Yılın ilk üç çeyreğini bitirdik son çeyreğe girilirken eylül ayına ait enflasyon ölçümleri de üç kurum ENAK, TÜİK ve İTO tarafından açıklandı.
Peşin peşin söyleyeyim bilimsel yöntemin ana ilkesidir ölçmediğiniz ya da doğru ölçmediğiniz bir şeyi yönetemezsiniz. Siyasi algı operasyonları uğruna, sözde başarı hikâyesi yazmak için enflasyon oranlarını yanlış açıklamak; dulun, yetimin, emeklinin, emekçinin cümle garip gürebanın dolandırılması, kâğıt üzerinde haklarının gaspıdır!
Demedi demeyin bu aynı zamanda çok ciddi bir suçtur da! Bu suça imza atan her bürokrat ve siyasetçi sadece sandıkta değil emin olun eninde sonunda yargı önünde de hesap verecektir.
Şimdi gelelim açıklanan verilere, benim çok daha gerçekçi bulduğum, piyasa gerçekleri ile örtüştüğünü gözlemlediğim ve doğru ölçüm yaptığını düşündüğüm Prof. Dr. Veysel Ulusoy başkanlığında çalışan bağımsız akademisyenlerden oluşan ENAGrup tarafından açıklanan hesaplamalar şöyle:
ENAGrup Tüketici Fiyat Endeksi (E-TÜFE) Eylül 2022 döneminde aylık olarak % 5,30 oranında arttı.
ENAGrup Tüketici Fiyat Endeksi, E-TÜFE’deki 12 aylık artış oranı ise % 186,27 olarak gerçekleşti.
Yılbaşından itibaren 9 Aylık (Ocak-Eylül) Artış : % 101,63 olarak hesaplanmıştır.
TÜİK alt grupları gösterge olarak alındığında en fazla aylık azalış -% 1,60 ile Ulaştırma en fazla yükseliş ise % 26,05 ile Sağlık kaleminde gerçekleşmiştir.
Enflasyon ile mücadele görevini adeta tek başına üstlenmiş TÜİK tarafından açıklanan hesaplamalar ise şunlar:
Tüketici Fiyat Endeksi, Eylül 2022
TÜFE’deki (2003=100) değişim 2022 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre % 3,08, bir önceki yılın Aralık ayına göre % 52,40, bir önceki yılın aynı ayına göre % 83,45 ve on iki aylık ortalamalara göre % 59,91 olarak gerçekleşti.
TÜFE son üç yıldaki değişim oranları
| TÜFE değişim oranları (%), Eylül 2022 | Eyl.22 | Eyl.21 | Eyl.20 |
| Bir önceki aya göre değişim oranı | 3,08 | 1,25 | 0,97 |
| Bir önceki yılın Aralık ayına göre değişim oranı | 52,4 | 13,04 | 8,33 |
| Bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranı | 83,45 | 19,58 | 11,75 |
| On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı | 59,91 | 16,42 | 11,47 |
Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi, Eylül 2022
Yİ-ÜFE (2003=100) 2022 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre % 4,78, bir önceki yılın Aralık ayına göre % 82,45, bir önceki yılın aynı ayına göre % 151,50 ve on iki aylık ortalamalara göre %114,02 artış gösterdi.
Yİ-ÜFE son üç yıldaki değişim oranları
| Yİ-ÜFE değişim oranları (%), Eylül 2022 | Eyl.22 | Eyl.21 | Eyl.20 |
| Bir önceki aya göre değişim oranı | 4,78 | 1,55 | 2,65 |
| Bir önceki yılın Aralık ayına göre değişim oranı | 82,45 | 30,50 | 13,44 |
| Bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranı | 151,50 | 43,96 | 14,33 |
| On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı | 114,02 | 33,83 | 7,71 |
İTO tarafından açıklanan hesaplamalar ise şöyle:
Perakende fiyatları yansıtan ve 2022 Ağustos ayında % 2,29 artış izlenen İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi, 2022 Eylül ayında da % 6,06 oranında artış göstermiştir.
2022 Eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranı % 107,42, Yıllık ortalama değişim oranı ise % 69,34 olarak gerçekleşmiştir.
Toptan fiyat hareketlerini yansıtan ve 2022 Ağustos ayında yüzde 6,90 oranında artan Toptan Eşya Fiyatları İndeksi 2022 Eylül ayında yüzde 2,94 oranında artmıştır.
2022 Eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranı yüzde 98,17, yıllık ortalama değişim oranı ise yüzde 69,27 olmuştur.
Her üç hesaplamada bize enflasyonun doludizgin artmaya devam ettiğini göstermektedir, trend yukarı doğrudur. Görünen diğer olgu üretici taraftaki fiyat artışlarının daha yüksek olması ve burada tüketici fiyatlarına eninde sonunda yansıyacak bir artış olmasıdır.