizi engeller.
Son bir not kiralara üst limit gelsin deniyor ya kiralar zaten iktidar tarafında TÜFE ortalamasına endekslendi, kira artışına bir üst limit getirildi ve döviz ile kiralama yasaklandı sonuç? Sonuç, başarısızlık kiralar artıyor, kiracı ev sahibi gerilimi büyüyor.
Demedi demeyin sorunu yanlış yerde ararsan çözümü bulamazsın…